tra sua
07-04-11, 11:10 AM
Giới hạn
“Yêu thương vô hạn” là một cụm từ đẹp đến nỗi khó nhận biết được hết vẻ lung linh của nó. Khi c̣n trẻ, người ta nói lên điều đó với tất cả sự xác tín. Song, đến lúc trưởng thành, ở một mức độ nào đó, người ta dần hiểu ra rằng không ai có thể yêu ḿnh vô hạn.
Bởi v́, dù có nhận thức được hay không, bạn vẫn đang mang những giới hạn mà cuộc sống định sẵn cho mỗi người, không thể khác, không thể chối bỏ. Có thể bỏ lơ đi, quên hẳn đi, nhưng những đường vạch đỏ vẫn nằm đâu đó, chờ bạn, giữ chặt cuộc sống và con người bạn trong những ranh giới có thật, dù vô h́nh.
Giới hạn ở đâu?
Một người bạn chung của hai vợ chồng vừa mất. Cái chết giáng một đ̣n đau đến sửng sốt cho những người thân. Bằng cách quẳng vào thực tại một nắm thuốc ngủ, không một lời giã từ, không một lư do tại sao, anh ch́m vào một thế giới riêng biệt, cách bức, không ai có thể quấy rầy hay ư kiến ư c̣ ǵ với anh được nữa. Đứa con trai đang ôn thi tốt nghiệp 12 bàng hoàng nh́n ba lạnh lùng nhắm chặt đôi mắt trên chiếc băng ca đẩy dọc hành lang bệnh viện. Người vợ c̣n trẻ trung, c̣n xinh xắn lắm, khóc than như điên dại trong tay những người thân. C̣n anh nằm yên, b́nh thản. Như thể đă đi qua khỏi giới hạn của đời ḿnh, như thể đă đi xa lắm, như thể những ǵ đang bỏ lại sau lưng thực sự chỉ là những điều vụn vặt - ồ th́ thế vậy, chúng ta chia tay thôi…
Một đồng nghiệp vừa gọi điện báo: ḿnh nộp đơn xin nghỉ việc rồi. Lư do tại sao à? Mệt mỏi. Ngạc nhiên một chút thôi v́ dạo này cả sự ngạc nhiên h́nh như cũng hiếm dần. Mệt mỏi v́ người t́nh và vợ. Người t́nh trẻ ở công ty, vợ không c̣n trẻ ở nhà, cứ tưởng vậy là đầy đủ, khi cần ngọt ngào, lạ lẫm, mê đắm th́ có người t́nh trẻ; khi cần cơm nóng nhà sạch, con cái được chăm nom đă có vợ già, cứ tưởng vậy là “an toàn thực phẩm”. Nhưng cuối cùng th́ không phải vậy. Người t́nh thúc ép, vợ quản chặt, nghĩa vụ với bên nào cũng không thực hiện đủ. Ở nhà với vợ thấy vợ có những cái làm ḿnh phát điên, đi với người t́nh cũng có khi phát rồ lên v́ hết kiên nhẫn. “Ngày trước ḿnh nghĩ ḿnh có thể duy tŕ cả hai cuộc sống này, chả khó khăn ǵ mấy, đến giờ mới thấy sức người cũng có hạn thôi…”. Thôi th́ “tẩu vi thượng sách”, rồi “làm lại cuộc đời” ở một nơi khác vậy. Biết sẽ mất công mất sức nhiều lắm đây, nhưng dù sao cũng nhận ra được: giới hạn của ḿnh tới đây thôi. Sợi dây căng đến hết mức rồi, cố nữa chắc là đứt phựt.
