DR MINH
07-11-11, 01:05 PM
Đi qua cả ngàn cây số đèo cao vực thẳm suốt một dải biên cương miền Đông Bắc của Tổ quốc, giờ ngồi đây bên cầu biên giới Hồ Kiều, đoạn ngă ba sông Hồng và ḍng Nậm Thi giao nhau, không ngăn được cảm xúc ̣a vỡ, tôi hát véo von bài ca của Trần Chung: Chiều biên giới em ơi/Có nơi nào cao hơn/ Như đầu sông đầu suối/Như đầu mây đầu gió/Như quê ta ngọn núi/Như đất trời biên cương…
Đây là bài thơ của nhà thơ Ḷ Ngân Sủn, người con thi ca của Lào Cai, nhạc sĩ Trần Chung đă phổ thành ca khúc. Thật ḷng, tôi cũng chẳng c̣n nhớ nổi đâu là nhạc đâu là thơ, nó cứ quyện vào nhau dạt dào trào tuôn một cách tùy hứng. Hát như lời th́ thầm tâm t́nh với đất biên cương, như bày tỏ t́nh yêu với núi sông, như ḷng đang cháy lên một ngọn lửa!
Thực ra, nơi đầu sông đầu suối trong bài thơ của Ḷ Ngân Sủn chưa hẳn đă là ở chỗ này, xứ sở của anh ở huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai. C̣n nơi đầu sông đầu suối trong câu hát chính là cái bản Lũng Pô thuộc xă biên giới A Mú Sung có ḍng suối Lũng Pô trong xanh chảy ḥa vào sông Hồng ngầu đỏ phù sa. Đầu sông đầu suối là nơi ấy, nơi con sông Hồng (bắt đầu) chảy vào đất Việt cũng chính từ nơi ấy.
Cũng là đất biên cương, đất địa đầu cả thôi, nhưng trên non xa heo hút bản Lũng Pô kia, cái khí vị của vùng biên cương nhuốm màu cổ sử dễ gieo vào ḷng người mênh mang một niềm cảm khái: Chiều biên giới em ơi/Nghe con sông chảy xiết/Nghe con suối thác đổ/Hồn ta như ngọn gió/Thổi giữa trời quê hương. C̣n nơi tôi đang đứng đây là cửa khẩu quốc tế Lào Cai, bên kia cầu biên giới là thị trấn Hà Khẩu - Trung Quốc, con đường luôn tấp nập xe cộ và ḍng người hối hả qua lại kinh doanh buôn bán, có lẽ chẳng mấy ai như tôi đứng bên cầu bâng khuâng với chiều biên giới…
Trên một ngọn đồi cách bờ nam sông Nậm Thi mấy trăm mét là quần thể khu đền Thượng uy linh, nơi thờ đức Trần Hưng Đạo. Trước khi dạo trong công viên dọc theo bờ sông, tôi đă lên ngọn đồi cao ấy, vào đền thắp hương lễ bái đức Thánh Trần. Người xưa quả có cái nhăn quan tinh tường khi chọn vị thế xây dựng ngôi đền sừng sững trước cửa ngơ biên giới. Nghe đâu đền Thượng được xây dựng từ thời nhà Lê, trải qua mấy trăm năm, đă qua nhiều lần tôn tạo trùng tu, đến bây giờ là cả một quần thể bao gồm: chùa Tân Bảo, đền Am, đền Mẫu, đền Quan, đền Cấm… Lịch sử hay huyền thoại c̣n kể lại rằng: chính nơi đây, hơn 700 năm trước, Hưng Đạo Vương đă cho xây dựng một đài Hỏa hiệu, để mỗi khi vùng biên cương có giặc xâm lấn là lập tức quan quân sở tại nổi lửa lên báo hiệu cho toàn dân được biết, để tập hợp đánh trả giặc xâm lăng ra khỏi bờ cơi. Người xưa ơi người xưa, bức hoành phi “Văn hiến tự tại” kiêu hănh trước cửa đền c̣n ngời sáng trong mắt tôi hai câu đối treo ở hai bên: “Việt khí linh đài hoành không lập. Đông A hào khí vạn cổ tồn” (Đài thiêng nước Việt vắt ngang trời. Hào khí Đông A vững muôn thuở).
