Tự dưng PL thấy lạ với cấu trúc này.
Một từ ghép đẳng lập mà gồm 1 từ gốc hán + 1 từ thuần việt.
Quả thật cũng gặp nhiều những từ loại kiểu thế này.

Sẵn, VMT nhắc từ "Lặc quyên", cho PL hỏi Lặc (Lạc) mang nghĩa gì?
Có liên quan gì đến "Lặc" trong "Lặc lè" không?

Chữ Lặc đứng 1 mình thì tùm lum, cứ bê ra đây cho PL lựa.

1. (Danh) Cái dàm, để chằng đầu và mõm ngựa. ◎Như: mã lặc 馬勒 dây cương ngựa.
2. (Danh) Họ Lặc.
3. (Động) Ghì, gò. ◎Như: lặc mã 勒馬 ghì cương ngựa.
4. (Động) Đè nén, ước thúc, hạn chế. ◇Hậu Hán Thư 後漢書: Bất năng giáo lặc tử tôn 不能教勒子孫 (Mã Viện truyện 馬援傳) Không biết (dạy dỗ) kềm chế con cháu.
5. (Động) Cưỡng bách, cưỡng chế. ◎Như: lặc lịnh giải tán 勒令解散 bắt ép phải giải tán.
6. (Động) Thống suất, suất lĩnh. ◇Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: Khả triệu tứ phương anh hùng chi sĩ, lặc binh lai kinh 可召四方英雄之士, 勒兵來京 (Đệ nhị hồi) Nên triệu anh hùng các nơi, cầm đầu quân sĩ về kinh.
7. (Động) Khắc. ◎Như: lặc thạch 勒石 khắc chữ lên đá, lặc bi 勒碑 tạc bia. ◇Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: Hựu mệnh tại Đại Quan viên lặc thạch, vi thiên cổ phong lưu nhã sự 又命在大觀園勒石, 為千古風流雅事 (Đệ nhị thập tam hồi) Lại sai người khắc lên đá (những bài vịnh) ở vườn Đại Quan, để ghi nhớ cuộc chơi phong nhã hiếm có xưa nay.
8. (Động) Buộc, siết, bó. ◎Như: lặc khẩn 勒緊 buộc chặt, lặc tử 勒死 bóp hoặc thắt cổ cho nghẹt thở đến chết.
9.(Danh) Thớ, vằn đá nứt nẻ.
10.(Động) Đá nứt ra. ◇Chu Lễ 周禮: Thạch hữu thì dĩ lặc, thủy hữu thì dĩ ngưng 石有時以泐, 水有時以凝 (Đông quan khảo công kí 冬官考工記) Đá có khi nứt ra, nước có khi đông lại.
11.(Động) Khắc. ◎Như: lặc thạch 泐石 khắc đá.
12.(Động) Viết (thường dùng cho viết thư từ). ◎Như: thủ lặc 手泐 thư đích thân viết (dụng ngữ ghi ở cuối thư theo lối xưa).
13.(Danh) Xương sườn. Mỗi sườn có 6 cái xương, hai bên có 12 cái xương, hai cái dưới cùng mềm nhũn không dính với xương ngực gọi là phù lặc cốt 浮肋骨 xương sườn cụt.
14.§ Ghi chú: Sự gì không có giá trị lắm, hoặc không có ý vị sâu xa, gọi là kê lặc 雞肋 xương sườn gà (ăn không ngon lắm mà bỏ thì tiếc). Cũng viết là 鷄肋. Theo điển tích: Khi thấy đánh Hán Trung không được, Tào Tháo (155-220) ra lệnh kê lặc 雞肋 (xương sườn gà) cho quân chuẩn bị rút về. Thâm ý của Tào Tháo là, Hán Trung cũng như cái xương sườn gà, bỏ thì tiếc, mà ăn cũng không có gì ngon.

23 thấy con Phù du này chưa nhỉ?
Nó sống dưới nước à?

