Hiệp khách hành_Lý Bạch

[Nắng Xuân]

HIỆP KHÁCH HÀNH

Lý Bạch

趙 客 縵 胡 纓
吳 鉤 霜 雪 明
銀 鞍 照 白 馬
瘋 沓 如 流 星

十 步 殺 一 人
千 里 不 留 行
事 了 拂 衣 去
深 藏 身 與 名

閑 過 信 陵 飲
脫 劍 膝 前 橫
將 炙 啖 朱 亥
持 觴 勸 侯 嬴

三 杯 吐 然 諾
五 岳 倒 為 輕
眼 花 耳 熱 後
意 氣 素 霓 生

救 趙 揮 金 錘
邯 鄲 先 震 驚
千 秋 二 壯 士
烜 赫 大 樑 城

縱 死 俠 骨 香
不 慚 世 上 英
誰 能 書 閣 下
白 首 太 玄 經

[Nắng Xuân]

KHÚC CA HIỆP KHÁCH – Lý Bạch


Khách Triệu buông dải mũ
Ngựa Ngô nhuốm tuyết sương
Yên bạc chiếu dặm trường
Như ánh sao phía trước

Hạ địch trong mười bước
Nghìn dặm dễ ai bì
Việc tròn phẩy áo đi
Chẳng màng chi danh tiếng

Được Tín Lăng diện kiến
Tháo kiếm ngả đùi say
Chu Hợi sức hùm đây
Trí Hầu Doanh sắc bén

Dốc cạn tình ba chén
Xác hèn đành quyên sinh
Dâng diệu kế đoạt binh
Ngất mây trời khí phách

Cứu Triệu vung gậy sắt
Hàm Đan chấn động thành
Hai tráng sĩ lừng danh
Người Đại Lương hiển hách

Xứng cội tùng gốc bách
Hào kiệt lập công lao
Pho sách chất ngút cao
Bạc đầu ai chép sử.

Cần Thơ, 03/11/2012
Nắng Xuân (dịch)

[Nắng Xuân]

Bản dịch của Trần Trọng San:

Bài ca người hiệp khách

Khách nước Triệu phất phơ giải mũ
Gươm Ngô câu rực rỡ tuyết sương
Long lanh yên bạc trên đường
Chập chờn như thể muôn ngàn sao bay
Trong mười bước giết người bén nhạy
Nghìn dặm xa vùng vẫy mà chi
Việc xong rũ áo ra đi
Xoá nhòa thân thế, kể gì tiếng tăm
Rảnh rang tới Tín Lăng uống rượu
Tuốt gươm ra, kề gối mà say
Chả kia với chén rượu này,
Đưa cho Châu Hợi, chuốc mời Hầu Doanh.
Ba chén cạn, thân mình xá kể!
Năm núi cao, xem nhẹ lông hồng
Bừng tai, hoa mắt chập chùng,
Mống tuôn hào khí mịt mùng trời mây
Chùy cứu Triệu vung tay khảng khái,
Thành Hàm Đan run rẩy, kinh hoàng
Nghìn thu tráng sĩ hai chàng
Tiếng tăm hiển hách, rỡ ràng Đại Lương.
Thân dù thác, thơm xương nghĩa hiệp;
Thẹn chi ai hào kiệt trên đời.
Hiệu thư dưới gác nào ai?
Thái huyền, trắng xoá đầu người chép kinh

Dịch: Trần Trọng San

[Nắng Xuân]

(Đây là truyện Tín Lăng Quân trong Sử ký Tư Mã Thiên, nguồn cảm hứng cho Lý Bạch viết bài này)

Tín Lăng Quân là công tử Ngụy Vô Kỵ là con trai út của Ngụy Chiêu Vương, vốn là người có tâm hồn cao khiết, nhân hậu, tính thích chiêu hiền đãi sĩ, không phân biệt giàu nghèo, thường lấy lễ để giao tiếp với kẻ sĩ.

Nước Ngụy có kẻ ẩn sĩ tên là Hầu Doanh, tuổi đã 70, nhà nghèo, làm nghề gác cửa thành Di Môn ở Đại Lương. Ngụy công tử nghe tiếng, tìm đến kính cẩn kết giao, mà người ấy lại không nhận, nói rằng:

- Tôi sửa mình, giữ hạnh mấy mươi năm trời, không thể vì cái tình cảnh khốn khó này mà nhận của cải của công tử.

Tín Lăng Quân bèn thiết tiệc, mời quan khách họp mặt đông đủ. Chủ khách yên vị rồi, công tử lên xe ngồi chỗ bên phải, nhường chỗ bên trái (ngày xưa dành chỗ bên trái cho người mình quý trọng), đích thân đi đón Hầu Doanh. Hầu sinh giũ manh áo rách, phủi cái mũ cũ, bước thẳng lên xe, ngang nhiên ngồi vào chỗ dành sẵn, thử xem phản ứng của công tử ra sao. Công tử cầm cương, càng tỏ vẻ cung kính. Hầu sinh bảo công tử:

- Tôi có một người quen ở dãy hàng thịt trong chợ, xin vui lòng cho xe qua đó.

