Đôi Điều Băn Khoăn

[Phieuvan_Thlangdu]

Đôi Lời Băn Khoăn

Topic gồm 2 phần:
Phần 1 bày tỏ băn khoăn.
Phần 2 là đề nghị.

Kính gửi BĐH website Nguyệt Viên.
Tôi mạn phép gửi đến Quý vị đôi điều sau đây. Mong Quý vị miễn thứ nếu có điều mộ phạm

Đăng ký Nguyệt Viên được ít lâu nay nhưng tôi chưa dám post một đề tài thơ Đường nào bởi cứ mãi luống cuống. Ta thử đếm sơ qua các mục thơ Đường

Vườn Thơ Đường Luật:
1- Thơ Đường Luật Sáng Tác
2- Thơ Đường Luật Cảm Tác
3- Thơ Đường Luật Xướng Họa
4- Thơ Đường Luật Thất NgônTứ Tuyệt
5- Thơ Đường Luật Sưu Tầm

- May là chưa có các mục Thơ Đường Luật Ngũ Ngôn; Thủ Nhất Thanh; Vỹ Tam Thanh; Hồi Văn Cách và v.. v...

Sáng tác và cảm tác xem ra cũng gần giống nhau. Người A tả cảnh bến đò, người B đọc xong cũng tả cảnh bến đò, hoặc có thể môt điều gì đó liên quan đến bến đò chẳng hạn.
Cũng nên nói rõ chữ “Cảm tác” ở đây khu trú vào việc cảm tác qua bài thơ làm tiên đề. Như vậy xem ra hai mục này tách ra cũng có thể hợp lý.

Thế nhưng, “Thơ Đường Luật Sáng Tác” và “Thơ Đường Luật Xướng Họa” mà tách ra lại làm cho tôi cứ luống cuống mãi.

Cái thú chơi thơ Đường là xướng họa. Một bài thơ hay hẳn được nhiều người họa. Nói như vậy không có nghĩa bài thơ không có hoặc ít người họa là không hay. Ngược lại, có khi còn là một bài thơ rất hay nữa là khác. Hay mà không có ai hoặc ít người họa vì nó khó họa, khó họa cho xứng tầm bài xướng nên người họa ngại ngần. Một lẽ khác nữa là vì không thích tác giả hoặc người post bài nên không họa, cho dù thơ hay hoặc thơ dở. Và ...

Xin trở lại
a. “Thơ Đường Luật Sáng Tác”
Liệu có phải mục này nhằm mục đích:

- Không được họa thơ trong mục “ĐL Sáng Tác” (?)
Nghĩa là người đăng bài thơ của chính mình sáng tác vào mục này không chấp nhận bài họa.
- Để phân biệt mục này chỉ đăng thơ do chính người đăng sáng tác chứ không phải sưu tầm.

Khái niệm sưu tầm thơ văn thời đại internet được hiểu là bản thân người đăng không phải là tác giả (khu trú ở lĩnh vực thơ văn)
Như vậy những bài thơ của một thành viên Nguyệt Viên tên B viết và đã đăng nơi khác dưới cái tên A thì bây giờ muốn đăng vào mục này hóa ra không hợp thức.

b. “Thơ Đường Luật Xướng Họa”.
Liệu có phải mục này nhằm mục đích:

- Muốn ra bài xướng (thách họa - mời họa) phải đăng ở mục “ĐL Xướng Họa (?)
- Đăng bài ít nhất phải có đủ 1 cặp thơ xướng họa (?)

* Như vậy, theo khái niệm sưu tầm như đã nói ở mục “a” kế trên thì liệu bài xướng không phải của người đăng thì nên đưa vào mục Sưu Tầm và đăng bài họa theo sau cũng ở mục Sưu Tầm đó không?

* Nếu ngược lại không bắt buộc bài xướng phải do người đăng tự viết thì liệu ta có đủ một cặp xướng họa như hai bài Tôn Phu Nhân Quy Thục của hai cụ Tôn Thọ Tường và Phan Văn Trị thì nên đăng ở mục ĐL Sưu Tầm hay mục ĐL Xướng Họa?

* Mặt khác, một cặp thơ họa của B và C. A là người đăng vào mục ĐL Xướng Họa nhằm mời bạn thơ vào họa, và A cũng đang hình thành bài họa (chưa post). Như vậy nên đăng vào mục ĐL Xướng Họa hay đăng mục Sưu Tầm?

Tôi nghĩ rằng ngăn ngừa lạm dụng việc copy & paste để ngày càng nâng cao chất lượng văn thơ của thành viên và trang web là điều cần thiết, nhưng chừng như chia ra nhiều mục như vậy cũng tạo nên sự thiếu tập trung, và cũng chưa hẳn đã chuẩn. Nên chăng có một sự thẩm định giữa tính chất copy &paste và sự giao thoa thơ của các tác giả qua thẩm định của BĐH.

Khi nói “... , và chưa hẳn đã chuẩn” tôi cũng xin đưa một điển hình để Quý vị tham khảo.

Xin nói rõ: Tôi mượn bài post “Bài thơ điệp từ” ở topic Quá Hải Vân Sơn để tiện minh họa.
Chân thành thưa cùng Quý vị rằng đây không phải là một phản ứng khi bài post của tôi được dời về mục hợp lý hơn. Tôi nhận thấy là mình post vào mục chưa hợp lý lắm và được BĐH chuyển vể mục hợp lý hơn, nhưng chưa hẳn đã chuẩn.

Quá Hải Vân Sơn là bài thơ Tứ Tuyệt mà tôi cho rằng hay. Bài thơ này tôi được một vị cao niên tặng, tôi post vào mục Thơ Đường Luật Thất NgônTứ Tuyệt nhằm chia sẻ cũng người đọc.

Topic Quá Hải Vân Sơn không thuần túy chỉ là một bài thơ Tứ Tuyệt mà chính là một bài Giới Thiệu Tác Phẩm, trong đó có giới thiệu tác giả bài thơ, xuất xứ và lời bình của tác giả Linh Đàn.
Như vậy liệu có nên chỉ căn cứ vào bài thơ Tứ Tuyệt kia để quy bài viết vào mục Thơ Đường Luật Sưu Tầm.

Tôi cho rằng topic đó nên được chuyển đến Vườn Văn Học, mục Giới Thiệu Tác Phẩm... thì hợp cách hơn.

Nói điều trên tôi không nhằm phản đối hay ẩn một ý gì khác ngoài lời nhận xét chân tình của một thành viên rằng: Thơ văn thường có những liên đới tuy mỏng manh nhưng lại vô cùng mật thiết, chia ra quá nhỏ trong lĩnh vực văn chương lắm khi sự bối rối không chỉ rơi vào các thành viên bình thường, mà còn cả BĐH.

Tuy vậy, là những người ĐH trang web, Quý vị sẽ nhận thấy rõ hơn tôi điều cần làm cho sự phát triển trang web của mình.

***********************

Vườn Thơ:

* Trong Vườn Thơ có mục Tranh Thơ e rằng cũng có điều băn khoăn:
Không phải tất cả người viết thơ đều biết làm tranh thơ; cũng không phải tất cả các bài thơ người ta đều muốn viết lên hình ảnh.

Tôi cứ tự hỏi: Mục này là mục Tranh Thơ thì mình comment thơ hòa vào đây có nhất thiết phải viết lên tranh không? Nếu không viết thì sai cách rồi!
- Điều băn khoăn đó liệu có cản trở những người không biết viết tranh thơ nhưng muốn có đôi vần thơ lưu lại hòa cùng bài tranh thơ chủ đề mà họ muốn cảm họa?

Mặt khác:
Ví dụ như mục Thơ Trữ Tình. Ở mục này tôi cũng băn khoăn liệu mình muốn có bài thơ ghi lên ảnh để comment và tặng cho ai đó thì có phạm cách không?

Tôi nghĩ thơ thì cũng đều là thơ, chưa hẳn một bài thơ viết lên ảnh đã vượt trội về mặt nghệ thuật thơ hơn một bài thơ viết ra chữ theo cách thông thường.
Phân biệt như vậy vô tình đã hạn chế người không biết làm tranh thơ ở mục này.

Tôi ước Nguyệt Viên ít mục và tăng nhiều hơn các hiển thị những bài thơ, những comment mới.

*************************

Đây là đề nghị của tôi

Vườn Văn Học:
Có lẽ tôi chẳng dám qua mặt Quý vị để nói thế nào là Văn Học. (Mà có muốn nói cũng chẳng biết chi nhiều để nói).

Ở Vườn Văn Học có: Sáng Tác Văn Học, tiểu mục gồm: Truyện Ngắn-Tiểu Thuyết , Tùy Bút. Ở đây tôi muốn để cập đến tiểu mục Tùy Bút.