Cô bạn kể tuần trước vô bệnh viện thăm một người bạn thân sắp sửa ra đi v́ ung thư xương di căn giai đoạn cuối. Một đống dây nhợ ḷng tḥng thay cho niềm vui ăn uống hít thở, một tấm drap trắng xóa phủ lên thân thể hao ṃn thay cho áo sơ mi, quần tây và cravate, một mớ thuốc men tiêm uống và dịch truyền thay cho năng lượng để duy tŕ những ngày cuối cùng c̣n chút liên hệ với cuộc đời. Bạn khóc, nắm chặt lấy tay ḿnh bằng những ngón tay chỉ c̣n xương và da, rồi thở than chê trách tay ḿnh gầy quá, rồi bảo ḿnh làm việc một hai năm nữa thôi, rồi nghỉ ở nhà, về chăm sóc ông xă, chăm sóc các con. “Ḿnh không nghĩ cuộc đời ngắn đến thế. Ngắn đến mức ḿnh chưa kịp làm ǵ cho mọi người th́ đă hết thời gian. Khoảng sống dành cho ḿnh cạn mất rồi mà ḿnh th́ chưa kịp làm ǵ cả…”. Những điều này không lạ, không phải lần đầu ḿnh mới nghe. Ai đi đám tang, đi thăm bệnh về đều có vài câu tương tự. Nhưng chẳng có ai vận nó vào một ngày bận rộn của ḿnh, chẳng có ai thấy rằng ḿnh chính là người đang nhận tin nhắn tuyệt vọng cuối cùng từ những người đă chạm đến giới hạn. Có ai thấy cũng chỉ c̣n rất ít trong giới hạn của ḿnh, rồi nghĩ rằng chẳng biết ḿnh có cách nào để mở rộng giới hạn ấy không?…
Vượt qua hay đối diện?
Điều oái oăm là người ta chỉ nhận ra giới hạn khi sắp sửa chạm đến giới hạn, bị dồn ép buộc phải chạm vào giới hạn, hoặc đă “đi quá giới hạn”. Trong những hoàn cảnh ấy, con người khó có khả năng vùng vẫy ǵ nữa và đa phần họ chấp nhận. Nói vậy để thấy rằng phần lớn con người ta sống trong những khoảng có ranh giới hẳn hoi, nhưng ít ai tự giác nhận biết giới hạn của ḿnh. Hơn nữa, người ta c̣n được kêu gọi phá bỏ những giới hạn, vượt qua những rào cản. Cũng như Đông Kisốt chiến đấu với cối xay gió, chẳng biết giới hạn thực sự nằm ở đâu, người ta hung hăng huơ tay múa chân chiến đấu đến mệt bă cả người, rồi tự nghĩ ḿnh đă vượt qua được, trong khi giới hạn thực sự c̣n nằm ở đâu đó rất xa và sẽ bất th́nh ĺnh hiện ra khi người ta không hề mong đợi.
Cũng có khi ḿnh phải đặt ḿnh vào tâm thế của người khác để xem giới hạn của họ đến đâu, để ḿnh đừng đẩy người ta đi quá. Việc cùng nhau xác định một giới hạn rơ ràng bao giờ cũng tốt. Người bạn vừa tự tử của ḿnh có một điểm yếu, đó là mẹ. Anh có thể chịu đựng bất cứ điều ǵ, có thể vượt qua nhiều áp lực lớn, có thể vui vẻ hào phóng chia sẻ tiền bạc, chỉ với một điều kiện anh được gần mẹ, nuôi mẹ. Cha mất sớm, một ḿnh mẹ nuôi anh ăn học, bao nhiêu năm giá lạnh ở xứ người anh đau đáu nhớ mẹ, thương mẹ, mong được về phụng dưỡng mẹ. Bà cụ nhỏ bé, gầy mỏng chỉ chiếm một căn pḥng nhỏ trong ngôi biệt thự hoành tráng của vợ chồng anh. Nhưng vợ anh không muốn thế. Ghen tị với t́nh yêu thương anh dành cho mẹ, chị lấy cớ bà cụ đau ốm, muốn gửi bà cụ vào viện dưỡng lăo, bảo rằng đó là dịch vụ cao cấp dành riêng cho người già có tiền. Anh nhất định không, v́ đă quá biết những nơi đó. Suốt thời sinh viên ở nước ngoài, cứ thứ bảy chủ nhật anh lại đến viện dưỡng lăo để an ủi những người già cô đơn và để đỡ nhớ mẹ. Cuộc chiến trong nhà xảy ra dai dẳng. Chị chiến đấu bằng tất cả vũ khí của ḿnh, từ ngọt ngào nũng nịu đến mè nheo khóc lóc, căi vă giận hờn. Bà cụ xót con trai, mất ngủ triền miên, đến mức tự đề nghị anh: “Thôi để má đi cho con đỡ khổ…”. Không ai trong hai người đàn bà ấy biết họ đă đẩy anh đến sát giới hạn, không ai trong hai người biết rằng ly nước đă đầy, đầy lắm, và đă tràn ra lặng lẽ trong một đêm đơn độc chỉ c̣n lại anh và rượu mạnh, thuốc ngủ.