Công tử đánh xe vào chợ. Hầu sinh xuống thăm người quen là Chu Hợi, cố ý đứng nói chuyện lâu, liếc mắt, dò ý công tử. Lúc đó, văn thần, võ tướng nước Ngụy cùng người trong tôn thất và các tân khách đầy nghẹt cả nhà, chờ công tử về khai tiệc. Người trong chợ xem công tử cầm cương. Lính theo hầu đều rủa thầm Hầu sinh. Hầu sinh nhìn vẻ mặt công tử, thấy trước sau không đổi, bèn từ biệt người quen lên xe. Về đến nhà, công tử mời Hầu sinh ngồi chỗ cao nhất, giới thiệu và ca tụng tài đức Hầu sinh với quan khách. Tất cả đều kinh ngạc. Rượu ngà say, công tử đứng lên, đứng trước mặt Hầu sinh chúc mừng. Hầu sinh thừa dịp nói với công tử rằng:

- Hôm nay, Doanh tôi làm công tử mất thể diện nhiều quá rồi. Doanh tôi chỉ là tên gác cửa mà công tử đích thân đánh xe đến đón tôi, ở giữa nơi đông người, công tử không nên tỏ ra quá ư lễ độ mới phải. Vậy mà nay công tử cố ý đi quá mức. Xong Doanh tôi muốn vun quén cho cái danh của công tử, cố ý để cho xe của công tử dừng lâu trong chợ, khiến mọi người thấy cái phong độ của công tử, càng đợi lâu càng tỏ vẻ cung kính dịu dàng. Người trong chợ đều cho rằng công tử là một bậc trưởng giả biết trọng kẻ sĩ.

Tiệc tan, Hầu sinh được đãi làm thượng khách. Hầu sinh nói với Tín Lăng Quân:

- Người hàng thịt là Chu Hợi mà tôi qua thăm đó, đó là người hiền, đời không ai biết, cho nên mới ẩn thân làm nghề mỗ lợn đó thôi.

Công tử đến thăm Chu Hợi nhiều lần, mà Chu Hợi cố tình không cảm tạ. Công tử cảm thấy kỳ lạ về thái độ của Chu.

Năm 20 đời Ngụy An Hi Vương, Tần Chiêu Vương phá tan quân Triệu ở Trường Bình, lại kéo quân vây thành Hàm Đan của Triệu. Chị của Tín Lăng Quân là vợ của Bình Nguyên Quân nước Triệu (Triệu Thắng), nhiều lần viết thư cho Ngụy vương để xin cứu viện. Ngụy Vương sai tướng quan Tấn Bỉ mang 10 vạn quân đi cứu Triệu. Tần Vương bảo Ngụy Vương rằng:

- Ta đánh Triệu, thắng trong sớm tối. Nước nào cứu Triệu, thì sau khi hạ xong Triệu, ta sẽ đánh nước đó trước.

Ngụy Vương nghe vậy cả sợ, liền ra lệnh cho Tấn Bỉ án binh bất động ở Nghiệp Hạ. Còn Tín Lăng Quân Ngụy Vô Kỵ vốn có mối giao tình thâm đậm với Bình Nguyên Quân, nên ông cố vào triều cố thuyết phục vua Ngụy tiến quân. Vua Ngụy quyết khước từ.

Tín Lăng Quân đau đớn không biết làm cách nào để giúp bạn mình, liền nói với đám thực khách:

- Các vị có vì ta mà hy sinh cứu Triệu không?

Cả ngàn tân khách đều hưởng ứng lời hiệu triệu đó.

Tín Lăng Quân dẫn đám thực khách đi ngang qua Di Môn, ghé lại thăm Hầu Doanh, Hầu Doanh nói:

- Chúc công tử cố gắng. Doanh này già rồi không theo công tử được.

Đi được mấy dặm, Tín Lăng Quân thấy lòng không vui, chợt nghĩ điều gì đó, bèn quay lại, thấy Hầu Doanh đứng trước cửa đón mình. Hầu Doanh mỉm cười nói:

- Tôi đoán công tử thế nào cũng trở lại.

Vô Kỵ (Tín Lăng Quân) hỏi:

- Sao biết?

Hầu Doanh nói:

- Công tử đãi Doanh này rất hậu. Giờ này công tử vào nơi nguy hiểm mà Doanh này không có một ý kiến gì, tất công tử sẽ giận, nên trở lại hỏi cho ra lẽ? !

Vô Kỵ nói:

- Tôi ngờ rằng đãi tiên sinh có điều gì sơ sót nên tiên sinh mới giận mà ghét bỏ, vì thế tôi quay lại hỏi cho biết.

Hầu Doanh nói:

- Công tử nuôi ba ngàn thực khách đã vài chục năm rồi thế mà không có vị nào nghĩ ra diệu kế. Công tử và đám thực khách liều mạng xông vào trại Tần có khác nào ném thịt cho hổ đói? Có phải trước đây công tử có ơn với Vương Phi Như Cơ không?

