20. (KTNN 100, ngày 15-01-1993)
Tại sao lại gọi là "ông Táo"? "Táo" là ǵ?
AN CHI: Táo là tiếng Hán đọc theo âm Hán Việt, có nghĩa Ià bếp. Đại táo là bếp to, nấu cho chiến sĩ (quân đội) hoặc nhân viên (cơ quan) ăn tập thể rất đông người. Trung táo là bếp vừa, nấu cho cán bộ trung cấp. C̣n tiểu táo là bếp nhỏ, nấu riêng cho cán bộ cao cấp. Lại c̣n có đặc táo là bếp nhỏ loại đặc biệt thượng hảo hạng. Theo tín ngưỡng xưa, bếp có thần bếp gọi là táo quân, táo vương hoặc táo thần, khẩu ngữ c̣n gọi là táo công. Người Việt Nam đă dịch táo công thành ông táo. Dân gian Việt Nam c̣n lấy hai tiếng ông táo để chỉ từng ḥn trong ba ḥn đất dùng để bắc chảo bắc nồi lên mà xào mà nấu. Những ḥn đất này thoạt đầu th́ cháy nám, rồi lâu ngày dài tháng, trở nên đen thủi đen thui (v́ vậy mà trong khẩu ngữ ở Nam Bộ trước đây, người ta c̣n dùng hai tiếng ông táo để gọi đùa người Ấn Độ, rồi về sau cả lính da đen nữa).
|