Định danh Tùy Bút phần nào cũng nói lên được tính chất của tiểu mục.
Không biết khái niệm Tùy Bút ngày nay có theo internet mà thay đổi lớn lao nào không, nhưng tôi hiểu Tùy Bút là những cảm nghĩ viết ở dạng đoản văn (tản văn), phần nhiều thường được viết dạng văn xuôi mang tính tâm tư, tự sự... và đề tài không khe khắc. Tùy Bút mà! Tuy nhiên cho dù người viết có “Tùy” thế nào ra “Bút” thì thông qua bài viết vẫn phải gửi gắm được tâm tình, nhận định, triết lý nhân sinh, vũ trụ, xã hội ... nào đó. Thậm chí là một thông điệp mang tầm vóc lớn-nhỏ nào đó .v..v... Điều quan trọng là tính Văn trong Tùy Bút vẫn phải có.

Như vậy hiểu rằng Tùy Bút không phải là “Tùy Tiện Bút” như:
Ví dụ:
”Sáng nay dắt xe ra đi làm, chiếc xe mới mua mình thích lắm, thế mà con chó chồm lên mừng cào sướt sơn, Bực ghê! Đá cho nó một cái, nó la oẳn oẳn. Lên cơ quan gặp ngay sếp đang bực, chuồn ra căn-tin làm một ly cà phê cho sướng đời.
Thằng bạn thật chán chết, đã nói mình hết tiền mà cứ hỏi mượn. Ờ há, gần tuần nay gọi điện mà em cứ cúp máy. Bữa nay đi chơi xe mới một mình cho biết tay, ai biểu chảnh chi.”

Hoặc:
”Con A bị té xe gãy cẳng. Con này chạy xe cũng dữ dằn lắm! Nó nằm bệnh việc hết gần 1 tháng. Anh B của mình cứ bảo mình đi chơi mà mình không chịu, ai bảo làm mình giận chi. Bữa nào làm bộ đi chơi với thằnh C cho hắn tức chơi.”

Hay:
”Hôm kia hàng xóm cãi nhau, cãi đã rồi đánh nhau te tua. hehehee thấy họ đánh nhau mình phát sợ. Nhớ lại hôm trước chiếc container cán con chó thấy bắt sợ. Cán chó người ta mà bác tài xế còn cự nự nữa chứ...”

Tùy Bút cho dù ngắn và có phần giản đơn hơn truyện và tiểu thuyết nhưng vẫn có tính Văn Học và/hoặc Nghệ Thuật.
Cách viết như tôi ví dụ trên đây chỉ là những suy nghĩ vụn vặt, nó không mạch lạc hay có nhận định hoặc nhắn nhủ hay gửi đến cho người đọc điều gì gọi là Văn Học hay Nghệ Thuật. Nó chỉ phù hợp với viết Nhật Ký chứ không là Văn Học. Chính vì vậy nên nó cần có một mục riêng đã được định danh là Tạp Ghi, nghĩa là ghi lại những ý nghĩ không liền mạch, muốn gì ghi nấy. Nếu Nguyệt Viên không mở mục Tạp Ghi thì Nguyệt Viên cũng đã có blog. Tôi tin rằng những kiểu viết như thế nên viết vào blog sẽ rất hợp cách hơn.

Thật không công bằng cho Văn Học và cho những bài viết mạch lạc mang tính Văn Học và/hoặc Nghệ Thuật lại cũng được xem như Tạp Ghi thế này.

Nhấn mạnh rằng ở đây tôi không có ý phân biệt bài viết Tuyệt – Hay - Tệ, tôi chỉ muốn nhấn mạnh đến chúng ta đã có một trang web Văn Học thì đừng nên nhập nhằng cái gì bằng chữ viết cũng đều là Văn Học. Mặt khác, ta cũng nên trân trọng những bài viết cho dù không hay nhưng đúng đề mục. Bởi cho dù bài viết chưa/không hay nhưng người viết cũng đã có dụng công để bày tỏ tâm tư, nhận định, thông điệp... chứ không đơn giản chỉ chép những ngôn ngữ trao đổi thường ngày ra chữ viết.

Chính vì lẽ đó tôi mạnh dạn đề nghị BĐH website Nguyệt Viên xem xét để công bằng hơn với thành viên và hai chữ Văn Học.

Tôi cũng tin rằng chấp nhận một lời góp ý thẳng thắn chẳng dễ dàng gì nhưng tôi vẫn cần nói ra điều tôi tin là công bằng.

Chúc Quý vị luôn đúng với quyết định phát triển Nguyệt Viên.
Trân trọng
Phieuvan_Thlangdu

.
.

[Nhím con]

Chân thành cảm ơn những ý kiến của anh PV !... "Đôi điều băn khoăn" của anh cũng chính là những điều băn khoăn của cá nhân NC !... NC cũng có suy nghĩ là cần phải hoàn thiện lại các chuyên mục sao cho hợp lý nhất !...

BĐH NV sẽ nghiên cứu, bàn bạc về vấn đề này để có sự thay đổi phù hợp !...

Một lần nữa xin cảm ơn anh và rất mong được anh đóng góp nhiều cho NV !...

[Phieuvan_Thlangdu]

Chân thành cảm ơn những ý kiến của anh PV !... "Đôi điều băn khoăn" của anh cũng chính là những điều băn khoăn của cá nhân NC !... NC cũng có suy nghĩ là cần phải hoàn thiện lại các chuyên mục sao cho hợp lý nhất !...

BĐH NV sẽ nghiên cứu, bàn bạc về vấn đề này để có sự thay đổi phù hợp !...

Một lần nữa xin cảm ơn anh và rất mong được anh đóng góp nhiều cho NV !...

Cám ơn bạn Nhím Con đã sớm đọc và hiểu sự chân thành Đôi Điều Băn Khoăn của Phiêu Vân.
Ra thi đang lúc tôi sửa lỗi chính tả thì bạn đã đọc xong và có lời nhận định trên.

Hết sức xúc động và cám ơn
Thân mến
Phieuvan_Thlangdu

[VỀ MIỀN TRUNG]

Trước hết, xin chân thành cảm ơn những góp ý, trao đổi của anh PV.
BĐH Vườn Thơ sẽ nghiên cứu, bàn bạc và sẽ sắp xếp lại một số chuyên mục và nội dung trong thời gian tới. Mong được tất cả thành viên bày mưu góp kế nhiều hơn.

[Phieuvan_Thlangdu]

Xin cám ơn các bạn đã đọc Đôi Điều Băn Khoăn của Phieuvan_Thlangdu và lưu lại lời thanks:

Cá chuồn (22-12-10), Lữ Khách (22-12-10), LAO HAC (22-12-10), Nhím con (21-12-10), Phạm Văn Hiệp (22-12-10), phale (22-12-10), Yêu thầm (22-12-10)

Thân mến
Phieuvan_Thlangdu
****************************


Trước hết, xin chân thành cảm ơn những góp ý, trao đổi của anh PV.
BĐH Vườn Thơ sẽ nghiên cứu, bàn bạc và sẽ sắp xếp lại một số chuyên mục và nội dung trong thời gian tới. Mong được tất cả thành viên bày mưu góp kế nhiều hơn.

Cùng bạn Về Miền Trung
Cám ơn bạn đã đáp từ cho Đôi Điều Băn Khoăn. Đây là nhiệt tình mà cũng là phần nào thành viên bày tỏ trách nhiệm của mình với trang web. Điều góp ý phù hợp hay không còn phụ thuộc vào điều kiện cấu trúc của web cũng như hướng hoạt động của người chủ trì. Dù sao đây cũng chỉ la bày tỏ sự quan tâm mong muốn trang web hoàn mỹ hơn.

Thân mến
Phieuvan_Thlangdu

[phale]

Cảm ơn anh PV đã có những lời tâm huyết nhằm mục đích xây dựng diễn đàn.
PL xin phép giải thích cho anh rõ những điều anh đang băn khoăn:

1. Về vườn thơ đường luật:

- Phòng sáng tác: Là nơi tác giả đăng bài của mình. (BĐH sẽ cân nhắc việc có cho phép họa thơ trong phòng này hay khôn)
- Phòng xướng họa là để member đăng:

Bài mời họa (không nhất thiết là bài mình cũng được)
Bài mình họa bài người khác

- Phòng cảm tác: Là nơi tác giả dựa vào một bài thơ (hoặc văn) nào đó để phóng tác ra một tác phẩm của riêng mình.

- Phòng sưu tầm: Là nơi đăng thơ không phải của mình mà mình thấy hay, muốn chia sẻ với mọi người

2. Về Vườn thơ trữ tình:

- Phòng thơ tranh: Để đăng các bức tranh thơ của mình. Việc cm cảm nhận trong phòng thơ này không nhất thiết phải bằng tranh.

- Phòng thơ trữ tình, nếu anh mang tranh tặng cho các chủ topic trong phòng thơ này cũng không sao.

3. Về vườn văn học:

- Phòng Tùy bút: Hiểu nôm na là "Viết tùy ý". Hiểu theo văn vẻ là:


Tùy bút: Là một thể của ký đối lập với phóng sự. Nếu phóng sự thiên về tự sự với điểm tựa là sự kiện, thì tùy bút nghiêng hẳn về trữ tình với điểm tựa là cái tôi của tác giả. Hình thức thể loại này cho phép nhà văn phóng bút viết tùy theo cảm hứng, tùy cảnh, tùy việc mà suy tưởng, nhận xét, đánh giá, trình bày v.v. Những chi tiết, con người cụ thể trong tác phẩm chỉ là cái cớ để tác giả bộc lộ cảm xúc, suy tư và nhận thức, đánh giá. (Wikipedia)

PL nghĩ, một khi tác giả đã đặt bút viết ra thì hẳn là câu chuyện đó, hình ảnh đó đã khiến tác giả suy tư, nghĩ ngợi. Như thế đã có thể được xem là tùy bút rồi, không nhất thiết phải là những đề tài to tát mới gọi là tùy bút.