Tín Lăng Quân chợt nhớ ra ... Liền quay về thành Ngụy gặp Vương Phi Như Cơ, nhờ Vương Phi lấy cắp binh phù đưa cho mình rồi tức tốc trở lại gặp Hầu Sinh (tức Hầu Doanh), Hầu Sinh nói:

- Tướng ngoài mặt trận có thể không tuân theo mệnh vua. Công tử phải mời Chu Hợi mới được.

Tín Lăng Quân cùng Hầu Doanh đến gặp Chu Hợi. Hợi nói:

- Tôi là đứa mổ heo ở chợ, thân phận hèn hạ, bấy lâu đội ơn công tử hạ cố. Sở dĩ Hợi tôi không nói lời ơn nghĩa vụn vặt là đợi đến lúc này đây.

Hầu Doanh nói:

- Binh hung chiến nguy! Doanh này đã già không đi cùng công tử được. Khi công tử tới trận, ở đây Doanh này xin lấy cái chết để tạ ơn công tử.

Ba người bái biệt nhau. Tín Lăng Quân đến Nghiệp Hạ cùng với Chu Hợi vào yết kiến lão tướng Tấn Bỉ. Tín Lăng Quân nói:

- Đại vương thấy tướng quân mấy mươi năm dầm sương dãi gió cực khổ về binh nghiệp, nay sai Vô Kỵ đến cầm quân thay cho lão tướng.

Nói rồi đưa binh phù ra, hai bên so, ăn khớp nhau. Nhưng Tấn Bỉ nói:

- Làm tướng ngoài mặt trận có lúc vì tình thế mà không tuân theo mệnh vua, tuy rằng công tử có binh phù này nhưng hãy chờ ít hôm, tôi làm sổ sách và cho người về hỏi lại nhà vua lần nữa.

Tín Lăng Quân nói:

- Cứu binh như cứu lửa. Thành Hàm Đan đang khắc khoải tứng giây phút lẽ nào phải chờ tin đi tin lại?

Chu Hợi hét:

- Nguyên soái không tuân theo mệnh vua, ý muốn làm phản chăng?

Nói rồi lấy dùi sắt đập đầu Tấn Bỉ chết ngay.

Tín Lăng Quân cùng Chu Hợi đoạt lấy binh quyền, đánh vào trại Tần. Tướng Tần là Vương Hạt đại bại, kéo tàn quân chạy về Hàm Cốc quan đóng kín cửa ải. Công tử Ngụy Vô Kỵ cứu được nước Triệu. Triệu Vương cùng Bình Nguyên Quân ra đón rước công tử. Danh tiếng Tín Lăng Quân thành lừng lẫy.

[Nắng Xuân]

HIỆP KHÁCH HÀNH

Lý Bạch

Triệu khách mạn hồ anh,
Ngô câu sương tuyết minh.
Ngân yên chiếu bạch mã,
Táp đạp như lưu tinh.

Thập bộ sát nhất nhân,
Thiên lý bất lưu hành.
Sự liễu phất y khứ,
Thâm tàng thân dữ danh.

Nhàn quá Tín Lăng ẩm,
Thất kiếm tất tiền hoành.
Tương chích đạm Chu Hợi
Trì trường khuyến Hầu Doanh.

Tam bôi thổ nhiên nặc
Ngũ nhạc đảo vi khinh.
Nhãn hoa nhĩ nhiệt hậu,
Ý khí tố nghê sinh.

Cứu Triệu huy kim chùy,
Hàm Đan tiên chấn kinh.
Thiên thu nhị tráng sĩ
Huyên hách Đại Lương thành.

Túng tử hiệp cốt hương,
Bất tàm thế thượng anh.
Thùy năng thư các hạ,
Bạch thủ Thái huyền kinh

[Lan Hương]

Hai câu đầu Triệu khách mạn Hồ anh, Ngô câu sương tuyết minh. mà bác NX dịch là Khách Triệu buông dải mũ Ngựa Ngô nhuốm tuyết sương xem ra chưa ổn
Hồ ở đây là ng Hồ (phải viết hoa). Câu này gợi lên cả 1 lịch sử từ thời Triệu Vũ linh vương cho dân nước Triệu ăn mặc như người Hồ, tập cưỡi ngựa bắn cung để tăng cường sức chiến đấu
Ngô câu là thanh câu của nước Ngô thứ vũ khí dạng như câu liêm

[Nắng Xuân]

Hai câu đầu Triệu khách mạn Hồ anh, Ngô câu sương tuyết minh. mà bác NX dịch là Khách Triệu buông dải mũ Ngựa Ngô nhuốm tuyết sương xem ra chưa ổn
Hồ ở đây là ng Hồ (phải viết hoa). Câu này gợi lên cả 1 lịch sử từ thời Triệu Vũ linh vương cho dân nước Triệu ăn mặc như người Hồ, tập cưỡi ngựa bắn cung để tăng cường sức chiến đấu
Ngô câu là thanh câu của nước Ngô thứ vũ khí dạng như câu liêm

Cám ơn bạn Lan Hương. NX sẽ tra cứu và chỉnh lý sau.

