Tường Thụy
28-06-10, 11:03 PM
ĐI ĐÂU BÂY GIỜ
Truyện ngắn
Lần đâu tiên làm cái việc đi đút lót mà trên sách báo, văn bản người ta hay gọi là hối lộ, đối với hắn quả là khó khăn. Việc này trước đây hắn thường đùn đẩy cho vợ. Nhưng hôm qua, vợ hắn bảo:
- Tới đây cái Ly đẻ, em sẽ đi Sài G̣n một thời gian trông con cho vợ chồng nó, anh phải thay em làm tất cả. Anh tập lo dần là vừa. Ngày kia, anh đi nộp đơn, em đă chuẩn bị tiền nong đầy đủ.
Hắn ngạc nhiên:
- Đi nộp đơn, vài lít xăng, mấy cốc nước, có ǵ mà phải chuẩn bị.
- Giời ạ. Anh như người trên mây ấy. Bây giờ đi làm cái ǵ cũng phải có tiền, không th́ đừng nghĩ đến chuyện được việc ǵ.
Hắn vẫn không chịu:
- Nhà thằng Manh chiếm đất nhà ḿnh, phạm pháp rơ ràng mà kiện nó vẫn phải đút lót là sao. Tưởng nó muốn giảm tội th́ mới phải thế chứ?
- Anh chẳng biết ǵ cả. Thằng bị kiện phải đút, thằng đi kiện cũng phải đút, đứa nào đút nhiều hơn th́ mới mong thắng. Đúng sai là ở họ chứ đâu phải ở pháp luật.
Hắn t́m cách thoái thác:
- Anh không đi đâu, ngượng lắm. Người ta làm việc đă được trả lương, Ḿnh làm thế, chẳng hóa ra coi thường người ta, xúc phạm đến nhân phẩm của họ, coi uy tín, danh dự cán bộ nhà nước chỉ bằng mấy triệu đồng sao?
Vợ hắn cáu:
- Chúng nó làm quái ǵ có nhân phẩm mà xúc phạm. Anh mà biết ngượng th́ đừng sống ở cái xă hội này nữa.
Độ này vợ hắn ăn nói bừa băi quá, mở miệng ra là nói đến tiêu cực xă hội. Hắn đi học, người ta dạy hắn rằng đó là tàn dư của chú nghĩa tư bản. Thế mới phải trải qua thời kỳ quá độ. Vợ hắn suốt ngày lo chạy chợ rồi chúi đầu vào việc hầu hạ chồng con, sao mà hiểu được những điều sâu xa ấy.
Từ trước đến nay, bao nhiêu chuyện rắc rối xảy ra làm thiệt hại cho nhà hắn mà toàn do người khác gây nên cả. Vợ chồng hắn gửi đơn từ đi khắp nơi nhưng cuối cùng không ai giải quyết. Hỏi riết th́ họ trả lời rằng nội dung đơn kiện của nhà hắn "không có cơ sở" hoặc là chuyển đơn về chính cái cơ quan bị nhà hắn kiện để trả lời hắn. Những ai biết chuyện th́ bảo nhà hắn thua bên kia v́ tiền.
Lần này, nhà hắn bị hàng xóm phá tường chiếm mất chừng 10 mét vuông đất. Vợ chồng hắn lại phải làm đơn kiện. Chẳng lẽ cứ để cho đứa nào muốn làm ǵ nhà hắn th́ làm.
*
Hôm hắn đi nộp đơn, vợ hắn dặn ḍ thật kỹ, c̣n lường trước tất cả những t́nh huống có thể xảy ra. Cô ta làm sẵn cho hắn mấy cái phong bao để xử lư ở các cửa.
Hắn tới cổng cơ quan, thấy mở liền dắt xe vào. Một tiếng gọi giật giọng:
- Anh kia, đi đâu?
Hắn giật ḿnh đánh thót:
- Dạ em vào nộp đơn
- Đơn ǵ?
Nhớ đến lời vợ dăn, hắn vội móc ra chiếc phong b́ nhét vào túi anh gác cổng. Anh ta chẳng cần đọc xem đơn ǵ, trả hắn rồi chỉ cho cho hắn lối vào pḥng tiếp dân, tên người cần gặp một cách cặn kẽ.