Trong tùy bút, mỗi người tự mở một topic của riêng mình, anh có thể nhận xét tùy bút của thành viên này manh mún vụn vặt, đề tài tầm thương, đó là quyền của anh, nhưng như thế không có nghĩa là những tâm tư họ viết ra không có người đọc.

Những cái mà người ta trăn trở viết ra, theo PL, đều là văn, trong văn người ta phân ra nhiều thể loại để tiện quản lý sắp xếp. PL giới thiệu một bảng phân loại từ wikipeadia: Truyện và ký

- Truyện:

Truyện ngắn
Truyện vừa
Truyện dài
Tiểu thuyết

- Ký: Tùy bút thuộc loại này

Ký sự: là một thể của ký thiên về tự sự, thường ghi chép các sự kiện, hay kể lại một câu chuyện khi nó mới xảy ra. Ký sự có cốt truyện hoàn chỉnh hoặc tương đối hoàn chỉnh, cũng là loại thể có yếu tố trữ tình và chính luận, nhưng khuynh hướng của tác giả được toát ra từ tình thế và hành động. Yếu tố phi cốt truyện của những loại ký này không nhiều. Ghi chép khá hoàn chỉnh một sự kiện, một phong trào, một giai đoạn. Tác phẩm ký sự cũng cấu tạo theo phương thức kết cấu thông thường của một tác phẩm nghệ thuật: mở đầu và phát triển sự kiện, sự biến phát triển đến cao độ - hoặc căng thẳng nhất - và kết thúc. Ký sự là bức tranh toàn cảnh trong đó sự việc và con người đan chéo, những gương mặt của nhân vật không thật rõ nét.
Phóng sự: là một thể ký nổi bật bằng những sự thật xác thực, dồi dào và nóng hổi, không chỉ đưa tin mà còn dựng lại hiện trường cho mọi người quan sát, đánh giá, do đó nó nghiêng hẳn về phía tự sự, miêu tả, tái hiện sự thật. Ở phương Tây đề ra công thức 6W cho phóng sự (What: cái gì đã xảy ra, Where: xảy ra ở đâu, When: xảy ra khi nào, Who: xảy ra với ai, Which: xảy ra thế nào, Why: tại sao lại xảy ra). Tuy nhiên, thật ra đây là những tiêu chuẩn đề ra cho phương thức luận cứ trong một thiên phóng sự. Nội dung chủ yếu của phóng sự lại thiên về vấn đề mà người viết muốn đề xuất và giải quyết. Do đó phóng sự, mặc dù có chất liệu chủ yếu là người thật việc thật, nhưng có màu sắc chính luận.
Nhật ký: là một thể loại ký mang tính chất riêng tư, đời thường nhiều nhất. Nếu hầu hết các tác phẩm văn học là để giao lưu với người khác, thì nhật ký lại chỉ để giao lưu với chính mình. Là ghi chép của cá nhân về sự kiện có thật đã, đang và tiếp tục diễn ra theo thời gian, nhật ký thường bao gồm cả những đoạn trữ tình ngoại đề và những suy nghĩ có tính chất chủ quan về sự kiện. Một nhật ký có phẩm chất văn học khi nó thể hiện được một thế giới tâm hồn, khi qua những sự việc và tâm tình cá nhân tác giả giúp người đọc nhìn thấy những vấn đề xã hội trọng đại. Trong thực tế có thể có những nhật ký ít có chất văn học như các nhật ký hành trình (nhật ký hàng hải), nhật ký công tác; và cũng có những tác phẩm có tên nhật ký nhưng nội dung lại không hoàn toàn là nhật ký (chẳng hạn Nhật ký người điên của Lỗ Tấn, Nhật ký trong tù của Hồ Chí Minh).
Hồi ký: những ghi chép có tính chất suy tưởng của cá nhân về quá khứ, một dạng gần như tự truyện của tác giả. Hồi ký cung cấp những tư liệu của quá khứ mà đương thời tác giả chưa có điều kiện nói được. Khác với nhật ký, do đặc thù thời gian đã lùi xa, sự kiện trong hồi ký có thể bị nhớ nhầm hoặc tưởng tượng thêm mà người viết không tự biết.
Bút ký: là một thể của ký, nằm trung gian giữa ký sự và tùy bút. Bút ký thiên về ghi lại một cảnh vật mà nhà văn mắt thấy tai nghe, thường trong các chuyến đi. Bút ký tái hiện con người và sự việc một cách phong phú, sinh động, nhưng qua đó biểu hiện khá trực tiếp khuynh hướng cảm nghĩ của tác giả, có màu sắc trữ tình. Kết hợp linh hoạt các phương thức nghị luận, tự sự, trữ tình nhưng tùy theo độ đậm nhạt khác nhau của các phương thức mà ta có bút ký chính luận, bút ký tùy bút v.v..
Tùy bút: Là một thể của ký đối lập với phóng sự. Nếu phóng sự thiên về tự sự với điểm tựa là sự kiện, thì tùy bút nghiêng hẳn về trữ tình với điểm tựa là cái tôi của tác giả. Hình thức thể loại này cho phép nhà văn phóng bút viết tùy theo cảm hứng, tùy cảnh, tùy việc mà suy tưởng, nhận xét, đánh giá, trình bày v.v. Những chi tiết, con người cụ thể trong tác phẩm chỉ là cái cớ để tác giả bộc lộ cảm xúc, suy tư và nhận thức, đánh giá.
Du ký: loại ký có cốt truyện ghi chép về vẻ kỳ thú của cảnh vật thiên nhiên và cuộc đời; những cảm nhận, suy tưởng của con người trong những chuyến du ngoạn. Du ký phản ánh, truyền đạt những nhận biết, những cảm tưởng, suy nghĩ mới mẻ của bản thân người du lịch về những điều mắt thấy tai nghe ở những xứ sở xa lạ, nơi mọi người ít có dịp đi đến, chứng kiến. Hình thức du ký có thể bao gồm các ghi chép, ký sự, hồi ký, thư tín, hồi tưởng v.v. Tác giả của du ký tường bộc lộ niềm say mê khát khao tìm kiếm, khám phá những điều mới lạ.
Kỷ hành: một dạng thức của nhật ký hành trình hay du ký của văn học Nhật Bản, thường phát triển đậm đặc tính chất trữ tình thông qua sự kết hợp của những đoạn tản văn và thơ. Nổi tiếng trong thể ký này phải kể đến những sáng tác của nhà thơ Nhật Bản Matsuo Bashō.
Truyện ký: ngược lại với ký sự, thường tập trung cốt truyện vào việc trần thuật một nhân vật: những danh nhân về khoa học và nghệ thuật, những anh hùng trên mặt trận chiến đấu và sản xuất, chính khách, nhà hoạt động cách mạng.
Tản văn: Giới nghiên cứu có người cho tản văn là một loại ký, có người cho rằng ký chỉ bao gồm một phạm vi hẹp hơn tản văn[1]. Có hai ý kiến như trên bởi khái niệm tản văn được hiểu theo nghĩa rộng hoặc nghĩa hẹp. Theo nghĩa rộng, tản văn là văn xuôi, đối lập với vận văn (văn vần). Lưu Hiệp trong Văn tâm điêu long chia toàn bộ thư tịch thành "văn" và "bút", trong đó văn là "vận văn", còn bút là tản văn. Trong văn học cổ các áng văn xuôi không viết theo văn biền ngẫu như kinh, truyện, sử, tập, biểu, chiếu, cáo, hịch, phú, minh, luận đều là tản văn. Theo nghĩa hẹp, tản văn là tác phẩm văn xuôi ngắn gọn, hàm xúc, giàu khả năng khơi gọi với kết cấu có sự kết hợp linh hoạt tất cả các phương thức, phương tiện biểu hiện nghệ thuật, nội dung thường thể hiện đời sống theo kiểu chấm phá và đặc trưng quan trọng nhất là nó thể hiện đậm nét dấu ấn cá nhân của người cầm bút.

[Phieuvan_Thlangdu]

(Trích từ hồi đáp của cô Phale)
Nhật ký: là một thể loại ký mang tính chất riêng tư, đời thường nhiều nhất. Nếu hầu hết các tác phẩm văn học là để giao lưu với người khác, thì nhật ký lại chỉ để giao lưu với chính mình. Là ghi chép của cá nhân về sự kiện có thật đã, đang và tiếp tục diễn ra theo thời gian, nhật ký thường bao gồm cả những đoạn trữ tình ngoại đề và những suy nghĩ có tính chất chủ quan về sự kiện. Một nhật ký có phẩm chất văn học khi nó thể hiện được một thế giới tâm hồn, khi qua những sự việc và tâm tình cá nhân tác giả giúp người đọc nhìn thấy những vấn đề xã hội trọng đại. Trong thực tế có thể có những nhật ký ít có chất văn học như các nhật ký hành trình (nhật ký hàng hải), nhật ký công tác; và cũng có những tác phẩm có tên nhật ký nhưng nội dung lại không hoàn toàn là nhật ký (chẳng hạn Nhật ký người điên của Lỗ Tấn, Nhật ký trong tù của Hồ Chí Minh).