[VỀ MIỀN TRUNG]

VMT thì không học Hán ngữ, nhưng mà trước cũng 10 năm học ngoại ngữ nên mày mò thử xem.
Xét theo nét của chữ "câu" trong bài thì tra ra thế này

鉤 câu

--------------------------------------------------------------------------------

(Danh) Cái móc. ◎Như: điếu câu 釣鉤 lưỡi câu.
(Danh) Một thứ binh khí thời xưa, giống như gươm mà cong.
(Danh) Lưỡi liềm, một loại nông cụ thời xưa.
(Danh) Nét móc trong chữ Hán.
(Danh) Họ Câu.
(Động) Móc, moi.
(Động) Tìm tòi. ◇Dịch Kinh 易經: Câu thâm trí viễn 鉤深致遠 (Hệ từ thượng 系辭上) Tìm xét tới lẽ rất sâu xa.
(Động) Sửa đổi, canh cải.
(Động) Dắt dẫn, móc nối. ◎Như: câu đảng 鉤黨 dắt dẫn người vào đảng với mình.
(Động) Bắt giữ. ◇Hán Thư 漢書: Sử lại câu chỉ thừa tướng duyện sử 使吏鉤止丞相掾史 (Bảo Tuyên truyện 鮑宣傳) Sai viên lại bắt giữ thuộc hạ của thừa tướng.
(Động) Vẽ, vạch, mô tả, phác họa. § Thông câu 勾.
(Động) Khâu viền. ◎Như: câu vi cân 鉤圍巾 may viền khăn.
(Tính) Cong. ◇Chiến quốc sách 戰國策: Thiểu yên khí lực quyện, cung bát thỉ câu, nhất phát bất trúng, tiền công tận hĩ 少焉氣力倦, 弓撥矢鉤, 一發不中, 前功盡矣 (Tây Chu sách 西周策) Chẳng bao lâu khí lực suy, cung lật tên cong, một phát cũng không trúng, công lao trước kia tiêu tan hết.
(Phó) Đình trệ, lưu lại.

Như vậy, chữ "câu" trong bài không phải mang nghĩa vó ngựa, chim câu gì hết. Tôi nhất trí với cách giải thích của LanHuong.

[VỀ MIỀN TRUNG]

Đoạt ấn tề gian.
Hầu Doanh hiến kế trộm binh phù,
Chu Hợi tung chùy đâm Tấn Bỉ
Tích được sử xanh ngợi ca mãi, thi hào Lý Bạch viết thành thơ. Tiếc thay chuyện đã xa xưa, tư liệu và kiến thức hạn định, VMT xin cảm tác đôi dòng.

CẢM TÁC HIỆP KHÁCH HÀNH

Khách nước Triệu tung bay võ phục
Lưỡi câu Ngô ngời sáng màn sương
Ngựa phi dưới ánh hồng dương
Lung linh ánh bạc trên đường chinh nhân

Trong mười bước một thân phá địch
Ngàn dặm đi dấu tích chẳng lưu
Màng chi sự thế cao siêu
Công thành gác lại mọi điều an nhiên

Tín Lăng Quân trọng vời đối ẩm
Kiếm báu treo trước cửa tiền đình
Chu Hợi cùng với Hầu Doanh
Minh quân hậu đãi ân cần trước sau

Ba chén rượu đất trời nung chí
Tiếng nhạc lòng réo rắt tình quê
Mắt mi nhiệt huyết tràn trề
Quyết đem thân mọn thác vì giang sơn

Chùy vàng lóe một tia cứu Triệu
Khiến Hàm Đan thiên hạ thất kinh
Hai chàng lưu dấu sử xanh
Đại Lương hoan hỉ , châu thành ấm yên

Nghĩa hiệp khách thấm từ xương cốt
Cõi thế trần xứng bậc trượng phu
Trước đèn luống những tâm tư
Bạc đầu ai tỏ chân thư cội nguồn.

VMT 04/11/2012

[Nắng Xuân]

Hai câu đầu Triệu khách mạn Hồ anh, Ngô câu sương tuyết minh. mà bác NX dịch là Khách Triệu buông dải mũ Ngựa Ngô nhuốm tuyết sương xem ra chưa ổn
Hồ ở đây là ng Hồ (phải viết hoa). Câu này gợi lên cả 1 lịch sử từ thời Triệu Vũ linh vương cho dân nước Triệu ăn mặc như người Hồ, tập cưỡi ngựa bắn cung để tăng cường sức chiến đấu
Ngô câu là thanh câu của nước Ngô thứ vũ khí dạng như câu liêm

VMT thì không học Hán ngữ, nhưng mà trước cũng 10 năm học ngoại ngữ nên mày mò thử xem.
Xét theo nét của chữ "câu" trong bài thì tra ra thế này