Chiều biên giới đẹp đến xao xuyến trong ḷng. Nắng vàng như mật gieo vàng trên công viên dọc theo bờ sông Nậm Thi. Cửa khẩu quốc tế Lào Cai vẫn nối đuôi những chuyến xe chở đầy lâm sản, hàng hóa và ḍng người ngược xuôi qua lại. Những du khách đứng bên cột mốc biên giới mang số 102 chụp vài kiểu h́nh làm kỷ niệm. Mọi gương mặt hân hoan, mọi nụ cười tươi tắn hồn nhiên, cuộc sống thường nhật tưởng như không hằn một niềm ưu tư nào cả. Tựa vào lan can bên bờ sông, tôi nh́n qua bên kia Hà Khẩu, lác đác dọc theo bờ sông, những người dân Trung Quốc nhẩn nha ngồi câu cá. Cầu cho sự thanh b́nh đẹp như câu ca của những người mẹ hát ru con “Thời thái b́nh cửa thường bỏ ngỏ”, nghĩa là chẳng cần ai phải cửa đóng then cài, nơm nớp lo toan. Để măi măi câu thơ Ḷ Ngân Sủn xanh như đất trời quê hương anh Chiều biên giới em ơi/Có nơi nào xanh hơn/Như tiếng chim hót gọi/Như rừng cây của lá/Như t́nh yêu đôi ta.
Giữa lúc cái men say hoan lạc của đất trời biên giới ban phát nhuộm xanh um tâm hồn, tôi ngước nh́n lên về phía đền Thượng, phía cái đài Hỏa hiệu khói giăng giăng bay, hay là mây trời đang xuống thấp. Dường như đỉnh núi oai linh ấy, những ngọn lửa linh thiêng chưa tắt bao giờ. Th́ c̣n ǵ nữa, hầu như ngày ngày tất cả những ai đă đến vùng đất biên giới thiêng liêng này, cũng như tôi sau những giờ phút lăng mạn với đất trời biên cương, đều lên viếng đền Thượng thắp hương lễ bái người xưa. Một thứ lửa từ bao thế kỷ rồi đă thành một thứ tôn giáo nuôi dưỡng niềm tin cho con người.
Biên giới, thu 2011
Nguyễn Nhă Tiên (Báo Thanh Niên)
http://www.youtube.com/watch?v=NKk43r4BypE&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=_7LnJ5Gb28M
Đây là bài thơ của nhà thơ Ḷ Ngân Sủn, người con thi ca của Lào Cai, nhạc sĩ Trần Chung đă phổ thành ca khúc. Thật ḷng, tôi cũng chẳng c̣n nhớ nổi đâu là nhạc đâu là thơ, nó cứ quyện vào nhau dạt dào trào tuôn một cách tùy hứng. Hát như lời th́ thầm tâm t́nh với đất biên cương, như bày tỏ t́nh yêu với núi sông, như ḷng đang cháy lên một ngọn lửa!
Thực ra, nơi đầu sông đầu suối trong bài thơ của Ḷ Ngân Sủn chưa hẳn đă là ở chỗ này, xứ sở của anh ở huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai. C̣n nơi đầu sông đầu suối trong câu hát chính là cái bản Lũng Pô thuộc xă biên giới A Mú Sung có ḍng suối Lũng Pô trong xanh chảy ḥa vào sông Hồng ngầu đỏ phù sa. Đầu sông đầu suối là nơi ấy, nơi con sông Hồng (bắt đầu) chảy vào đất Việt cũng chính từ nơi ấy.