Huy, người đang nằm trong bệnh viện v́ ung thư xương, vốn là một giọt tài hoa tinh chất đậm đặc của đất trời: anh đẹp trai, cực kỳ thông minh và tinh tế, học rất giỏi, được giữ lại giảng dạy ở trường đại học, sắp sửa hoàn thành luận án tiến sĩ. Gia đ́nh anh chỉ có một con trai duy nhất. Lúc nh́n thấy cha ḿnh, tóc bạc trắng, gục đầu trong phút quá mệt mỏi v́ thức đêm bên giường bệnh của ḿnh, Huy khóc. Nếu biết thời gian chỉ có vậy, anh đă không để lăng phí một ngày, một giờ, một giây phút nào trong những tháng ngày c̣n có thể tự do chạy nhảy bằng đôi chân của ḿnh. Anh đă hẹn với người bạn gái, rồi lỡ hẹn, để người ta phải đi lấy chồng. Anh mải mê chinh phục những kỳ vọng của cha mẹ đă đặt lên anh từ ngày c̣n thơ bé, và luôn tăng thêm, nặng thêm. Những kỳ vọng nặng như đá ngàn cân treo trên đầu đứa trẻ, vắt trên vai chàng thanh niên, vây kín xung quanh những mối quan hệ của một con người trưởng thành nhưng chưa kịp sống. Một ngày, sợi dây thời gian đứt phựt, những kỳ vọng của gia đ́nh, những phấn đấu của Huy như những quần áo phơi trên sợi dây ấy, chưa kịp khô đă vùi vào cát bụi vô thường.
Và em. Nếu chỉ được xinh đẹp trong một tháng nữa thôi, chắc là em không mang nhan sắc của em đi ḷng ṿng không có mục đích. Nếu chỉ c̣n hai tháng nữa để yêu vợ, tôi không thể phí khoảng thời gian sung măn của tôi, không tiêu pha nó một cách x́u x́u ểnh ểnh chán ngắt. Nếu biết chắc chỉ c̣n một năm nữa, các con sẽ rời xa chúng ta, tôi chắc em không phó mặc con mình cho người giúp việc. Chúng ta luôn tính dư khi đếm thời gian c̣n lại của ḿnh, và hẹn. Đến một ngày chạm vào giới hạn của thời gian, mới thấy chung quanh bao nhiêu hứa hẹn chất chồng, bao nhiêu lỡ làng không c̣n cơ hội để mà sửa chữa.
Có ai đó nói rằng khó nhận biết giới hạn của ḿnh lắm. Đúng vậy. Giới hạn của mỗi người co dăn theo từng thời điểm trong cuộc sống. Có thể ráng thêm một chút, rồi một chút nữa, có thể gánh nặng thêm vài chục kư, rồi thêm vài kư nữa… không sao. Nhưng luôn có một điểm nào đó, một khoảnh khắc nào đó, đèn báo động bật lên: hăy dừng lại! Để giữ lấy đời nhau, hăy luôn luôn ước lượng giới hạn của ḿnh và của những người thân. Có thể giới hạn thời gian của ḿnh c̣n rộng, nhưng giới hạn sức khỏe đang rất hẹp; có thể giới hạn yêu thương c̣n xa mênh mông, nhưng giới hạn của sự chịu đựng căi vă đang siết chặt dần… Đừng vội vàng, mù quáng lao vào những cuộc phá vỡ giới hạn gần để rồi mất luôn những thứ khác đang c̣n xa đát (date) lắm, uổng phí bản thân và uổng phí cả sự rộng răi bao dung của số phận.
Có lẽ, yêu thương một người, gắn bó cuộc đời ḿnh với một người nào đó, là hiểu và chấp nhận những giới hạn đó của nhau. Như thế, người ta không cần cường điệu lên thành “yêu thương vô hạn”, mà chỉ cần là một t́nh yêu thương trọn vẹn, một sự chia sẻ trọn vẹn, nâng niu, thấu hiểu và ǵn giữ lẫn nhau…
(Theo Internet)
“Yêu thương vô hạn” là một cụm từ đẹp đến nỗi khó nhận biết được hết vẻ lung linh của nó. Khi c̣n trẻ, người ta nói lên điều đó với tất cả sự xác tín. Song, đến lúc trưởng thành, ở một mức độ nào đó, người ta dần hiểu ra rằng không ai có thể yêu ḿnh vô hạn.