鉤 câu

--------------------------------------------------------------------------------

(Danh) Cái móc. ◎Như: điếu câu 釣鉤 lưỡi câu.
(Danh) Một thứ binh khí thời xưa, giống như gươm mà cong.
(Danh) Lưỡi liềm, một loại nông cụ thời xưa.
(Danh) Nét móc trong chữ Hán.
(Danh) Họ Câu.
(Động) Móc, moi.
(Động) Tìm tòi. ◇Dịch Kinh 易經: Câu thâm trí viễn 鉤深致遠 (Hệ từ thượng 系辭上) Tìm xét tới lẽ rất sâu xa.
(Động) Sửa đổi, canh cải.
(Động) Dắt dẫn, móc nối. ◎Như: câu đảng 鉤黨 dắt dẫn người vào đảng với mình.
(Động) Bắt giữ. ◇Hán Thư 漢書: Sử lại câu chỉ thừa tướng duyện sử 使吏鉤止丞相掾史 (Bảo Tuyên truyện 鮑宣傳) Sai viên lại bắt giữ thuộc hạ của thừa tướng.
(Động) Vẽ, vạch, mô tả, phác họa. § Thông câu 勾.
(Động) Khâu viền. ◎Như: câu vi cân 鉤圍巾 may viền khăn.
(Tính) Cong. ◇Chiến quốc sách 戰國策: Thiểu yên khí lực quyện, cung bát thỉ câu, nhất phát bất trúng, tiền công tận hĩ 少焉氣力倦, 弓撥矢鉤, 一發不中, 前功盡矣 (Tây Chu sách 西周策) Chẳng bao lâu khí lực suy, cung lật tên cong, một phát cũng không trúng, công lao trước kia tiêu tan hết.
(Phó) Đình trệ, lưu lại.

Như vậy, chữ "câu" trong bài không phải mang nghĩa vó ngựa, chim câu gì hết. Tôi nhất trí với cách giải thích của LanHuong.

Cám ơn quý bạn quan tâm.
Các bạn Lan Hương và Việt Thủy còn góp ý gì thêm cho bài phỏng dịch của NX ở những đoạn sau không?

[Nắng Xuân]

Bài sửa:

KHÚC CA HIỆP KHÁCH – Lý Bạch


Khách Triệu tung dải mũ
Ngô câu lóe màn sương
Yên bạc chiếu dặm trường
Như ánh sao phía trước

Hạ địch trong mười bước
Nghìn dặm dễ ai bì
Việc tròn rũ áo đi
Chẳng màng chi danh tiếng

Được Tín Lăng diện kiến
Tháo kiếm ngả nghiêng say
Chu Hợi sức hùm đây
Trí Hầu Doanh dày dạn

Ba chén tình uống cạn
Xác già đành quyên sinh
Dâng diệu kế đoạt binh
Ngất mây trời khí phách

Cứu Triệu vung chùy sắt
Hàm Đan chấn động thành
Hai tráng sĩ lừng danh
Người Đại Lương hiển hách

Như cội tùng rễ bách
Xả thân rạng công lao
Pho sách chất ngút cao
Bạc đầu ai chép sử.

Cần Thơ, 03/11/2012
Nắng Xuân (dịch)

[Lan Hương]

Khổ thơ cuối có nhắc đến cái chết lẫm liệt của Dũng sĩ Chu Hợi.
Bài phỏng dịch của bác NX hình như chưa chuyển tải được hết ý này

[Nắng Xuân]

Khổ thơ cuối có nhắc đến cái chết lẫm liệt của Dũng sĩ Chu Hợi.
Bài phỏng dịch của bác NX hình như chưa chuyển tải được hết ý này

Cám ơn bạn, Nắng Xuân còn sơ sót, xin sửa tiếp:

KHÚC CA HIỆP KHÁCH – Lý Bạch


Khách Triệu tung dải mũ
Ngô câu lóe màn sương
Yên bạc chiếu dặm trường
Như ánh sao phía trước

Hạ địch trong mười bước
Nghìn dặm dễ ai bì
Việc tròn rũ áo đi
Chẳng màng chi danh tiếng

Được Tín Lăng diện kiến
Tháo kiếm ngả đùi say
Chu Hợi sức hùm đây
Trí Hầu Doanh dày dạn

Ba chén tình uống cạn
Xác già đành quyên sinh
Dâng diệu kế đoạt binh
Ngất mây trời khí phách

Cứu Triệu vung gậy sắt
Hàm Đan chấn động thành
Hai tráng sĩ lừng danh
Người Đại Lương hiển hách

Như cội tùng rễ bách
Xả thân rạng công lao
Pho sách chất ngút cao
Bạc đầu ai chép sử.

Cần Thơ, 03/11/2012
Nắng Xuân (dịch)

[VỀ MIỀN TRUNG]

KHÚC CA HIỆP KHÁCH – Lý Bạch


...........................
Được Tín Lăng diện kiến
Tháo kiếm ngả đùi say
Chu Hợi sức hùm đây
Trí Hầu Doanh dày dạn

Ba chén tình uống cạn
Xác già đành quyên sinh
Dâng diệu kế đoạt binh
Ngất mây trời khí phách

.............................
Cần Thơ, 03/11/2012
Nắng Xuân (dịch)