Khi gần chết nó bay lên, bay về phía mặt trời hoặc các bóng đèn rồi chết.

Giống con thiêu thân à 23?
PL search trên mạng ra hình này:

http://ca3.upanh.com/13.329.17554171...phudu1nq6e.jpg

PL kiếm cái này trên mạng, không biết đúng không nữa...

Con phù du

_ Trước tiên nó có 1 thân hình mỏng manh, đôi mắt to nhưng vô thần. Hai đôi cánh mỏng tang dùng để giữ thăng bằng chứ không thể bay xa, nó bay chủ yếu nhờ gió và phe phẩy đôi cánh qua lại. Những cái chân để bám là chính chứ không phải di chuyển nhiều. (di chuyển được chút ít thôi)

_ Và để tới được hình dáng cuối cùng đó nó phải trải qua 23 lần lột xác, và khi tới được dáng vẻ yêu kiều cuối cùng thì nó chỉ tồn tại được 1 ngày, thậm chí vài giờ rùi chít. Con đực chít ngay sau khi giao phối, con cái chít ngay sau khi đẻ trứng xuống nước.

Cái trứng lênh đênh trên mặt nước khoảng 10 ngày, nở ra 1 ấu trùng nhỏ xíu, chìm nổi dưới nước tới 2,3 năm. 1 ngày mùa xuân nó rời khỏi nước thành á trùng, đậu trên cây bụi, rùi trở thành một con phù du sau khi trải qua 23 lần lột xác, lộng lẫy để rùi chỉ trong phút chốc sớm nở tối tàn.

"Phù du" là từ thuần Hán chứ nhỉ...

• Phù: nổi trên mặt nước.
• Du: đi thụ động, không mục đích, không động cơ.

Rắc rối nhỉ?
Vậy là vì thấy con vật ấy nổi trôi vô định, nên người ta đặt tên Phù du cho nó phải không nhỉ?

Nghĩa và nghĩa nguyên
 

Trong một ngôn ngữ có một quá trình phát triển lâu dài, thường có hiện tượng "từ nguyên". Trước đây, cụ Bửu Kế đã có một cuốn từ điển vô song mà không thể tìm lại được, cuốn "Tầm nguyên từ điển".

Theo rất nhiều nhà ngôn ngữ học, một từ ban đầu chỉ là một ám hiệu chỉ một khái niệm vật chất như cục đá, con chó, con vịt, cái cây, củ khoai... Sau đó, khi con người phát triển, các khái niệm tinh thần bắt đầu có vị trí và ngôn ngữ bắt buộc phải diễn tả chúng. Không nói gì tiếng tượng hình, chữ Trung Quốc mà phương Tây cũng vậy.

Ví dụ như chữ "kinh" trong "kinh sách", "kinh điển", như cụ Trình Di dạy học trò "Thiên kim di tử, bất như nhất kinh".

Chữ này nghĩa đầu tiên của nó dùng để chỉ sợi vải giăng suốt theo chiều dọc tấm lụa khi dệt, gần như định hình và định lượng cho tấm lụa. Sau đó, nó được dùng để chỉ những tôn chỉ hoặc tư tưởng xuyên suốt một triết phái và bất biến. Sau cụ thể hơn là những cuốn sách (ngày xưa chưa có giấy hay sách, lụa thì đắt) ghi lại những tư tưởng đó và có giá trị qua thời gian.

Hay như chữ "mâu thuẫn".

Chữ này xuất phát từ chuyện một anh bán vũ khí ở chợ. Khi bán cái giáo (mâu) anh ta quảng cáo :"Cái giáo này của tôi đâm cái gì cũng thủng...". Khi bán cái khiên (thuẫn) anh ta lại "nổ" :"Cái khiên này che được mọi vũ khí...". Lúc đó, Trang tử (hình như ông này) đi qua mới hỏi :"Thế lấy cái giáo (mâu) của anh đâm vào cái khiên (thuẫn) của anh thì sao?".