Bởi v́, dù có nhận thức được hay không, bạn vẫn đang mang những giới hạn mà cuộc sống định sẵn cho mỗi người, không thể khác, không thể chối bỏ. Có thể bỏ lơ đi, quên hẳn đi, nhưng những đường vạch đỏ vẫn nằm đâu đó, chờ bạn, giữ chặt cuộc sống và con người bạn trong những ranh giới có thật, dù vô h́nh.
Giới hạn ở đâu?
Một người bạn chung của hai vợ chồng vừa mất. Cái chết giáng một đ̣n đau đến sửng sốt cho những người thân. Bằng cách quẳng vào thực tại một nắm thuốc ngủ, không một lời giã từ, không một lư do tại sao, anh ch́m vào một thế giới riêng biệt, cách bức, không ai có thể quấy rầy hay ư kiến ư c̣ ǵ với anh được nữa. Đứa con trai đang ôn thi tốt nghiệp 12 bàng hoàng nh́n ba lạnh lùng nhắm chặt đôi mắt trên chiếc băng ca đẩy dọc hành lang bệnh viện. Người vợ c̣n trẻ trung, c̣n xinh xắn lắm, khóc than như điên dại trong tay những người thân. C̣n anh nằm yên, b́nh thản. Như thể đă đi qua khỏi giới hạn của đời ḿnh, như thể đă đi xa lắm, như thể những ǵ đang bỏ lại sau lưng thực sự chỉ là những điều vụn vặt - ồ th́ thế vậy, chúng ta chia tay thôi…
Một đồng nghiệp vừa gọi điện báo: ḿnh nộp đơn xin nghỉ việc rồi. Lư do tại sao à? Mệt mỏi. Ngạc nhiên một chút thôi v́ dạo này cả sự ngạc nhiên h́nh như cũng hiếm dần. Mệt mỏi v́ người t́nh và vợ. Người t́nh trẻ ở công ty, vợ không c̣n trẻ ở nhà, cứ tưởng vậy là đầy đủ, khi cần ngọt ngào, lạ lẫm, mê đắm th́ có người t́nh trẻ; khi cần cơm nóng nhà sạch, con cái được chăm nom đă có vợ già, cứ tưởng vậy là “an toàn thực phẩm”. Nhưng cuối cùng th́ không phải vậy. Người t́nh thúc ép, vợ quản chặt, nghĩa vụ với bên nào cũng không thực hiện đủ. Ở nhà với vợ thấy vợ có những cái làm ḿnh phát điên, đi với người t́nh cũng có khi phát rồ lên v́ hết kiên nhẫn. “Ngày trước ḿnh nghĩ ḿnh có thể duy tŕ cả hai cuộc sống này, chả khó khăn ǵ mấy, đến giờ mới thấy sức người cũng có hạn thôi…”. Thôi th́ “tẩu vi thượng sách”, rồi “làm lại cuộc đời” ở một nơi khác vậy. Biết sẽ mất công mất sức nhiều lắm đây, nhưng dù sao cũng nhận ra được: giới hạn của ḿnh tới đây thôi. Sợi dây căng đến hết mức rồi, cố nữa chắc là đứt phựt.