VT xin mạn phép bàn 2 chỗ:
1. Hầu Doanh và Chu Hợi là thuộc cấp, thậm chí Chu Hợi nguyên chỉ là một dũng phu. Nên viết là:
Được Tín Lăng triệu kiến
(triệu tập đến gặp, họp bàn quân cơ)
* Chuyện Tín Lăng Quân đến tìm Hầu Doanh là tích "tam vi phục kiệt" xảy ra từ trước (gần giống tích "tam cố thảo lư" trong Tam Quốc chí)
2. Hầu Doanh dâng kế cho minh chúa, nguyện chết cam lòng, vì nghĩa lớn diệt vong thân
Nên là:
Xác già nguyện hy sinh

[Nắng Xuân]

VT xin mạn phép bàn 2 chỗ:
1. Hầu Doanh và Chu Hợi là thuộc cấp, thậm chí Chu Hợi nguyên chỉ là một dũng phu. Nên viết là:
Được Tín Lăng triệu kiến
(triệu tập đến gặp, họp bàn quân cơ)
* Chuyện Tín Lăng Quân đến tìm Hầu Doanh là tích "tam vi phục kiệt" xảy ra từ trước (gần giống tích "tam cố thảo lư" trong Tam Quốc chí)
2. Hầu Doanh dâng kế cho minh chúa, nguyện chết cam lòng, vì nghĩa lớn diệt vong thân
Nên là:
Xác già nguyện hy sinh

Thúc có bộ Đông Chu Liệt Quốc ở nhà nè Việt Thủy.
Hầu Doanh và Chu Hợi chỉ là khách nuôi trong nhà. Tín Lăng Quân và Bình Nguyên Quân học theo Mạnh Thường Quân chiêu hiền đãi sĩ, nuôi khách khanh trong nhà.
Diện kiến là gặp mặt nhau.
Triệu kiến chỉ dùng với thuộc cấp. Chu Hợi và Hầu Doanh cảm tình do Tín Lăng Quân coi trọng mình là một thường dân hèn kém nhưng được hậu lễ đãi như tân khách nên quyết lòng giúp vì nghĩa.

Hy sinh là chết trong khi làm nhiệm vụ. Còn quyên sinh là tự kết liễu. Chọn chữ hy sinh hay quyên sinh thì đọc đủ hiểu vì ngay khi hiến kế xong thì Hâu Doanh nói:
- Đáng lẽ tôi phải theo đi, nhưng vì tuổi già không thể đi xa được xin lấy hồn tiễn Công tử.
Nói đoạn đâm cổ chết trong xe.


Hiệp Khách Hành ca ngợi lòng Hiệp nghĩa, chứ thực ra với nước Ngụy thì Tín Lăng Quân, Hầu Doanh, Chu Hợi đều làm hại nước. Vì tình riêng, giết Đại tướng, đem quân đội đi giúp nước khác. Bản thân Tín Lăng Quân sau này phải tha hương không dám về Ngụy dù Vua anh tha tội vời về.

[Cá chuồn]

Cá rất muốn DL chỉ thuần Việt.

[VỀ MIỀN TRUNG]

Cá rất muốn DL chỉ thuần Việt.

Đây là Vườn Thơ chuyển ngữ. Ý anh Cá là sao ta? Không hiểu.

[Nắng Xuân]

Sau khi tìm đọc lại ĐÔNG CHU LIỆT QUỐC, NX còn thấy việc mọi người cho rằng Chu Hợi chết sau khi theo Tín Lăng Quân đánh lui binh Tần cứu nước Triệu là chưa chính xác.

Dũng sĩ Chu Hợi tiếp tục phò Ngụy Vô Kỵ (TLQ), lưu lạc ở nước Triệu hơn 10 năm, giúp TLQ kết giao với Mao Công, Tiết Công nước Triệu. Sau này, khi TLQ về nước, vua Tần cho mời TLQ sang Tần, TLQ sợ vua Tần giữ lại như đã từng âm mưu giữ Mạnh Thường Quân, Bình Nguyên Quân lúc trước nên không đi, mà xúi vua Ngụy giao đôi ngọc bích cho Chu Hợi đi sứ Tần. Chu Hợi qua bị vua Tần chiêu hàng. Chu Hợi cảm ơn tri ngộ của TLQ mà không theo, bị giam trong nhà trạm không cho ăn uống gì. Chu Hợi đập đầu vào cột. Cột gẫy mà đầu không vỡ. Bèn lấy tay móc đứt cuống họng chết ngay.

Nói chung, mọi sáng tác đều có sự sáng tạo, hư cấu… Hoặc giả giới hạn của ngôn ngữ khó mà chuyển tải tất cả qua giấy mực!

[Cá chuồn]

Đây là Vườn Thơ chuyển ngữ. Ý anh Cá là sao ta? Không hiểu.

Ý của Cá là kg thích sử dụng điển tích tây, tàu du bất kỳ thể loại nào đi nữa mà DL là 1 trong số đó. Những gì có dính dáng tới tàu là Cá ghét.

[Nắng Xuân]

Ý của Cá là kg thích sử dụng điển tích tây, tàu du bất kỳ thể loại nào đi nữa mà DL là 1 trong số đó. Những gì có dính dáng tới tàu là Cá ghét.