Cùng cô Phale. (vấn đề “Nhật ký” trích trên)
Trước hết xin cám ơn cô đã sưu tầm một loạt rất nhiều các khái niệm về định danh rất nhiều thể loại văn chương. Ôi, nếu không nhờ cô sưu tầm nhiều đến vậy thì tôi chắc cũng không sao biết hết được.

Nhưng thật phụ lòng tốt của cô Phale vì tôi chẳng có thời gian để xem cho hết ngần ấy nên chỉ trích lại những gì có liên quan đến Băn Khoăn và Đề Nghị của tôi thôi. Tiếc thật!

Trong bài viết của cô sưu tầm có nhiều dạng nhật ký quá nhỉ? Không biết tôi có lẩn không nhưng nếu nhớ không nhầm thì Đề Nghị của tôi đang nói về sự khác nhau về Tùy Bút và Nhật Ký ở ngay trong Vườn Văn Học của Nguyệt Viên thì phải? Và trong bài sưu tầm của cô cũng phân ra 2 thể loại đấy thôi.

Để hiểu định danh Nhật Ký một cách thô mộc nhất tôi hiểu là: Ghi chép những việc xảy ra hằng ngày. Nhật = ngày (như nhật báo = báo (hàng) ngày); Ký = ghi chép. Giản đơn vậy thôi.

Tôi cũng tự hỏi không biết đã có ai đưa những giòng ghi chép ngắn gọn về những sự việc xảy ra trong công việc hàng ngày (ở một xưởng tiện chẳng hạn) để thành Văn Học không nhỉ? Nếu có thì chắc cũng chỉ là làm đề tài cho một bài viết ít nhiều có tính Văn.

Một điều khác: Không biết tôi có ngộ nhận giữa Tên (tựa đề) một tác phẩm văn học với Định Danh cho một thể loại không nữa? Ví dụ (chỉ là ví dụ): như tác phẩm có tên “Nhật ký người điên” của Lỗ Tấn mà tôi cứ nghĩ đó phải là những ghi chép hàng ngày của ông. Nếu tôi có thì xin cô Phale bỏ qua cho sự thiển cận của tôi nhé. Xin cám ơn trước đấy cô ạ.

********************

(Trích từ cô Phale)
3. Về vườn văn học:
- Phòng Tùy bút: Hiểu nôm na là "Viết tùy ý". Hiểu theo văn vẻ là:

Tùy bút: Là một thể của ký đối lập với phóng sự. Nếu phóng sự thiên về tự sự với điểm tựa là sự kiện, thì tùy bút nghiêng hẳn về trữ tình với điểm tựa là cái tôi của tác giả. Hình thức thể loại này cho phép nhà văn phóng bút viết tùy theo cảm hứng, tùy cảnh, tùy việc mà suy tưởng, nhận xét, đánh giá, trình bày v.v. Những chi tiết, con người cụ thể trong tác phẩm chỉ là cái cớ để tác giả bộc lộ cảm xúc, suy tư và nhận thức, đánh giá. (Wikipedia)
*****

PL nghĩ, một khi tác giả đã đặt bút viết ra thì hẳn là câu chuyện đó, hình ảnh đó đã khiến tác giả suy tư, nghĩ ngợi. Như thế đã có thể được xem là tùy bút rồi, không nhất thiết phải là những đề tài to tát mới gọi là tùy bút.

Trong tùy bút, mỗi người tự mở một topic của riêng mình, anh có thể nhận xét tùy bút của thành viên này manh mún vụn vặt, đề tài tầm thương, đó là quyền của anh, nhưng như thế không có nghĩa là những tâm tư họ viết ra không có người đọc.

Những cái mà người ta trăn trở viết ra, theo PL, đều là văn, trong văn người ta phân ra nhiều thể loại để tiện quản lý sắp xếp. PL giới thiệu một bảng phân loại từ wikipeadia: Truyện và ký

Cùng cô Phale ( về “Về vườn văn học:”)

- ”... thì tùy bút nghiêng hẳn về trữ tình với điểm tựa là cái tôi của tác giả”. (Wikipedia)
Cái này quá đúng chứ Phiêu Vân tôi có mà dám nói khác. Cám ơn cô Phale nhiều nhé.

- ”... suy tưởng, nhận xét, đánh giá, trình bày v.v. Những chi tiết, con người cụ thể trong tác phẩm chỉ là cái cớ để tác giả bộc lộ cảm xúc, suy tư và nhận thức, đánh giá.” (wikipedia)

Lại đúng nữa! Thật là tuyệt!

- “... hình ảnh đó đã khiến tác giả suy tư, nghĩ ngợi. Như thế đã có thể được xem là tùy bút rồi,”. (Phale)
- Những cái mà người ta trăn trở viết ra, theo PL, đều là văn, (trích Phale)

Lại càng đúng nữa! Một khi ai đó viết hẳn nhiên đều có suy nghĩ chứ sao mà không cô Phale nhỉ! Chỉ có computer thì khỏi suy nghĩ, chỉ cần rà soát chương trình định sẵn và cứ thế mà ra con chữ thôi. Cô Phale nói quá đúng! Phiêu Vân không thể phủ nhận điều này.

Tóm lại: Có suy nghĩ (trừ computer) viết ra con chữ thì là văn rồi! Cái này tôi không dám nói khác, chỉ có chút băn khoăn là: Sao người ta còn dạy học sinh làm văn? Học sinh hay sinh viên viết tất nhiên cũng phải có suy nghĩ chứ nhỉ!; lại còn mở đại học văn nữa chi cho phí mất mấy năm học hành!
Chỉ là suy tư, nghĩ ngợi của riêng PV tôi thôi cô ạ, và hy vọng đó cũng là tôi viết Văn.

”, anh có thể nhận xét tùy bút của thành viên này manh mún vụn vặt, đề tài tầm thương, đó là quyền của anh, nhưng như thế không có nghĩa là những tâm tư họ viết ra không có người đọc. (trích Phale)

Riêng điều này thì tôi ngại quá. Chắc là tôi nghĩ nông cạn rồi!
Thật tình tôi chưa bao giờ dám nghĩ đề tài phải lớn lao đâu cô Phale. Tôi xem lại một dãy liệt kê những điều trong Đề Nghị của mình và thấy đó đúng là liệt kê một loạt các tính chất mà tôi cho là Văn. Chính vì thế nên cuối cùng của liệt kê tôi gút lại: “.v..v... Điều quan trọng là tính Văn trong Tùy Bút vẫn phải có.”
Thêm nữa tôi còn nói: “Nhấn mạnh rằng ở đây tôi không có ý phân biệt bài viết Tuyệt – Hay - Tệ, ...”

Đoạn này ý tôi không đề cập đề tài lớn lao hay tầm thường. Tùy Bút mà cô Phale, đâu nhất thiết phải đề tài lớn lao phải không cô Phale! Tôi chỉ nghĩ cách viết, sức đọc có tầm thường hay không chứ không hề nghĩ đề tài tầm thường cô Phale ạ.

Cô Phale nói đúng lắm! “Đao to búa lớn” mà làm chi nếu như đọc mà chẳng hiểu mình đọc gì; viết chẳng hiểu mình viết gì phải không cô Phale?! Lắm khi chỉ có một đứa bé đang học nói mà người ta còn viết thành một đoạn văn bi, hài hoặc thật hồn nhiên hay trữ tình nữa là. Phải không cô Phale nhỉ!

Và như vậy cô Phale nói: “... đề tài tầm thương, đó là quyền của anh,” lại oan cho tôi rồi. Thật tình thì tôi cũng đi quá đà trên bước học hỏi, đua đòi bàn chuyện mà tôi vẫn nghe người ta gọi là Học Thuật Văn Học gì gì đó chứ không biết trong học thuật này cũng có cái quyền nữa chứ!

Mà nói thật chứ về quyền thì ai cũng có trong phạm vi mình nắm chủ động được. Nói về quyền thì tôi sao bằng cô Phale cho được cơ chứ. Ví dụ như lấy cái quyền tự nghĩ như cô nói, cô chỉ cần dùng cái quyền đó để cho rằng bài viết của tôi không đạt; không đúng; không văn hóa, không... thì cô xóa cái rẹt là xong ngay. Thậm chí bài viết thành viên Phieuvan_Thlangdu có vi phạm chi chi đó nên xóa luôn nick cũng được phải không cô Phale.

Nói thì nói vậy chứ việc xóa nick với tôi cũng chỉ là chuyện bình thường như bao chuyện bình thường khác. Không quan trọng như cơm áo gạo tiền và lẽ đúng cô ạ.

Cô Phale nói đúng nhiều điều quá, tôi rất khâm phục, nhất là câu này: “... ,nhưng như thế không có nghĩa là những tâm tư họ viết ra không có người đọc.”