Đến pḥng tiếp dân, hắn thấy sáu người ngồi xếp hàng chờ ở hàng ghế kê ngoài hành lang. Cửa pḥng tiếp dân mấy phút lại hé cho một người ra để người tiếp theo vào. Kể cũng nhanh. Chừng 30 phút sau th́ đến lượt hắn.
Lúc này th́ hắn đă có chút kinh nghiệm. Tránh bị quát phủ đầu, hắn kẹp luôn cái phong b́ vào tờ đơn. Cán bộ tiếp dân nh́n đơn đọc tên, địa chỉ của hắn để ghi vào giấy biên nhận.
Hắn thăm ḍ:
- Đơn của em giải quyết có nhanh không ạ
- Cái đó c̣n tùy, có thể nhanh, có thể chậm.
Hắn hiểu ư, đặt lên một chiếc phong b́ nữa.
Anh ta ra chiều suy nghĩ một lúc:
- Thôi được, đơn của anh tôi sẽ tŕnh ngay. Chắc chỉ trong ṿng dăm ngày anh sẽ nhận được giấy mời.
*
Bốn ngày hôm sau th́ hắn nhận được giấy mời đến gặp ông Lưu, ghi cụ thể ở pḥng số 21 tầng 2 nhà D3 giải quyết. Trước khi đi, vợ hắn nhét vào phong b́ 300 đô la đưa cho hắn.
Tới cổng cơ quan, hắn lại bị gọi giật giọng y như lần trước. Hắn ranh mănh:
- Sếp gọi em đến để giải quyết cái đơn hôm trước mà. Chắc anh quên em rồi.
Tay gác cổng nhớ ra, cho hắn vào.
Đến cầu thang, hắn gặp thằng Manh, cái thằng đă cướp đất của hắn sáu hôm trước đi xuống. Không biết nó đi đâu. Chẳng lẽ nó cũng đi kiện hắn, vừa ăn cướp, vừa la làng chăng. Nó nh́n hắn, vẻ mặt vênh váo đầy thách thức. Tất nhiên chẳng đứa nào hỏi đứa nào.
Hắn tới cửa pḥng làm việc có gắn số 21, gơ nhẹ hai tiếng rồi đứng chờ.
Một tiếng nói lạnh lùng và đanh gọn:
- Mời vào.
Hắn run run đẩy cửa vào:
- Dạ, chào anh ... báo cáo anh, em ...
Rồi khúm núm đưa giấy mời ra, lập bập tŕnh bày nội dung sự việc.
Ông cán bộ tên Lưu hỏi
- Đất nhà anh có sổ đỏ chưa?
- Dạ chưa nhưng là đất ở lâu năm. Chúng em vẫn đóng thuế nhà đất hàng năm ...
Ông ta phẩy tay ra hiệu cho hắn ngừng nói:
- Vấn đề là ở chỗ ấy. Anh chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có nghĩa là nhà nước chưa công nhận quyền sử dụng đất cho anh. Thằng kia nó chiếm đất của anh, ai cũng biết. Nhưng về mặt pháp luật, bảo là đất của nhà anh th́ không có cơ sở.
"Lại không có cơ sở" - hắn chán nản nghĩ. Vậy là ḿnh dại rồi. Đúng ra hôm ấy, hắn phải đánh nhau với nhà thằng Manh không cho nó chiếm.đất. Nó có kiện nhà anh đánh nhà nó th́ dựa trên cơ sở nào. Ai quay phim chụp ảnh để làm bằng chứng.
Ấy là lúc điên điên lên th́ hắn nghĩ thế thôi chứ làm sao mà hắn dám đi đánh nhau với người khác v́ hắn là con người được giáo dục tử tế. Và chính cái sự tử tế ấy đă hại hắn, làm hắn khốn khổ bao nhiêu rồi.
Sực nhớ ra, hắn rút cái phong b́ khẽ khàng đặt lên bàn.
