Lư Luận Post hoc trong thơ Lục Bát
Nhiều người cho rằng: thể thơ Lục Bát là loại thơ dễ làm nhất trong tất cả các thể thơ. Họ c̣n cho rằng, thể thơ Thất Ngôn Bát Cú(Đường Luật), một dạng thơ có nguồn gốc từ Trung Quốc, mới thực sự khó. V́ thể thơ này, đ̣i hỏi rất nhiều thứ như: vần điệu, niêm luật, đối câu,.... Do đó, bắt buộc phải có sự đầu tư kỹ lưỡng từ tác giả. Tuy nhiên, theo tôi, thơ Lục Bát mới thực sự khó. Bạn có thể làm hai câu Lục Bát chưa đến 1 phút, nhưng để làm hai câu Lục Bát thật hay là điều khó ai làm được. Nói về thơ Đường là nói đến những qui cách chặt chẽ, c̣n nói đến thơ Lục Bát là phải nói đến tính trù tượng, gợi cho người đọc sự suy ngẫm nhiều hơn.
Trong phần này, tôi sẽ nêu lên một số dạng thơ Lục Bát để các bạn thấy nó thực sự khó đến mức nào!
I/ Lư Luận Post Hoc trong thơ Lục Bát
“Post hoc”. là lư luận phát biểu rằng hai sự kiện xảy ra, một trước và một sau, có quan hệ với nhau như nguyên nhân và hậu quả.
Ví dụ, trong ca dao dân ca có câu:
Mấy đời bánh đúc có xương
Mấy đời d́ ghẻ lại thương con chồng
===>Câu đầu tiên là mệnh đề dẫn nhập cho câu thứ hai. Mặt dù, sự việc ở câu một không có liên hệ ǵ với sự việc của câu thứ hai. Nhưng khi đọc lên, chúng ta lại thấy rất hay và thấm thía. Đó là nhờ đâu? Có phải là tính chất cân xứng giữa hai sự kiện, có mối liên hệ qua lại, tác động lên nhau và làm rơ nhau?
Để làm được như vậy, tác giả đă phải đầu tư suy nghĩ, t́m một h́nh ảnh để làm nền tảng(Đó là bánh đúc) và đặc điểm của nó là:"không có xương". Đây là một điều đúng, làm cho người đọc dễ chấp nhận. Sau đó, tác giả biến câu thứ hai thành "chân lư"(mấy đời d́ ghẻ mà thương con chồng!). Do đă là chân lư th́ khó có ai dám lạm căi lại được. Trên thực tế, th́ điều này chỉ đúng trên 50%, cũng có không ít những bà d́ ghẻ lo lắng và yêu thương con của chồng ḿnh như con ruột. Họ hy sinh, chiều chuộng hết mực, thẩm chí, đó là những đứa con ngổ nghịch. Do đó, những "đứa con chồng" có "bà d́ ghẻ tốt bụng" sẽ chống đối quyết liệt câu nói này, nên tác giả đă nâng điều này thành một chân lư để người đời khỏi căi..................
Cùng tôi làm một số câu đi.............
Tắm th́ phải có xà bông
Yêu th́ buộc phải thực ḷng với nhau
pd
===> Ở đây, có ai tắm mà không cần xà bông không? Nếu có, th́ câu thứ hai của tôi "Sai"
Mắm tôm đi với bún riêu
Người thơ đi với ít nhiều yêu thương.
pd
============
Tóm lại:
Do thơ Lục Bát mang tính trù tượng, nên khó thể cụ thể hóa thành lời văn cho rơ nghĩa...Cho nên, ai hiểu được th́ chấp nhận, c̣n không th́ chửi tôi(^_^)
"Có những người chỉ cần nghe tiếng chuông là giác ngộ phật pháp, nhưng cũng có không ít người tụng kinh, niệm phật ngày đêm vẫn chưa giác ngộ".
Nên...cũng c̣n tùy....
Chúc các bạn làm thơ hay và thành công với thể Lục Bát của người Việt Nam
"Đọc thơ Việt, làm thơ Việt và dùng hàng Việt"
pd
|