Cô bạn kể tuần trước vô bệnh viện thăm một người bạn thân sắp sửa ra đi v́ ung thư xương di căn giai đoạn cuối. Một đống dây nhợ ḷng tḥng thay cho niềm vui ăn uống hít thở, một tấm drap trắng xóa phủ lên thân thể hao ṃn thay cho áo sơ mi, quần tây và cravate, một mớ thuốc men tiêm uống và dịch truyền thay cho năng lượng để duy tŕ những ngày cuối cùng c̣n chút liên hệ với cuộc đời. Bạn khóc, nắm chặt lấy tay ḿnh bằng những ngón tay chỉ c̣n xương và da, rồi thở than chê trách tay ḿnh gầy quá, rồi bảo ḿnh làm việc một hai năm nữa thôi, rồi nghỉ ở nhà, về chăm sóc ông xă, chăm sóc các con. “Ḿnh không nghĩ cuộc đời ngắn đến thế. Ngắn đến mức ḿnh chưa kịp làm ǵ cho mọi người th́ đă hết thời gian. Khoảng sống dành cho ḿnh cạn mất rồi mà ḿnh th́ chưa kịp làm ǵ cả…”. Những điều này không lạ, không phải lần đầu ḿnh mới nghe. Ai đi đám tang, đi thăm bệnh về đều có vài câu tương tự. Nhưng chẳng có ai vận nó vào một ngày bận rộn của ḿnh, chẳng có ai thấy rằng ḿnh chính là người đang nhận tin nhắn tuyệt vọng cuối cùng từ những người đă chạm đến giới hạn. Có ai thấy cũng chỉ c̣n rất ít trong giới hạn của ḿnh, rồi nghĩ rằng chẳng biết ḿnh có cách nào để mở rộng giới hạn ấy không?…
Vượt qua hay đối diện?
Điều oái oăm là người ta chỉ nhận ra giới hạn khi sắp sửa chạm đến giới hạn, bị dồn ép buộc phải chạm vào giới hạn, hoặc đă “đi quá giới hạn”. Trong những hoàn cảnh ấy, con người khó có khả năng vùng vẫy ǵ nữa và đa phần họ chấp nhận. Nói vậy để thấy rằng phần lớn con người ta sống trong những khoảng có ranh giới hẳn hoi, nhưng ít ai tự giác nhận biết giới hạn của ḿnh. Hơn nữa, người ta c̣n được kêu gọi phá bỏ những giới hạn, vượt qua những rào cản. Cũng như Đông Kisốt chiến đấu với cối xay gió, chẳng biết giới hạn thực sự nằm ở đâu, người ta hung hăng huơ tay múa chân chiến đấu đến mệt bă cả người, rồi tự nghĩ ḿnh đă vượt qua được, trong khi giới hạn thực sự c̣n nằm ở đâu đó rất xa và sẽ bất th́nh ĺnh hiện ra khi người ta không hề mong đợi.
Cũng có khi ḿnh phải đặt ḿnh vào tâm thế của người khác để xem giới hạn của họ đến đâu, để ḿnh đừng đẩy người ta đi quá. Việc cùng nhau xác định một giới hạn rơ ràng bao giờ cũng tốt. Người bạn vừa tự tử của ḿnh có một điểm yếu, đó là mẹ. Anh có thể chịu đựng bất cứ điều ǵ, có thể vượt qua nhiều áp lực lớn, có thể vui vẻ hào phóng chia sẻ tiền bạc, chỉ với một điều kiện anh được gần mẹ, nuôi mẹ. Cha mất sớm, một ḿnh mẹ nuôi anh ăn học, bao nhiêu năm giá lạnh ở xứ người anh đau đáu nhớ mẹ, thương mẹ, mong được về phụng dưỡng mẹ. Bà cụ nhỏ bé, gầy mỏng chỉ chiếm một căn pḥng nhỏ trong ngôi biệt thự hoành tráng của vợ chồng anh. Nhưng vợ anh không muốn thế. Ghen tị với t́nh yêu thương anh dành cho mẹ, chị lấy cớ bà cụ đau ốm, muốn gửi bà cụ vào viện dưỡng lăo, bảo rằng đó là dịch vụ cao cấp dành riêng cho người già có tiền. Anh nhất định không, v́ đă quá biết những nơi đó. Suốt thời sinh viên ở nước ngoài, cứ thứ bảy chủ nhật anh lại đến viện dưỡng lăo để an ủi những người già cô đơn và để đỡ nhớ mẹ. Cuộc chiến trong nhà xảy ra dai dẳng. Chị chiến đấu bằng tất cả vũ khí của ḿnh, từ ngọt ngào nũng nịu đến mè nheo khóc lóc, căi vă giận hờn. Bà cụ xót con trai, mất ngủ triền miên, đến mức tự đề nghị anh: “Thôi để má đi cho con đỡ khổ…”. Không ai trong hai người đàn bà ấy biết họ đă đẩy anh đến sát giới hạn, không ai trong hai người biết rằng ly nước đă đầy, đầy lắm, và đă tràn ra lặng lẽ trong một đêm đơn độc chỉ c̣n lại anh và rượu mạnh, thuốc ngủ.