Ông Lưu mở luôn phong b́ ra đếm xong, đặt xuống bàn rồi lấy trong ngăn bàn một cái phong b́ khác, rút ra x̣e cho hắn xem sáu tờ bạc mệnh giá 100 đô là Mỹ:
- Của thằng kia đấy. Nó sai nhưng cái lư của nó (ông đập nhẹ vào cái phong b́ của thằng kia) gấp đôi anh (đập vào cái phong b́ của hắn). Cái chỗ đất ấy anh bảo của anh nhưng nó cũng bảo của nó. Vậy th́ tốt nhất là nên ḥa giải, hai bên chia đôi. Nếu anh đồng ư, ngày mai tôi cho gọi cả hai bên đến. Vậy là mỗi bên được một nửa mà tiền nó lại mất nhiều hơn anh, thế là coi như anh thắng nó. Được cái thuận cho các anh là hai bên đều biết "giá thị trường". Nếu phải quay về lấy thêm th́ mất một lần đi lại nữa. C̣n nếu anh không nghe, đi kiện đâu th́ đơn cũng về đây thôi. Tôi thấy anh có vẻ thật thà nên tôi cũng nói thật.
Trước khi hắn về, ông ta c̣n cẩn thận sờ hai túi quần của hắn xem có máy ghi âm, máy ảnh ǵ không rồi đẩy hắn ra khỏi cửa.
*
Hắn khoe với vợ:
- Thắng rồi em ạ. Mà nó lại phải mất nhiều tiền hơn ḿnh. Tưởng thế nào chứ đút lót cũng dễ. Hết bao nhiêu, người ta nói thẳng, may mà hôm nay vừa đủ. Nếu thừa chắc họ trả lại. Đỡ phải băn khoăn. Thế mà em cứ dạy anh măi.
Vợ hắn toe toét:
- Em đă bảo mà. Cái ǵ cũng có giá của nó. Giá cả rơ ràng như vậy lại hóa hay. Những lần trước ḿnh thua chỉ tại v́ không biết giá. Hóa ra cơ chế bây giờ cũng thoáng thật. Nói toạc, không úp mở.
Rồi cô hỏi hắn tỉ mỉ diễn biến đưa đến cái chiến thắng của hắn hôm nay như thế nào. Nghe hắn kể xong, cô ta rít lên:
- Giời ơi, thế mà bảo thắng là sao.
Hắn nhớ lại lời phân tích của ông Lưu, liền giải thích lại cho vợ:
- Th́ ḿnh được năm mét vuông đất, nó cũng được năm mét vuông đất. Mà tiền nó lại mất gấp đôi ḿnh, chả thắng là ǵ.
- Sao đầu óc anh tối tăm thế. Cả mười mét vuông ấy là đất của ḿnh. Nó chỉ mất sáu trăm đô mà được năm mét. C̣n ḿnh mất không năm mét cho nó lại c̣n tiền phong bao mấy hôm nay nữa. Vậy thắng ở đâu?
Ừ nhỉ. Tại lúc ấy hắn sợ quá nên không nghĩ ra. Hắn tức lắm. Chợt nhớ tới lời ông Lưu nói, hắn thách lại vợ:
- Nếu em không nghe th́ cứ việc kiện đâu th́ kiện. Cuối cùng đơn cũng về tay ông ta thôi.
Sự thật cay đắng đó không phải là vợ hắn không biết v́ chính nhà hắn đă từng nhiều lần gặp phải cũng như biết bao dân oan khác. Nhưng việc hắn nhắc lại đă làm cho cô ta nhụt chí.
Vợ chồng hắn ngao ngán nh́n mảnh đất nhà hắn ngày càng bé đi. Liệu rồi hắn có giữ nổi phần đất c̣n lại không? Ai là người bênh vực hắn?
Hắn chợt nghĩ: hay là bán nhà đi chỗ khác ở. Nhưng hắn vội gạt ngay: Đi đâu bây giờ? Tài của hắn chỉ loanh quanh trong biên giới này thôi. Thôi th́ đành cố chịu, chờ cho qua cái thời kỳ gọi là quá độ. Nhưng chờ đến bao giờ?