Thật vậy cô Phale ạ! Tôi thường có câu nói này mà cứ tưởng mình tào lao, giờ rất mừng là hôm nay đọc được một câu nói cũng chí lý từ cô Phale. Câu tôi nói: “Có người nói/viết được như thế thì hẳn có người cũng nghe/đọc được như thế”. Không ai đơn độc trên trái đất này hết phải không cô Phale!

Tôi xin phép tóm lại rằng: Theo những gì cô Phale nói thì tôi hiểu rằng 3 đoạn tôi ví dụ ở Đề Nghị mà tôi cứ ngỡ là chuyện “buôn dưa lê”, chẳng ra làm sao cũng là Văn Học. Và hiểu rằng Tùy Bút là viết sao cũng được. Chữ “Tùy” hay thật! Đúng là mấy ông nhà văn nhà chương bày ra Nhật Ký, Tùy Bút, Tản Văn... thật là rắc rối quá, càng đọc càng rối như tơ vò!

Cuối cùng Phieuvan_Thlangdu cám ơn cô Phale đã cho tôi biết cách thức ở đâu post được cái gì, và ở đâu không post được cái gì.

Trao đổi Văn Học với cô Phale khiến tôi có những trải nghiệm hết sức thú vị. Một lần nữa xin cám ơn cô Phale đã bỏ thời giờ quý báu của cô để hồi đáp một cách hết sức đầy đủ những điều tôi Băn Khoăn cũng như lời Đề Nghị của tôi.

Chúc cô Phale một Giáng Sinh nhiều an vui nhé.
Trân trọng
Phieuvan_Thlangdu

[phale]

@ Anh Phiêu Vân: Anh hiểu được thì tốt rồi. PL cũng cảm ơn anh đã vì diễn đàn mà góp ý xây dựng. Kính chúc anh sinh hoạt vui vẻ tại diễn đàn và Giáng Sinh an lành!

[Phieuvan_Thlangdu]

@ Anh Phiêu Vân: Anh hiểu được thì tốt rồi. PL cũng cảm ơn anh đã vì diễn đàn mà góp ý xây dựng. Kính chúc anh sinh hoạt vui vẻ tại diễn đàn và Giáng Sinh an lành!

Cùng cô Phale

Cám ơn cô hồi đáp, nhưng cô nói tôi hiểu được gì ạ? Ôi, có nhiều cái hiểu được và không hiểu nổi cô Phale ơi.

"@ Anh Phiêu Vân: Anh hiểu được thì tốt rồi." (Trích cô Phale)

Sợ bản thân hiểu biết hạn hẹp, nhỡ hiểu sai thì qúa bậy. Không biết ý cô nói tôi hiểu được là hiểu điều gì nên tôi cứ thắc mắc. Tôi e có khi là hiểu không được đấy chứ. Có gì mong cô bỏ quá cho nhé.

- Hiểu cô toàn quyền xóa bài viết. xóa nick của tôi (?)
- Hiểu Tùy Bút khác Nhật Ký (?)
- Hiểu: "3 đoạn tôi ví dụ ở Đề Nghị mà tôi cứ ngỡ là chuyện “buôn dưa lê”, chẳng ra làm sao cũng là Văn Học (?) Và hiểu rằng Tùy Bút là viết sao cũng được." (?)
- Và ...

Dù sao cũng cám ơn thời giờ vàng ngọc của cô.
Trân trọng
Phieuvan_Thlangdu

[phale]

Cùng cô Phale

Cám ơn cô hồi đáp, nhưng cô nói tôi hiểu được gì ạ? Ôi, có nhiều cái hiểu được và không hiểu nổi cô Phale ơi.

"@ Anh Phiêu Vân: Anh hiểu được thì tốt rồi." (Trích cô Phale)

Sợ bản thân hiểu biết hạn hẹp, nhỡ hiểu sai thì qúa bậy. Không biết ý cô nói tôi hiểu được là hiểu điều gì nên tôi cứ thắc mắc. Tôi e có khi là hiểu không được đấy chứ. Có gì mong cô bỏ quá cho nhé.

- Hiểu cô toàn quyền xóa bài viết. xóa nick của tôi (?)
- Hiểu Tùy Bút khác Nhật Ký (?)
- Hiểu: "3 đoạn tôi ví dụ ở Đề Nghị mà tôi cứ ngỡ là chuyện “buôn dưa lê”, chẳng ra làm sao cũng là Văn Học (?) Và hiểu rằng Tùy Bút là viết sao cũng được." (?)
- Và ...

Dù sao cũng cám ơn thời giờ vàng ngọc của cô.
Trân trọng
Phieuvan_Thlangdu


Anh Phiêu Vân,

Anh không hiểu cũng không sao.
Chúc anh ngày mới an lành nhé!

[hoatigon208410]

Thực sự đọc xong mà choáng váng .

@ Chú PV . Chú có thể không để tâm đến lời G nói . Vì ít ra G thuộc thế hệ gần như là nhỏ tuổi nhất của NV. Lẽ ra G chỉ im lặng để mà theo dõi mấy đề tài như thế này , vì xét ra hiểu biết của G so với mọi người còn nông cạn lắm .

Nhưng tính cũ khó bỏ . Đọc xong những gì mà chú viết G không ngồi yên được . Vì cái gì ?

G rất cám ơn những đóng góp, ý kiến của chú cho diễn đàn . Và cũng có những đóng góp của những người như chú mới có thể giúp cho diễn đàn hoàn thiện hơn và phù hợp hơn với tất cả mọi người .

Nhưng chú ạ . Người ta nói :
" Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau .."

Hay như chuyện ngày xưa kể lại (G không nhớ rõ lắm ), có một ông vua đêm ngủ nằm mơ thấy mình bị rụng hết răng . Lo lắng , ông ta mới mời 1 nhà chiêm tinh (hay tể tướng ý nhỉ ) vào để hỏi .. ông này nghe xong, mới tâu rằng, đại ý : "Bệ hạ sẽ được nhìn thấy cái chết của những thành viên trong gia đình mình " - và tất nhiên, ông này bị chém đầu . Nhưng khi câu chuyện này được hỏi người khác , thì ông đó mới nói : "Bệ hạ sẽ sống thọ hơn các thành viên trong nhà " - thì ông này lại được ban thưởng . Là do đâu ?

G là người ngoài cuộc . Nhưng khi đọc xong lại thấy khó tiếp thu quá . Nếu đặt G vào vị trí của BQT thì không biết G sẽ xử lý thế nào đây .

Công nhận . Chú viết hay . Và cũng hiểu biết rất nhiều . G có đọc qua một số bài của chú . Những lời đóng góp của chú thật sự rất có ích trong quá trình diễn đàn đang xây dựng thế này . Nhưng cũng không nên vì thế mà làm mất hòa khí giữa mọi người với nhau, chú ạ .

Chú đưa ra thắc mắc - và được mọi người xác nhận thắc mắc đó là có cơ sở - và cũng khá hợp lý đấy chứ . Nhưng cái thứ nhất : là cách nói của chú hơi gây phản cảm một chút . Mưa dầm thấm lâu mà . Chớ cứ ào ào lại dễ trôi . Thứ hai nữa là chú không đưa ra giải pháp để giải quyết . Đã góp ý thì góp đến tận cùng chứ nhỉ . Ờ .. đó . Thế mới là cái gây tranh cãi ...

G đọc những định nghĩa mà cô PL đã cất công sưu tầm được ở trên NET . Và thực sự cảm thấy những thể loại thuộc "Kí " trong bảng phân loại đều rất khó để phân biệt ranh giới giữa chúng . Qua một chuyến đi để thuật lại những suy nghĩ, cảm xúc của mình . Qua một chuyến đi để giải thích một số điều mà người ta chưa hiểu . Qua một chuyến đi để kể lại hành trình của mình . Qua một chuyến đi để bày tỏ quan điểm của mình . Qua một chuyến đi để mà giới thiệu địa điểm , thắng cảnh, hay đơn giản chỉ một vùng quê đến với mọi người .. => Vậy nó là gì ? Tùy bút, bút kí , nhật kí, kí sự... hay là một cái gì đó khác đây ? Chúng đều có cảm xúc - khen - chê - buôn chuyện - mắng mỏ - bất bình ... hay bất kì một cái gì đó . Người ta thể hiện cảm xúc của mình trong đó mà . Chẳng nhẽ phải tránh cái thô tục tầm thường mới có thể được coi là văn ? Nhưng cái gì mới là tầm thường trong cuộc sống này , hở chú ?

Người ta dạy học sinh học văn là để dạy cách sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp, để mà nói lên suy nghĩ của mình như thế nào cho đúng . Giả dụ như để chỉ cái chết người ta có biết bao nhiêu từ khác nhau để nói . Và dạy là dạy cách sử dụng những từ ngữ đó cho đúng hoàn cảnh . Và cái trường Đại Học Văn như chú nói kia là để cho những người đam mê với ngôn từ có thể tiếp tục đam mê :) . Bất kì cái gì mình có thể học, thì không là phí đâu chú ạ . Không bao giờ .