Huy, người đang nằm trong bệnh viện v́ ung thư xương, vốn là một giọt tài hoa tinh chất đậm đặc của đất trời: anh đẹp trai, cực kỳ thông minh và tinh tế, học rất giỏi, được giữ lại giảng dạy ở trường đại học, sắp sửa hoàn thành luận án tiến sĩ. Gia đ́nh anh chỉ có một con trai duy nhất. Lúc nh́n thấy cha ḿnh, tóc bạc trắng, gục đầu trong phút quá mệt mỏi v́ thức đêm bên giường bệnh của ḿnh, Huy khóc. Nếu biết thời gian chỉ có vậy, anh đă không để lăng phí một ngày, một giờ, một giây phút nào trong những tháng ngày c̣n có thể tự do chạy nhảy bằng đôi chân của ḿnh. Anh đă hẹn với người bạn gái, rồi lỡ hẹn, để người ta phải đi lấy chồng. Anh mải mê chinh phục những kỳ vọng của cha mẹ đă đặt lên anh từ ngày c̣n thơ bé, và luôn tăng thêm, nặng thêm. Những kỳ vọng nặng như đá ngàn cân treo trên đầu đứa trẻ, vắt trên vai chàng thanh niên, vây kín xung quanh những mối quan hệ của một con người trưởng thành nhưng chưa kịp sống. Một ngày, sợi dây thời gian đứt phựt, những kỳ vọng của gia đ́nh, những phấn đấu của Huy như những quần áo phơi trên sợi dây ấy, chưa kịp khô đă vùi vào cát bụi vô thường.
Và em. Nếu chỉ được xinh đẹp trong một tháng nữa thôi, chắc là em không mang nhan sắc của em đi ḷng ṿng không có mục đích. Nếu chỉ c̣n hai tháng nữa để yêu vợ, tôi không thể phí khoảng thời gian sung măn của tôi, không tiêu pha nó một cách x́u x́u ểnh ểnh chán ngắt. Nếu biết chắc chỉ c̣n một năm nữa, các con sẽ rời xa chúng ta, tôi chắc em không phó mặc con mình cho người giúp việc. Chúng ta luôn tính dư khi đếm thời gian c̣n lại của ḿnh, và hẹn. Đến một ngày chạm vào giới hạn của thời gian, mới thấy chung quanh bao nhiêu hứa hẹn chất chồng, bao nhiêu lỡ làng không c̣n cơ hội để mà sửa chữa.
Có ai đó nói rằng khó nhận biết giới hạn của ḿnh lắm. Đúng vậy. Giới hạn của mỗi người co dăn theo từng thời điểm trong cuộc sống. Có thể ráng thêm một chút, rồi một chút nữa, có thể gánh nặng thêm vài chục kư, rồi thêm vài kư nữa… không sao. Nhưng luôn có một điểm nào đó, một khoảnh khắc nào đó, đèn báo động bật lên: hăy dừng lại! Để giữ lấy đời nhau, hăy luôn luôn ước lượng giới hạn của ḿnh và của những người thân. Có thể giới hạn thời gian của ḿnh c̣n rộng, nhưng giới hạn sức khỏe đang rất hẹp; có thể giới hạn yêu thương c̣n xa mênh mông, nhưng giới hạn của sự chịu đựng căi vă đang siết chặt dần… Đừng vội vàng, mù quáng lao vào những cuộc phá vỡ giới hạn gần để rồi mất luôn những thứ khác đang c̣n xa đát (date) lắm, uổng phí bản thân và uổng phí cả sự rộng răi bao dung của số phận.
Có lẽ, yêu thương một người, gắn bó cuộc đời ḿnh với một người nào đó, là hiểu và chấp nhận những giới hạn đó của nhau. Như thế, người ta không cần cường điệu lên thành “yêu thương vô hạn”, mà chỉ cần là một t́nh yêu thương trọn vẹn, một sự chia sẻ trọn vẹn, nâng niu, thấu hiểu và ǵn giữ lẫn nhau…
(Theo Internet)