Bây giờ chắc ai cũng biết "mâu thuẫn" chỉ cái gì, không bao giờ là 2 thứ vũ khí đó cả, nhưng viết (chữ Hán) thì không khác

Còn vô vàn từ như vậy, ví dụ như "lãng mạn", "xán lạn", "cách mạng", "lập trường", "nhân ái"... Bây giờ người hiểu biết vẫn nhiều khi ngỡ ngàng khi gặp người có quyền ăn nói cứ dùng lộn tùng bậy các từ, hay gặp nhất là "cứu tinh" và "cứu cánh".

Trở lại chuyện "phù du".

"Phù du" nghĩa nguyên của nó dùng để chỉ một vật nhẹ, không động cơ (theo nghĩa đen, tức là không tự vận động được) nổi trên nước và đi đâu được là do dòng nước đưa đi, hoàn toàn dựa theo ngoại cảnh. Nước cạn, nước nghẽn, trong, đục.... không quan trọng. Sau rộng ra nữa chỉ luôn cả những gì na ná như thế. Về sau, giới hàn lâm Tầu ô ra đời, họ có gán cho con côn trùng nào cái tên đó thì sẽ đưa bộ "trùng" vào cái chữ "phù du" giống như vậy.

Phương Tây cũng như vậy, chúng ta có thể thấy rõ ở những từ như Atlas, Titan, Helius...

Không biết giải nghĩa như vậy có tạm ổn không.

Gia:
- Nhà cửa nói chung
- Gia đình (cả nhà)
- Ông chủ, chủ hộ
- Dòng họ
Thất:
- Phòng ốc
- Chổ ở
- .......
=> gia thất : chỉ vợ con, chuyện hôn nhân

1. Ngộ:
- gặp
- nhận ra
Phùng: gặp lại

Từ điển Hán ngữ không có mục Phùng Ngộ

Ngắn gọn nhất thì "gia" là hộ khẩu, còn "thất" là bất động sản :nhaymat:
Nếu chỉ xét về nghĩa gặp gỡ thì "phùng" khác "ngộ" là có thêm nghĩa là "gặp lại".

Ngữ - Tự - Nghĩa
 

1. "Tương" trong trường hợp trên (trong trường hợp khác, dù có viết như thế nó cũng có nghĩa khác) là bổ ngữ, nghĩa là lẫn nhau, cùng nhau...

2. "Tao" trong trường hợp trên là trạng ngữ, nghĩa là bất ngờ, bất thình thình, không hẹn trước.

3. "Đãi" có nghĩa là đợi, nghĩa nữa là cách đối xử với người khác. "Ngộ" là gặp trong khoảng khắc bất ngờ (không dài như "phùng"). Ghép hai từ này chỉ để nói một cách đối xử với người khác.

Từ "đãi ngộ" người ta rất hay dùng, ví dụ:

"...Hiện tượng cán bộ y tế rời quê hương để tới những thành phố lớn đã không còn là câu chuyện ở một tỉnh, một vùng... Phải thừa nhận là các tỉnh hầu như chưa có chính sách đãi ngộ xứng đáng..." (Báo Lao động)

Dùng như thế này có đúng không?

Cũng được, còn xét nét ngữ nghĩa thì cái bọn cháo bí ngày nay vứt đi hết, kể cả VTV1 lúc 19h luôn.

Hay là cô nương mở cái mục "Dọn vườn báo chí" cho vui nhỉ!!!!

đọc xong nhìn chữ ký của bác.....:hi::hi:

Từ điển mới:
chính sách đãi ngộ: chính sách chi trả có ưu tiên lấy thêm từ ngân sách địa phương
Từ này dùng tràn lan rồi :khoa:

Dzị là từ "đãi ngộ" kia thành từ nguyên của "đãi ngộ" này rồi. Vậy "đãi ngộ" này là tính từ phải không 23?