Dịch một bài thơ Tàu thì phải tìm hiểu tích Tàu thôi Cá Chuồn ơi.
Chinh NX là người Viết ĐL mà không thích dùng từ Hán Việt, chỉ ưa dùng từ thuần Việt, đặc biệt là từ hiện đại, phổ thông. Chỉ khi nào hết phép...

[Cá chuồn]

Thực ra là do Cá bị cực đoan nên mới vậy, sorry mọi người nhé

[VỀ MIỀN TRUNG]

Chu Hợi dùng chùy hay dùng gậy đánh Tấn Bỉ ?

Chu Hợi bèn cùng Vô Kỵ ra đi. Đến đất Nghiệp, ông giả lệnh của Ngụy vương thay Tấn Bỉ. Tấn Bỉ ghép phù lấy làm ngờ, giơ tay, nhìn ông nói:
Nay tôi cầm binh mười vạn, đóng đồn ở nơi biên giới là một công việc nặng nề của nước. Ông đi một chiếc xe đến đây thay tôi, là nghĩa thế nào?
Tấn Bỉ ý không chịu nghe theo. Chu Hợi giấu ở trong ống áo cái chùy sắt bốn mươi cân, xông ngay đến đánh Tấn Bỉ chết. Tín Lăng quân bèn nắm lấy ấn tướng, chỉ huy quân của Tấn Bỉ, chỉnh đốn lại đội ngũ

[VỀ MIỀN TRUNG]

Ý của Cá là kg thích sử dụng điển tích tây, tàu du bất kỳ thể loại nào đi nữa mà DL là 1 trong số đó. Những gì có dính dáng tới tàu là Cá ghét.

Xin bác Cá cứ dùng từ Việt mà nói.
Ghét tàu chẳng lẽ ghét tiếng tàu, văn học tàu, con người tàu...?
mà diễn đàn đã cấm nói chuyện chính chị chính em cơ đấy.
Kiểu này sau này nói nhà hộ sanh phải gọi là nhà đẻ...

[Nắng Xuân]

Chu Hợi dùng chùy hay dùng gậy đánh Tấn Bỉ ?

Trong cuốn sách Thúc đang đọc thì DÙI SẮT dấu trong tay áo, chứ không phải CHÙY. Dích ra gậy hay chùy đều không đúng cả. Chùy hay gậy đều không dấu trong tay áo được. Tuy nhiên, chi tiết ấy là phụ, cái chính là tinh thần hiệp nghĩa chứ không phải vì giang sơn (chính trị quá).

[Cá chuồn]

Xin bác Cá cứ dùng từ Việt mà nói.
Ghét tàu chẳng lẽ ghét tiếng tàu, văn học tàu, con người tàu...?
mà diễn đàn đã cấm nói chuyện chính chị chính em cơ đấy.
Kiểu này sau này nói nhà hộ sanh phải gọi là nhà đẻ...

Cá biết có rất nhiều từ trong tiếng Việt có vay mượn từ tiếng tàu, đó là hậu quả của 1000 năm bắc thuộc và hơn thế nữa. Cá chỉ có 1 ước mong là các thế hệ mai sau biết sử Việt giỏi hơn sử tàu.

[Cá chuồn]

Thực ra là do Cá bị cực đoan nên mới vậy, sorry mọi người nhé

Gửi VMT: Cá xin lỗi vì sự cực đoan của mình thêm 1 lần nữa. Chuyện yêu, ghét 1 cái gì đó chưa và sẽ kg bao giờ là chuyện "chính chị, chính em" cả

[CM4Q]

TNBC ĐL thể thơ mà CM chúng ta đang theo là bắt nguồn từ đâu ???

Cực đoan là tư tưởng không nên có khi bàn về văn thơ :ok: Thể thơ này đã là di sản văn hóa của thế giới

Ta có thể tẩy chay Tàu vì nhiều lý do nhưng không thể phủ nhận cái hay cái đẹp trong văn hóa của Tàu

[Lan Hương]

Thúc có bộ Đông Chu Liệt Quốc ở nhà nè Việt Thủy.
Hầu Doanh và Chu Hợi chỉ là khách nuôi trong nhà. Tín Lăng Quân và Bình Nguyên Quân học theo Mạnh Thường Quân chiêu hiền đãi sĩ, nuôi khách khanh trong nhà.
Diện kiến là gặp mặt nhau.
Triệu kiến chỉ dùng với thuộc cấp. Chu Hợi và Hầu Doanh cảm tình do Tín Lăng Quân coi trọng mình là một thường dân hèn kém nhưng được hậu lễ đãi như tân khách nên quyết lòng giúp vì nghĩa.

Hy sinh là chết trong khi làm nhiệm vụ. Còn quyên sinh là tự kết liễu. Chọn chữ hy sinh hay quyên sinh thì đọc đủ hiểu vì ngay khi hiến kế xong thì Hâu Doanh nói:


Hiệp Khách Hành ca ngợi lòng Hiệp nghĩa, chứ thực ra với nước Ngụy thì Tín Lăng Quân, Hầu Doanh, Chu Hợi đều làm hại nước. Vì tình riêng, giết Đại tướng, đem quân đội đi giúp nước khác. Bản thân Tín Lăng Quân sau này phải tha hương không dám về Ngụy dù Vua anh tha tội vời về.