21/6/2010
Tường Thụy
Truyện ngắn
Lần đâu tiên làm cái việc đi đút lót mà trên sách báo, văn bản người ta hay gọi là hối lộ, đối với hắn quả là khó khăn. Việc này trước đây hắn thường đùn đẩy cho vợ. Nhưng hôm qua, vợ hắn bảo:
- Tới đây cái Ly đẻ, em sẽ đi Sài G̣n một thời gian trông con cho vợ chồng nó, anh phải thay em làm tất cả. Anh tập lo dần là vừa. Ngày kia, anh đi nộp đơn, em đă chuẩn bị tiền nong đầy đủ.
Hắn ngạc nhiên:
- Đi nộp đơn, vài lít xăng, mấy cốc nước, có ǵ mà phải chuẩn bị.
- Giời ạ. Anh như người trên mây ấy. Bây giờ đi làm cái ǵ cũng phải có tiền, không th́ đừng nghĩ đến chuyện được việc ǵ.
Hắn vẫn không chịu:
- Nhà thằng Manh chiếm đất nhà ḿnh, phạm pháp rơ ràng mà kiện nó vẫn phải đút lót là sao. Tưởng nó muốn giảm tội th́ mới phải thế chứ?
- Anh chẳng biết ǵ cả. Thằng bị kiện phải đút, thằng đi kiện cũng phải đút, đứa nào đút nhiều hơn th́ mới mong thắng. Đúng sai là ở họ chứ đâu phải ở pháp luật.
Hắn t́m cách thoái thác:
- Anh không đi đâu, ngượng lắm. Người ta làm việc đă được trả lương, Ḿnh làm thế, chẳng hóa ra coi thường người ta, xúc phạm đến nhân phẩm của họ, coi uy tín, danh dự cán bộ nhà nước chỉ bằng mấy triệu đồng sao?
Vợ hắn cáu:
- Chúng nó làm quái ǵ có nhân phẩm mà xúc phạm. Anh mà biết ngượng th́ đừng sống ở cái xă hội này nữa.
Độ này vợ hắn ăn nói bừa băi quá, mở miệng ra là nói đến tiêu cực xă hội. Hắn đi học, người ta dạy hắn rằng đó là tàn dư của chú nghĩa tư bản. Thế mới phải trải qua thời kỳ quá độ. Vợ hắn suốt ngày lo chạy chợ rồi chúi đầu vào việc hầu hạ chồng con, sao mà hiểu được những điều sâu xa ấy.
Từ trước đến nay, bao nhiêu chuyện rắc rối xảy ra làm thiệt hại cho nhà hắn mà toàn do người khác gây nên cả. Vợ chồng hắn gửi đơn từ đi khắp nơi nhưng cuối cùng không ai giải quyết. Hỏi riết th́ họ trả lời rằng nội dung đơn kiện của nhà hắn "không có cơ sở" hoặc là chuyển đơn về chính cái cơ quan bị nhà hắn kiện để trả lời hắn. Những ai biết chuyện th́ bảo nhà hắn thua bên kia v́ tiền.
Lần này, nhà hắn bị hàng xóm phá tường chiếm mất chừng 10 mét vuông đất. Vợ chồng hắn lại phải làm đơn kiện. Chẳng lẽ cứ để cho đứa nào muốn làm ǵ nhà hắn th́ làm.
*
Hôm hắn đi nộp đơn, vợ hắn dặn ḍ thật kỹ, c̣n lường trước tất cả những t́nh huống có thể xảy ra. Cô ta làm sẵn cho hắn mấy cái phong bao để xử lư ở các cửa.
Hắn tới cổng cơ quan, thấy mở liền dắt xe vào. Một tiếng gọi giật giọng:
- Anh kia, đi đâu?
Hắn giật ḿnh đánh thót:
- Dạ em vào nộp đơn
- Đơn ǵ?
Nhớ đến lời vợ dăn, hắn vội móc ra chiếc phong b́ nhét vào túi anh gác cổng. Anh ta chẳng cần đọc xem đơn ǵ, trả hắn rồi chỉ cho cho hắn lối vào pḥng tiếp dân, tên người cần gặp một cách cặn kẽ.