Cũng là đất biên cương, đất địa đầu cả thôi, nhưng trên non xa heo hút bản Lũng Pô kia, cái khí vị của vùng biên cương nhuốm màu cổ sử dễ gieo vào ḷng người mênh mang một niềm cảm khái: Chiều biên giới em ơi/Nghe con sông chảy xiết/Nghe con suối thác đổ/Hồn ta như ngọn gió/Thổi giữa trời quê hương. C̣n nơi tôi đang đứng đây là cửa khẩu quốc tế Lào Cai, bên kia cầu biên giới là thị trấn Hà Khẩu - Trung Quốc, con đường luôn tấp nập xe cộ và ḍng người hối hả qua lại kinh doanh buôn bán, có lẽ chẳng mấy ai như tôi đứng bên cầu bâng khuâng với chiều biên giới…
Trên một ngọn đồi cách bờ nam sông Nậm Thi mấy trăm mét là quần thể khu đền Thượng uy linh, nơi thờ đức Trần Hưng Đạo. Trước khi dạo trong công viên dọc theo bờ sông, tôi đă lên ngọn đồi cao ấy, vào đền thắp hương lễ bái đức Thánh Trần. Người xưa quả có cái nhăn quan tinh tường khi chọn vị thế xây dựng ngôi đền sừng sững trước cửa ngơ biên giới. Nghe đâu đền Thượng được xây dựng từ thời nhà Lê, trải qua mấy trăm năm, đă qua nhiều lần tôn tạo trùng tu, đến bây giờ là cả một quần thể bao gồm: chùa Tân Bảo, đền Am, đền Mẫu, đền Quan, đền Cấm… Lịch sử hay huyền thoại c̣n kể lại rằng: chính nơi đây, hơn 700 năm trước, Hưng Đạo Vương đă cho xây dựng một đài Hỏa hiệu, để mỗi khi vùng biên cương có giặc xâm lấn là lập tức quan quân sở tại nổi lửa lên báo hiệu cho toàn dân được biết, để tập hợp đánh trả giặc xâm lăng ra khỏi bờ cơi. Người xưa ơi người xưa, bức hoành phi “Văn hiến tự tại” kiêu hănh trước cửa đền c̣n ngời sáng trong mắt tôi hai câu đối treo ở hai bên: “Việt khí linh đài hoành không lập. Đông A hào khí vạn cổ tồn” (Đài thiêng nước Việt vắt ngang trời. Hào khí Đông A vững muôn thuở).
Chiều biên giới đẹp đến xao xuyến trong ḷng. Nắng vàng như mật gieo vàng trên công viên dọc theo bờ sông Nậm Thi. Cửa khẩu quốc tế Lào Cai vẫn nối đuôi những chuyến xe chở đầy lâm sản, hàng hóa và ḍng người ngược xuôi qua lại. Những du khách đứng bên cột mốc biên giới mang số 102 chụp vài kiểu h́nh làm kỷ niệm. Mọi gương mặt hân hoan, mọi nụ cười tươi tắn hồn nhiên, cuộc sống thường nhật tưởng như không hằn một niềm ưu tư nào cả. Tựa vào lan can bên bờ sông, tôi nh́n qua bên kia Hà Khẩu, lác đác dọc theo bờ sông, những người dân Trung Quốc nhẩn nha ngồi câu cá. Cầu cho sự thanh b́nh đẹp như câu ca của những người mẹ hát ru con “Thời thái b́nh cửa thường bỏ ngỏ”, nghĩa là chẳng cần ai phải cửa đóng then cài, nơm nớp lo toan. Để măi măi câu thơ Ḷ Ngân Sủn xanh như đất trời quê hương anh Chiều biên giới em ơi/Có nơi nào xanh hơn/Như tiếng chim hót gọi/Như rừng cây của lá/Như t́nh yêu đôi ta.
Giữa lúc cái men say hoan lạc của đất trời biên giới ban phát nhuộm xanh um tâm hồn, tôi ngước nh́n lên về phía đền Thượng, phía cái đài Hỏa hiệu khói giăng giăng bay, hay là mây trời đang xuống thấp. Dường như đỉnh núi oai linh ấy, những ngọn lửa linh thiêng chưa tắt bao giờ. Th́ c̣n ǵ nữa, hầu như ngày ngày tất cả những ai đă đến vùng đất biên giới thiêng liêng này, cũng như tôi sau những giờ phút lăng mạn với đất trời biên cương, đều lên viếng đền Thượng thắp hương lễ bái người xưa. Một thứ lửa từ bao thế kỷ rồi đă thành một thứ tôn giáo nuôi dưỡng niềm tin cho con người.
Biên giới, thu 2011
Nguyễn Nhă Tiên (Báo Thanh Niên)
http://www.youtube.com/watch?v=NKk43r4BypE&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=_7LnJ5Gb28M