Còn cái vụ xóa nick - xóa bài viết ah . Chú hơi đi quá vấn đề rồi thì phải . Chẳng ai có quyền xóa nick hay xóa bài viết của chú cả . Và nếu như nick hay bài viết của chú có vi phạm thì chú sẽ được BQT pm nhắc nhở để cho chú có thời gian sửa đổi trước khi ra quyết định chính thức . Thế đấy .

Tùy bút - Nhật Kí . Theo quan điểm của G thì không giống nhau. Nhưng để phân biệt giữa chúng thì ... một đoạn văn có cảm xúc - khó mà đưa ra một chuẩn mực nhất định cho nó lắm chú ạ . Cũng không nên quá khắt khe như vậy .. Bao đời nay vẫn thế, có ai đưa ra chuẩn mực để xác định được cái này hay , hay cái kia không hay .. cái này đẹp, hay cái kia không đẹp đâu . Tất cả là tương đối . Và văn chương là cái tương đối nhất trong tất cả những cái tương đối đó . Vậy mà chú muốn đi tìm cái tuyệt đối trong cái tương đối ấy thì cũng khó lắm .

Thê thôi . Một chút suy nghĩ của người trẻ . Chúc chú tìm được những gì mình mong muốn . Mong chú đừng giận khi đọc những gì G nói .

@

Còn về box Tùy Bút . Theo quan điểm của G thì có thể đổi tên nó thành Tùy Bút - Nhật Kí được không ạ . Vì như G đã nói để phân biệt giữa các thể loại của Kí thì không dễ , mà để nguyên thì cũng không có được hợp lý cho lắm, đôi khi nó gây ngần ngại cho người viết . VÌ băn khoăn không biết những gì mình viết ra là TÙy Bút - hay là Nhật Kí nữa ..Cũng khó thật . Hic .. Hoặc có không thì đổi thành Kí . Như vậy đỡ gây tranh cãi hơn mà mọi người cũng thoải mái hơn trong quá trình gửi bài . Ý kiến của G vậy thôi . Hi`. Tùy BQT xem xét và quyết định :)

[Phieuvan_Thlangdu]

1- Thực sự đọc xong mà choáng váng .


@ Chú PV . Chú có thể không để tâm đến lời G nói . Vì ít ra G thuộc thế hệ gần như là nhỏ tuổi nhất của NV. Lẽ ra G chỉ im lặng để mà theo dõi mấy đề tài như thế này , vì xét ra hiểu biết của G so với mọi người còn nông cạn lắm . (trích Hoatigon)

Chào cháu Hoatigon
Trước hết phải công nhận cháu đoán đúng, nếu không phải cháu cho biết cháu thuộc thế hệ nhỏ nhất ở NV thì chú chắc không trả lời, hoặc chú sẽ hỏi ngược lại cháu về những luận cứ mà cháu cho là chú làm và cháu trả lời trước.

Lý do:
- Vấn đề chú đặt ra là gửi đến BĐH Nguyệt Viên chứ không cho mọi người. Nhất là sự việc đã khép lại qua trao đổi giữa chú và người thay mặt Nguyệt Viên, cô Phale.
- Những câu cháu hỏi chú, trong đó có nhiều câu không có cơ sở, hoặc ngộ nhận về khái niệm nên chú không có nghĩa vụ trả lời. (nhưng ở đây chú sẽ nói luôn cho cháu chứ không đặt ngược câu hỏi)

Chú trích từng phần theo thứ tự để cháu tiện nắm bắt nhé. (Chú mạn phép đánh số từng đoạn trích để tiện tham khảo nếu cần nhắc đến cháu Hoatigon nhé.)


2- Nhưng chú ạ . Người ta nói :
" Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau .." (trích Hoatigon).

Cháu rất đúng khi trích dẫn lời nói dân gian này. Chú cũng muốn cháu chỉ giúp chú lời nói nào trong “Đôi Điều Băn Khoăn” và “Đây Là Đề Nghị Của Tôi” mà chú ngại “phải bỏ tiền mua” không?

Nhớ đừng trích phần chú trao đổi cùng cô Phale nha cháu. Nếu trích phần đó thì chú lại phải trích phần trả lời của cô Phale để cháu thấy rõ là cô Phale và chú đang trao đổi là vấn đề học thuật, trong đó chú sẽ phải phân tích ít nhiều mặt nào của lời trao đổi. Tranh luận học thuật không có sự xoa xuê đâu cháu.
Điều này nếu cháu muốn thì chú cũng phải làm, nhưng thực sự là chú không muốn bới lại chuyện mà có lẽ cả chú và cô Phale đều đã hiểu.


3- G là người ngoài cuộc . Nhưng khi đọc xong lại thấy khó tiếp thu quá . Nếu đặt G vào vị trí của BQT thì không biết G sẽ xử lý thế nào đây . (trích Hoatigon)

- Cháu cứ chỉ giúp chú đoạn nào khó tiếp thu, và vì so khó tiếp thu, chú sẽ giải thích.
- Khi nào cháu làm BQT thì sẽ tự biết xử lý ngay mà, chẳng có gì lớn lao lắm đâu. Cháu đừng lo.


4- Công nhận . Chú viết hay . Và cũng hiểu biết rất nhiều . G có đọc qua một số bài của chú . Những lời đóng góp của chú thật sự rất có ích trong quá trình diễn đàn đang xây dựng thế này . Nhưng cũng không nên vì thế mà làm mất hòa khí giữa mọi người với nhau, chú ạ .

Chú đưa ra thắc mắc - và được mọi người xác nhận thắc mắc đó là có cơ sở - và cũng khá hợp lý đấy chứ . Nhưng cái thứ nhất : là cách nói của chú hơi gây phản cảm một chút . Mưa dầm thấm lâu mà . Chớ cứ ào ào lại dễ trôi . Thứ hai nữa là chú không đưa ra giải pháp để giải quyết . Đã góp ý thì góp đến tận cùng chứ nhỉ . Ờ .. đó . Thế mới là cái gây tranh cãi ...(trích Hoatigon)

- Trước hết chú cám ơn cháu Hoatigon đã đọc bài viết của chú và có lời khích lệ. Nhưng không biết sao lại mất hòa khí nhỉ? Chú không nghĩ là cứ phải khen nhau mới có hòa khí, còn tranh luận có tính phản biện nhau lại là mất hòa khí. Mặt khác, mất hòa khí hay không cũng tùy theo tâm thế mỗi người nữa cháu ạ. Chú nhắc lại tranh luận học thuật không có sự xoa xuê, thỏa hiệp vì ngại ngần điều chi đó.

- Không biết cháu trích “mưa dầm thấm lâu” để rồi kết luận “Chớ cứ ào ào lại dễ trôi” với ý nghĩa gì? Không biết có phải ý cháu là hôm nay đề nghị điều a, mai kia kiến nghị điều b, và cứ như thế, mốt nọ là ý kiến điều c.... Còn chú thì đưa vấn đề ra nhiều quá (?).

Nói với cháu rằng: Chú luôn đánh giá cao những bài viết có lập luận phân tích cho những bài mang tính nghị luận. “Đôi Điều Băn Khoăn” không thể chỉ viết tôi đề nghị thế này vì thấy thế kia hợp hơn. Chú phải chỉ rõ ra cái mà mình cho rằng sai hoặc đúng cháu ạ. (hy vọng trả lời này đúng điều cháu hỏi).

“Đã góp ý thì góp đến tận cùng chứ nhỉ .”. Cháu nói đúng! Ngay như chỉ băn khoăn mà chú còn chỉ ra những cái chú thấy rằng chưa hợp lý, trong đó đã ngầm đề nghị giải pháp rồi đó.
Ví dụ điển hình:
- Đọan chú nói về cái thú chơi thơ Đường... (có hàm ngôn lời đề nghị đấy cháu).
- Đọan chú nói về bài thơ tứ tuyệt Quá Hải Vân Sơn (có cả phân tích)
- Đoạn chú nói có 2 cụm từ: Tạp ghi và Blog. (cháu đọc lại giúp chú với)

Còn nếu phải đi đến tận cùng bằng một kiểu khác thì chú hoàn toàn không nghĩ đến. Nên nhớ rằng góp ý là nhận thức của bên góp ý. Chấp nhận hoặc không là nhận thức của bên nhận góp ý. Hai bên này có khi cùng nhận thức, có khi khác nhận thức. Mặt khác, chưa kể vì lý do a, b, c, d gì đó mà bên góp ý hay bên được góp ý biết mình không hợp lý nhưng vẫn cứ phải bảo vệ ý mình thì sao nào? Vậy điểm nào là đến cùng đây?
(Chú nói điều này có chứng cứ chứ chẳng nói suông đâu, nhưng chú mà đưa ra là lùm xùm nhiều lắm đó)

* Chú nghĩ cháu ngộ nhận khái niệm tranh luận với tranh cãi rồi.
Chú có thể nói tính khái quát giữa tranh luận và tranh cãi cho cháu thế này:
-Tranh luận: Dựa trên lý lẽ, có chứng minh, có phân tích lời nói hay sự việc... Tranh luận vẫn có mổ xẻ, công nhận lẫn công kích vào lý lẽ, lập luận của nhau để vạch ra cái sai, cái đúng của cả hai bên.
Tranh cãi: Chỉ nói cái mình cho là đúng chứ không có lập luận, dẫn chứng biện minh cho cái đúng hay cái sai của bên nào...
- Cãi nhau (cãi lộn): Mạnh ai nấy nói, không cần lý lẽ, đúng sai. Thậm chí nói bậy, nói cho bằng được, miễn sao đối phương bỏ cuộc là đạt yêu cầu.