Đồng ý với bác NX ở phần trên
Thực ra với nước Ngụy thì Tín Lăng Quân, Hầu Doanh, Chu Hợi đều làm lợi cho nước vì nếu Tần đánh được Triệu thì sẽ đánh đến Ngụy, như diễn biến sau này cho thấy
Hơn nữa, thời đó và nước Tàu xưa có quan niệm về 'quốc' và 'bang' khác với ng Việt bây giờ. Hàn Triệu Ngụy gọi là Tam Tấn được chia ra từ nước Tấn còn Tần bị coi là quan ngoại. Nhiều người sinh ở nước (chư hầu) này nhưng làm quan hay sang ở nước khác mà ko có chút áy náy gì

[Nắng Xuân]

Đồng ý với bác NX ở phần trên
Thực ra với nước Ngụy thì Tín Lăng Quân, Hầu Doanh, Chu Hợi đều làm lợi cho nước vì nếu Tần đánh được Triệu thì sẽ đánh đến Ngụy, như diễn biến sau này cho thấy
Hơn nữa, thời đó và nước Tàu xưa có quan niệm về 'quốc' và 'bang' khác với ng Việt bây giờ. Hàn Triệu Ngụy gọi là Tam Tấn được chia ra từ nước Tấn còn Tần bị coi là quan ngoại. Nhiều người sinh ở nước (chư hầu) này nhưng làm quan hay sang ở nước khác mà ko có chút áy náy gì

Chính dũng sĩ Chu Hợi cũng từng nói với Tín Lăng Quân khi TLQ có ý cậy công rằng Công tử có công với Triệu chứ có tội với Ngụy. Tuy nhiên, NX cũng đồng ý là bạn Lan Hương nói cũng có phần đúng.

Công hay tội phải xét theo quan điểm lịch sử. Khi Kinh Kha đi hành thích Doanh Chính, thì tướng quân Phàn Ô Kỳ có nói, giết tên Doanh Chính này sẽ có tên Doanh Chính khác, đôi khi để cho Doanh Chính thống nhất thiên hạ thì bá tánh đỡ lầm than, dầu Doanh Chính có tàn bạo thì cũng không giết nhiều người bằng chiến trận liên miên. Mặc dù nói vậy, nhưng trưóc quyết tâm không gì lay chuyển của Kinh Kha, chính Phàn Ô Kỳ lại tự cắt đầu mình cho Kinh Kha dâng Doanh Chính làm lễ vật để Kinh Kha có cơ hội được tiếp cận Doanh Chính...

Nếu nói tấm lòng nghĩa hiệp thì Phàn Ô Kỳ mới thật đáng ca ngợi.

Sau này, về phương diện lịch sử, mọi người vẫn công nhận Doanh Chính (Tần Thủy Hoàng) là người có công thống nhất Trung Quốc, giống Đinh Tiên Hoàng dẹp loạn 12 sứ quân ở ta. Vậy, nếu Tín Lăng Quân không giúp Triệu thì có lẽ tiến trình thống nhất còn sớm hơn nữa. Cho nên... thế nào là công, thế nào là tội, xem ra phải có cả một công trình nghiên cứu lịch sử... ?

Trước tình hình lúc đó, với Ngụy, chỉ xét bốn việc: Trái mệnh Vua, Trộm binh phù, Giết đại tướng, Nướng quân nhà ... thì Ngụy Vô Kỵ đủ tội chết rồi. Nếu không, tại sao là Công tử thân tộc, có tước vị, bổng lộc (quyền chỉ sau Vua, có lúc còn được đề cử làm Vua), có thanh thế, có thực tài ... mà sau đó phải ở Triệu hơn 10 năm không dám về. Lão Đại tướng Tấn Bỉ có tài, có công... Chẳng phải chết oan lắm thay!

[Lan Hương]

Sau này, về phương diện lịch sử, mọi người vẫn công nhận Doanh Chính (Tần Thủy Hoàng) là người có công thống nhất Trung Quốc, giống Đinh Tiên Hoàng dẹp loạn 12 sứ quân ở ta. Vậy, nếu Tín Lăng Quân không giúp Triệu thì có lẽ tiến trình thống nhất còn sớm hơn nữa. Cho nên... thế nào là công, thế nào là tội, xem ra phải có cả một công trình nghiên cứu lịch sử... ?


Lại đồng ý với bác NX. Sau khi Doanh Chính thống nhất nước Tàu thì đã xua quân chinh phục phương Nam. Ngoài lí do bị các tộc Bách Việt chống cự quyết liệt, giết cả chủ tướng Đồ Thư thì còn 1 lí do nữa làm ngưng cuộc xâm lăng đó là TTH đã chết quá sớm. Nếu Tín Lăng Quân không giúp Triệu thì có lẽ tiến trình thống nhất TQ còn sớm hơn mươi năm nữa và biết đâu giờ mình đã 'thư đồng văn, xa đồng quỹ' với các chú ấy rồi. Vậy Vô Kỵ thực là tội nhân của nước VN ta