Động từ hoặc Danh từ chứ nhỉ???

Đọc lại thấy từ "chi trả có ưu tiên lấy từ chính sách" thì hẳn là động từ rồi. Cảm ơn anh TQ nhé! Như vậy thì nó giống với từ "Ưu đãi"?

Xin hỏi lại mọi người chút nhé. Có ai biết những từ này không:

1. "Quan ngại" = ?
2. "Não trạng" = ?

Thỉnh thoảng PL vẫn đọc thấy những từ này, nhưng cũng không hiểu lắm..

Quan ngại: Thấy bận lòng vì khó khăn trở ngại ví như "Không quan ngại đường đất xa xôi hiểm trở"

Từ còn lại mình không biết :)

Theo như Cá hiểu thì Não trạng là một hình thái tâm lý buồn chán, đau khổ. Hem bít có đúng không

"Não" trong từ đó chắc là từ chữ "não nề" nhỉ?

"Ngại" thì dễ hiểu rồi. Còn "quan" ở đây nghĩa là gì?

Quản ngại thì đúng hơn đó, mọi người. Tra trong Từ Điển hoặc trên mạng cũng chỉ có Quản Ngại mà ko có Quan Ngại.
Não trạng theo NX hiểu là trạng thái trí tuệ, khả năng suy nghĩ, nhìn nhận (thuộc ý thức hệ)

Đây này:

• Mỹ quan ngại về sức mạnh quân sự gia tăng của Iran (VOA News)
• Hoa Kỳ 'quan ngại về Biển Đông' (BBC).

... bí cháo nội địa không thèm chấp.

Từ "não trạng" thì quá vớ vẩn nên báo nghiêm túc ít dùng, đang có việc phải phê nên tớ mới hỏi. Vài ví dụ từ mấy chú "bí cháo" nặng ký:

• Não trạng của những người thiếu tự tin (Lao động).
• Ngành điện: Não trạng vẫn theo lối mòn (Tuần Việt Nam).
• ĐTC Bênêđictô XVI: Hội Thánh cần phải thay đổi não trạng (Giáo Phận Đà Nẵng).

thậm chí tớ còn chả biết từ loại của nó nữa.

Hồi xưa, đi cùng một nhà thơ trẻ khá có tiếng (được đăng báo um xùm) đến nhà ông Hoàng Cầm ở LQS. Ông này mắng vỗ mặt anh kia (mà hình như mắng xéo cả mình) :"Mày viết chính tả, ngữ pháp cho đúng đi đã, rồi hãy văn thơ, con ạ". Từ đấy hãi, viết cái gì cũng phải nhìn trước ngó sau.

Không hiểu 2 từ này thiệt luôn...:welcome:

Chữ quan trong trường hợp này e có nghĩa là nhìn. Quan trong quan sát. Quan ngại: Lo ngại về điều được nhìn thấy.

Có lẽ không ổn.

Nếu trong từ Hán - Việt, tính từ luôn đứng trước, ví dụ như ngựa trắng = bạch mã, Nói bậy = loạn ngôn... Nói như bạn thì phải là "Ngại quan" chứ nhỉ...

Mà thôi, tớ biết thừa mấy ông A Lịch Sơn Đắc Lộ F3 - F4 này rồi.

Chán kinh!

Họ "Vui miệng"
Mình "Vùi mắt" :D

Mấy ông viết báo bây giờ dùng từ ngữ thường hay tùy tiện. Chưa hẳn chính xác. Ví dụ họ dùng "khuất tất" cho những chuyện mập mờ không rõ ràng và tưởng là đúng. Nhưng chính xác nghiã của từ này thì rất xấu, chỉ dùng cho những kẻ nịnh nọt, bợ đỡ, ôm chân kẻ khác (khuất tất=quỳ gối).

Não trạng trong phần trích của bạn cả 3 trường hợp trên đều chỉ khả năng tư duy (ý thức hệ)