5- G đọc những định nghĩa mà cô PL đã cất công sưu tầm được ở trên NET . Và .....
..... Chúng đều có cảm xúc - khen - chê - buôn chuyện - mắng mỏ - bất bình ... hay bất kì một cái gì đó . Người ta thể hiện cảm xúc của mình trong đó mà . Chẳng nhẽ phải tránh cái thô tục tầm thường mới có thể được coi là văn ? Nhưng cái gì mới là tầm thường trong cuộc sống này , hở chú ? (trích Hoatigon)]

Văn học không có từ ngữ nào cấm kỵ cháu ạ. Một trong muôn vàn ví dụ để cho cháu dễ hiểu:
- Trong một tiểu thuyết có nhân vật “anh chị xóm lẻ”, nhân vật này thường buông tiếng chưởi thề hoặc hơn thế nữa. Như vậy, tiếng chưởi thề nằm đúng văn cảnh thì vẫn là văn học, nhưng văn học đó chính là tinh cách của nhân vật kia trong cuốn tiểu thuyết nọ tạo thành cái tổng hòa của cuốn tiểu thuyết chứ không phải tiếng chưởi thề là văn học.

Hay một ví dụ khác: Như các ví dụ của chú trong bài chủ đề mà nâng lên văn học thì nó trở nên tầm thường đến buồn cười. Tuy nhiên, nếu không không cho nó là văn học thì nó vẫn giá trị là nó, cho dù nó không hay ho gì nhưng không tầm thường.

Tóm lại: Sự tầm thường không vì bản chất sự việc, sự vật mà chính là sự vượt quá xa giá trị thật một cách không chính đáng của bản chất đó. Muốn biết một cái gì đó có tầm thường hay không luôn đòi hỏi có sự so sánh. Ví dụ: Một đội bóng ưu hạng mà lọt vào một cầu thủ tệ, không làm tròn vai trò thì chính năng lực chuyên môn cầu thủ ấy tầm thường. Thế nhưng, cũng cầu thủ ấy đưa vào một đội bóng tệ hại thì anh ta lại không tầm thường với khán giả của đội bóng ấy và chính đội bóng ấy. Nói nôm na là “thằng chột làm vua xứ mù”.

Cháu hỏi về sự tầm thường trong cuộc sống thì quá lớn và quá rộng rồi. Như vậy là đi quá xa đề tài rồi cháu ạ. Tuy vậy những điều chú vừa nói trên hy vọng cháu cũng có một khái niệm nào đó về sự tầm thường.



6- Người ta dạy học sinh học văn là để dạy cách sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp, để mà nói lên suy nghĩ của mình như thế nào cho đúng . Giả dụ như để chỉ cái chết người ta có biết bao nhiêu từ khác nhau để nói . Và dạy là dạy cách sử dụng những từ ngữ đó cho đúng hoàn cảnh . Và cái trường Đại Học Văn như chú nói kia là để cho những người đam mê với ngôn từ có thể tiếp tục đam mê . Bất kì cái gì mình có thể học, thì không là phí đâu chú ạ . Không bao giờ . (trích Hoatigon)

Nghĩ như cháu về dạy văn chỉ nhằm dạy ngôn ngữ giao tiếp cũng phần nào đúng. Nhưng thật sự “Ngôn ngữ Văn” và “Ngôn ngữ Giao tiếp” có một khoảng cách xa đấy cháu ạ. Cháu cứ thử nghĩ nếu cháu chuyện trò cùng ai đó mà người ấy cứ dùng các hình ảnh để hàm ý, hàm ngôn; dùng các phép mỹ từ pháp như hoán dụ, ngoa ngữ, thậm xưng, so sánh... như viết văn thì... chắc là cháu sẽ khổ sở lắm vậy!
Cái hay của một người diễn thuyết trước nhiều người và cái hay trong văn viết có một khoảng cách khá xa đấy cháu.
Thật sự môn ngữ pháp mới chính là cái dạy cho học sinh biết nói và viết lên suy nghĩ của mình như thế nào cho đúng. Còn văn là nói/viết thế nào cho hàm súc. Chắc cháu không phản đối điều này chứ nhỉ?!

Cháu nói về trường Đại Học Văn như thế thì đúng đấy, nhưng đó chỉ là ý chung chung. Chú nghĩ rằng trường ĐH Văn là dạy cho những SV học môn Văn biết cách đọc để hiểu văn là như thế nào; cách viết sao cho hợp lý để gọi được là Văn. Ở đây họ học để biết phân tích một bài văn, tiểu thuyết... có cấu trúc như thế nào. Bài văn này được dùng thủ pháp gì để đạt mục tiêu gì? Và v..v...

Chính nhờ những điều đó mà khi tốt nghiệp Cử nhân Văn Chương họ biết phân biệt Tùy bút, Nhật ký, Ký sự, Truyện, Tiểu thuyết... Tuy vậy đó cũng chỉ là phần căn bản thôi cháu ạ, phải đâu ai có mảnh bằng cử nhân Văn Chương đều giỏi văn nếu như cháu biết lớp Văn nhân Tiền chiến nhiều cụ chỉ gói gọn trong cái tiểu học mà tác phẩm văn học của họ để lại đến lớp hậu sinh như chú và cháu vẫn cứ ngẫn ngơ đấy.

Và cháu nói rất đúng! Học không bao giờ phí!


7- Còn cái vụ xóa nick - xóa bài viết ah . Chú hơi đi quá vấn đề rồi thì phải . Chẳng ai có quyền xóa nick hay xóa bài viết của chú cả . Và nếu như nick hay bài viết của chú có vi phạm thì chú sẽ được BQT pm nhắc nhở để cho chú có thời gian sửa đổi trước khi ra quyết định chính thức . Thế đấy .(trích Hoatigon).

À, vấn đề nói là xóa nick nhưng thực chất chính là nói về học thuật đấy cháu ạ. Văn Học tuy có ranh giới lắm khi rất mỏng manh nhưng khi luận rõ định danh thì rõ ngay thể loại ấy mà. Nào phải ai muốn cho là gì thì ra gì, cho là nấy thì ra nấy đâu.
(chú giải thích được, nhưng vấn đề đã khép lại rồi nên chú không tiện phân tích hết cho cháu. Chú nghĩ cháu đọc lại và tìm hiểu là hiểu ngay ấy mà)


8- Tùy bút - Nhật Kí . Theo quan điểm của G thì không giống nhau. Nhưng để phân biệt giữa chúng thì ... một đoạn văn có cảm xúc - khó mà đưa ra một chuẩn mực nhất định cho nó lắm chú ạ . Cũng không nên quá khắt khe như vậy .. Bao đời nay vẫn thế, có ai đưa ra chuẩn mực để xác định được cái này hay , hay cái kia không hay .. cái này đẹp, hay cái kia không đẹp đâu . Tất cả là tương đối . Và văn chương là cái tương đối nhất trong tất cả những cái tương đối đó . Vậy mà chú muốn đi tìm cái tuyệt đối trong cái tương đối ấy thì cũng khó lắm .

Thê thôi . Một chút suy nghĩ của người trẻ . Chúc chú tìm được những gì mình mong muốn . Mong chú đừng giận khi đọc những gì G nói . (Trích Hoatigon)

Nếu đã không có chuẩn mực để phân định được thì hóa ra những sưu tầm của cô Phale là vô vị sao cháu? Và ông bà nào viết nên cái đó đã viết nhảm sao kìa?
Theo chú thì cũng có những bài khiến người ta khó định nó thuộc thể loại nào, và những bài đó thường là hay. Khó định vì nó bao gồm được nhiều tính chất của cả hai loại chứ một bài tính văn chỉ đạt 2 và một bài tính văn đạt 8 thì sao mà khó phân định cho được cơ chứ.

Nói nghệ thuật nghĩa là nói về thẫm mỹ, thẫm mỹ được định tính chứ không định lượng nên không có cân đo đong đếm được. Tuy vậy vẫn có cách thẩm định bằng phân tích và cảm nhận đấy cháu. Ví dụ trong hai chàng trai khó biết chàng nào đẹp trai hơn vì mỗi người có một vẻ đẹp khác nhau nhưng đều đẹp. Thế nhưng một chàng trai đẹp và một chàng trai mắt chột và môi sứt thì bất cứ cô gái nào cũng dễ dàng nhận ra ai đẹp xấu thế nào.
(Cũng chân thành xin lỗi người đọc là đã dùng hình ảnh chột mắt và sứt môi để làm ví dụ. Tôi không có ý chỉ trích hay khinh thường những người không may như thế. Tôi hoàn toàn chỉ nói về nhan sắc chứ không đề cập đến nhân cách, tâm hồn...)