Đến pḥng tiếp dân, hắn thấy sáu người ngồi xếp hàng chờ ở hàng ghế kê ngoài hành lang. Cửa pḥng tiếp dân mấy phút lại hé cho một người ra để người tiếp theo vào. Kể cũng nhanh. Chừng 30 phút sau th́ đến lượt hắn.
Lúc này th́ hắn đă có chút kinh nghiệm. Tránh bị quát phủ đầu, hắn kẹp luôn cái phong b́ vào tờ đơn. Cán bộ tiếp dân nh́n đơn đọc tên, địa chỉ của hắn để ghi vào giấy biên nhận.
Hắn thăm ḍ:
- Đơn của em giải quyết có nhanh không ạ
- Cái đó c̣n tùy, có thể nhanh, có thể chậm.
Hắn hiểu ư, đặt lên một chiếc phong b́ nữa.
Anh ta ra chiều suy nghĩ một lúc:
- Thôi được, đơn của anh tôi sẽ tŕnh ngay. Chắc chỉ trong ṿng dăm ngày anh sẽ nhận được giấy mời.
*
Bốn ngày hôm sau th́ hắn nhận được giấy mời đến gặp ông Lưu, ghi cụ thể ở pḥng số 21 tầng 2 nhà D3 giải quyết. Trước khi đi, vợ hắn nhét vào phong b́ 300 đô la đưa cho hắn.
Tới cổng cơ quan, hắn lại bị gọi giật giọng y như lần trước. Hắn ranh mănh:
- Sếp gọi em đến để giải quyết cái đơn hôm trước mà. Chắc anh quên em rồi.
Tay gác cổng nhớ ra, cho hắn vào.
Đến cầu thang, hắn gặp thằng Manh, cái thằng đă cướp đất của hắn sáu hôm trước đi xuống. Không biết nó đi đâu. Chẳng lẽ nó cũng đi kiện hắn, vừa ăn cướp, vừa la làng chăng. Nó nh́n hắn, vẻ mặt vênh váo đầy thách thức. Tất nhiên chẳng đứa nào hỏi đứa nào.
Hắn tới cửa pḥng làm việc có gắn số 21, gơ nhẹ hai tiếng rồi đứng chờ.
Một tiếng nói lạnh lùng và đanh gọn:
- Mời vào.
Hắn run run đẩy cửa vào:
- Dạ, chào anh ... báo cáo anh, em ...
Rồi khúm núm đưa giấy mời ra, lập bập tŕnh bày nội dung sự việc.
Ông cán bộ tên Lưu hỏi
- Đất nhà anh có sổ đỏ chưa?
- Dạ chưa nhưng là đất ở lâu năm. Chúng em vẫn đóng thuế nhà đất hàng năm ...
Ông ta phẩy tay ra hiệu cho hắn ngừng nói:
- Vấn đề là ở chỗ ấy. Anh chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có nghĩa là nhà nước chưa công nhận quyền sử dụng đất cho anh. Thằng kia nó chiếm đất của anh, ai cũng biết. Nhưng về mặt pháp luật, bảo là đất của nhà anh th́ không có cơ sở.
"Lại không có cơ sở" - hắn chán nản nghĩ. Vậy là ḿnh dại rồi. Đúng ra hôm ấy, hắn phải đánh nhau với nhà thằng Manh không cho nó chiếm.đất. Nó có kiện nhà anh đánh nhà nó th́ dựa trên cơ sở nào. Ai quay phim chụp ảnh để làm bằng chứng.
Ấy là lúc điên điên lên th́ hắn nghĩ thế thôi chứ làm sao mà hắn dám đi đánh nhau với người khác v́ hắn là con người được giáo dục tử tế. Và chính cái sự tử tế ấy đă hại hắn, làm hắn khốn khổ bao nhiêu rồi.
Sực nhớ ra, hắn rút cái phong b́ khẽ khàng đặt lên bàn.
Ông Lưu mở luôn phong b́ ra đếm xong, đặt xuống bàn rồi lấy trong ngăn bàn một cái phong b́ khác, rút ra x̣e cho hắn xem sáu tờ bạc mệnh giá 100 đô là Mỹ:
- Của thằng kia đấy. Nó sai nhưng cái lư của nó (ông đập nhẹ vào cái phong b́ của thằng kia) gấp đôi anh (đập vào cái phong b́ của hắn). Cái chỗ đất ấy anh bảo của anh nhưng nó cũng bảo của nó. Vậy th́ tốt nhất là nên ḥa giải, hai bên chia đôi. Nếu anh đồng ư, ngày mai tôi cho gọi cả hai bên đến. Vậy là mỗi bên được một nửa mà tiền nó lại mất nhiều hơn anh, thế là coi như anh thắng nó. Được cái thuận cho các anh là hai bên đều biết "giá thị trường". Nếu phải quay về lấy thêm th́ mất một lần đi lại nữa. C̣n nếu anh không nghe, đi kiện đâu th́ đơn cũng về đây thôi. Tôi thấy anh có vẻ thật thà nên tôi cũng nói thật.
Trước khi hắn về, ông ta c̣n cẩn thận sờ hai túi quần của hắn xem có máy ghi âm, máy ảnh ǵ không rồi đẩy hắn ra khỏi cửa.
*
Hắn khoe với vợ:
- Thắng rồi em ạ. Mà nó lại phải mất nhiều tiền hơn ḿnh. Tưởng thế nào chứ đút lót cũng dễ. Hết bao nhiêu, người ta nói thẳng, may mà hôm nay vừa đủ. Nếu thừa chắc họ trả lại. Đỡ phải băn khoăn. Thế mà em cứ dạy anh măi.
Vợ hắn toe toét:
- Em đă bảo mà. Cái ǵ cũng có giá của nó. Giá cả rơ ràng như vậy lại hóa hay. Những lần trước ḿnh thua chỉ tại v́ không biết giá. Hóa ra cơ chế bây giờ cũng thoáng thật. Nói toạc, không úp mở.
Rồi cô hỏi hắn tỉ mỉ diễn biến đưa đến cái chiến thắng của hắn hôm nay như thế nào. Nghe hắn kể xong, cô ta rít lên:
- Giời ơi, thế mà bảo thắng là sao.
Hắn nhớ lại lời phân tích của ông Lưu, liền giải thích lại cho vợ:
- Th́ ḿnh được năm mét vuông đất, nó cũng được năm mét vuông đất. Mà tiền nó lại mất gấp đôi ḿnh, chả thắng là ǵ.
- Sao đầu óc anh tối tăm thế. Cả mười mét vuông ấy là đất của ḿnh. Nó chỉ mất sáu trăm đô mà được năm mét. C̣n ḿnh mất không năm mét cho nó lại c̣n tiền phong bao mấy hôm nay nữa. Vậy thắng ở đâu?
Ừ nhỉ. Tại lúc ấy hắn sợ quá nên không nghĩ ra. Hắn tức lắm. Chợt nhớ tới lời ông Lưu nói, hắn thách lại vợ:
- Nếu em không nghe th́ cứ việc kiện đâu th́ kiện. Cuối cùng đơn cũng về tay ông ta thôi.
Sự thật cay đắng đó không phải là vợ hắn không biết v́ chính nhà hắn đă từng nhiều lần gặp phải cũng như biết bao dân oan khác. Nhưng việc hắn nhắc lại đă làm cho cô ta nhụt chí.
Vợ chồng hắn ngao ngán nh́n mảnh đất nhà hắn ngày càng bé đi. Liệu rồi hắn có giữ nổi phần đất c̣n lại không? Ai là người bênh vực hắn?
Hắn chợt nghĩ: hay là bán nhà đi chỗ khác ở. Nhưng hắn vội gạt ngay: Đi đâu bây giờ? Tài của hắn chỉ loanh quanh trong biên giới này thôi. Thôi th́ đành cố chịu, chờ cho qua cái thời kỳ gọi là quá độ. Nhưng chờ đến bao giờ?
21/6/2010
Tường Thụy