Với văn thơ, người ta phân tích dựa theo tính logic cháu ạ. Do vậy chú thường nói: Khen/chê không quan trọng. Điều quan trọng là chỉ ra được khen/chê cái gì và vì sao.

Chính vì khó phân định nên mới có môn Lý luận Văn học đấy cháu Hoatigon ạ.
Cũng có khi người lý luận (bình/phê bình) nhầm lẫn trong khen chê. Có một bài thơ mà người bình khen chỗ ấy nhưng chú đọc và nhận định bài thơ bị hỏng toàn bài cũng vì chỗ ấy.
(nếu BĐH cho phép, chú sẽ post lên (xóa tất cả những tên liên quan trong ấy, trừ tên chú) cho cháu thấy là vẫn có cách thẩm định.

Tuyệt đối thì chú không tìm nhưng những bài của chú làm ví dụ ở bài chủ mà cũng là Văn học thì câu của tiền nhân “Văn chương hạ giới rẻ như bèo” sai mất rồi, chính xác là “rẻ hơn bèo” mới đúng.


9- @ Còn về box Tùy Bút . Theo quan điểm của G thì có thể đổi tên nó thành Tùy Bút - Nhật Kí được không ạ . Vì như G đã nói để phân biệt giữa các thể loại của Kí thì không dễ , mà để nguyên thì cũng không có được hợp lý cho lắm, đôi khi nó gây ngần ngại cho người viết . VÌ băn khoăn không biết những gì mình viết ra là TÙy Bút - hay là Nhật Kí nữa ..Cũng khó thật . Hic .. Hoặc có không thì đổi thành Kí . Như vậy đỡ gây tranh cãi hơn mà mọi người cũng thoải mái hơn trong quá trình gửi bài . Ý kiến của G vậy thôi . Hi`. Tùy BQT xem xét và quyết định (Trích Hoatigon)

Thực ra có những Trang Nhật Ký rất hay, tính văn rất nổi trội, nhưng đó là người viết khiêm nhường tự nhận là mình chỉ viết nhật ký chứ không viết văn đó thôi.

Cháu hỏi Nhật Ký – Tùy Bút chung một box được không chú không thể trả lời. Những gì đề nghị thì chú đã đề nghị rồi. Cái này là quyết định của BĐH cháu ạ.

Nhưng phải nói rằng những bài chú viết “Tùy Tiện Bút” làm ví dụ mà được xếp vào “Vườn Văn Học” thì chính chú sẽ xin gở ra cho chú khỏi xấu hổ.

Cuối cùng chú nói với cháu rằng chú không giận cháu. Thực sự thì cháu có cái tâm mới bỏ công sức để viết dài như thế. Qua bài cháu viết chú cảm nhận được điều đó.

Chúc cháu ngày Giáng Sinh an lành.
Thân mến
Phieuvan_Thlangdu

[Lữ Khách]

Các bạn thân mến.

Những ý kiến đóng góp của bạn Phieuvan BQT NV đang xem xét và sẽ có những điều chỉnh thích hợp trong thời gian tới.

Các bạn nên dừng những tranh luận tại đây, không cần thiết, các bạn đang sa đà vào cách sử dụng câu chữ, những ý kiến đóng góp của các bạn BQT sẽ xem xét và điều chỉnh thích hợp.

Cảm ơn các bạn

[Phieuvan_Thlangdu]

Các bạn thân mến.

Những ý kiến đóng góp của bạn Phieuvan BQT NV đang xem xét và sẽ có những điều chỉnh thích hợp trong thời gian tới.

Các bạn nên dừng những tranh luận tại đây, không cần thiết, các bạn đang sa đà vào cách sử dụng câu chữ, những ý kiến đóng góp của các bạn BQT sẽ xem xét và điều chỉnh thích hợp.

Cảm ơn các bạn

Chào bạn Lữ Khách
Tôi hoàn toàn nhất trí cùng bạn là nên dừng đề tài này nơi đây. Ý này trong trả lời cho cháu Hoatigon tôi cũng đã đề cập ngay từ đầu đấy bạn ạ.

Tuy nhất trí như vậy, nhưng tôi thật bất ngờ với góp của bạn. Như tôi đã nói cùng cháu Hoatigon, tôi luôn đánh giá cao những bài vết chỉnh chu, có phân tích. Như vậy hàm ngôn là tôi không xem trọng lời nói ngang.

Tạm thời bỏ qua chuyện đặt vấn đề đúng sai, bài viết của cháu Hoatigon dài vào mang cả cái tâm của cháu ấy. Tôi trả lời cháu ấy cũng dài và rất ôn tồn, lịch sự. Khi người ta chịu bỏ công viết dài và có lý luận, giải thích cùng nhau như vậy nên hiểu rằng đó là nhằm tránh những phát biểu vụn vặt, ngang phè qua lại có khả năng dẫn đến cãi nhau chứ không phải đấy la sa đà.

Khẳng định với bạn rằng: Chúng tôi đang tranh luận thì có, nhưng sa đà thì không.
Tôi thiển ý rằng: Tranh luận khác tranh cãi như tôi đã phân tích cùng cháu Hoatigon, và bạn đang dùng chữ cãi chứ không dùng chữ luận.

Tôi không hiểu có ngụ ý gì khi bạn cào bằng mọi người, mọi bài viết trong đề tài này bằng nhận định mà không chỉ rõ ra vì sao lại: “các bạn đang sa đà vào cách sử dụng câu chữ, “

Thưa bạn, tranh luận học thuật văn học không căn cứ và ngữ nghĩa, khái niệm câu chữ thì nên làm thế nào? Xin bạn vui lòng chỉ giáo giúp tôi.
Cho dù không là học thuật đi nữa thì vẫn cứ căn cứ vào câu chữ để nói thôi bạn ạ. Tôi hoàn toàn chưa biết làm sao để dùng cái cảm nhận không có căn cứ (cảm tính) để tranh luận. Mong bạn cảm thông.

Nếu là một thành viên thông thường nói như bạn vừa nói thì còn dễ hiểu, nhưng ở đây bạn là một thành viên BĐH thì tôi nghĩ bạn đang phán quyết bằng cách cào bằng và trấn áp như vị trí một người “sếp” giải quyết chuyện của nhân viên.

Điều này chính là điểm khơi màu cho một “cãi nhau” bởi không còn tranh luận mà chỉ phát biểu theo cảm tính. Tuy tôi có đủ năng lực tranh luận và cả cãi nhau, nhưng tôi sẽ dừng nếu bạn còn áp dụng kiểu này, bởi tôi không muốn làm hỏng một đề tài hoàn toàn nghiêm túc do chính tôi khởi xướng.

Bạn đọc lại lời cuối trong bài trao đổi này của tôi nói cùng cháu Hoatigon:
“Cuối cùng chú nói với cháu rằng chú không giận cháu. Thực sự thì cháu có cái tâm mới bỏ công sức để viết dài như thế. Qua bài cháu viết chú cảm nhận được điều đó.”

Tôi nghĩ rằng bạn Lữ Khách đã không đọc một cách đầy đủ về những điều tôi đã viết ở topic này. Hoặc bạn đang muốn chứng minh quyền phán quyết của bản thân.

Tôi không phủ nhận “quyền lực BĐH của bạn” nhưng không chấp nhận lời phán quyết và cách giải quyết này của bạn Lữ Khách, cho dù bạn có là thành viên BĐH trang web.

Trân trọng
Phieuvan_Thlangdu

[MoonRiver]

Khẳng định với bạn rằng: Chúng tôi đang tranh luận thì có, nhưng sa đà thì không.
Tôi thiển ý rằng: Tranh luận khác tranh cãi như tôi đã phân tích cùng cháu Hoatigon, và bạn đang dùng chữ cãi chứ không dùng chữ luận.
Nếu là một thành viên thông thường nói như bạn vừa nói thì còn dễ hiểu, nhưng ở đây bạn là một thành viên BĐH thì tôi nghĩ bạn đang phán quyết bằng cách cào bằng và trấn áp như vị trí một người “sếp” giải quyết chuyện của nhân viên.

Tôi nghĩ rằng bạn Lữ Khách đã không đọc một cách đầy đủ về những điều tôi đã viết ở topic này. Hoặc bạn đang muốn chứng minh quyền phán quyết của bản thân.
Tôi không không thể phủ nhận “quyền lực BĐH của bạn” nhưng không chấp nhận lời phán quyết và cách giải quyết này của bạn Lữ Khách, cho dù bạn có là thành viên BĐH trang web.

Rõ ràng những bài viết của anh đang được cố tình bóp nặn theo ý nghĩ của anh nhằm hướng đưa tới một sự việc chỉ chích thành viên BĐH. Cho dù bất kỳ ai đọc những dòng comments của LK đều không nghĩ được như anh.
Việc không tôn trọng BĐH sẽ bị sử lý.
Tôi xin đóng topic tại đây và banned nick của anh vĩnh viễn.

[Phieuvan_Thlangdu]

Nếu là tôi, với thiện ý can ngăn kẻo câu chuyện có thể đi quá xa, tôi sẽ nói:

Cám ơn các bạn đã tham gia trao đổi. Tôi nghĩ/đề nghị đề tai nên nên được dừng ở đây là đúng lúc.