4. Ruộng th́ ít
Có chưa sào Bắc bộ
Nhà cấy một hôm
Gặt có một chiều
Gạo th́ tạm đủ để ăn
Nhưng mất mùa th́ hơi khó
Hàng xóm rủ nhau đi cắt lúa hộ.
Có nhớ cánh đồng ngày xưa
Rộng bát ngát mênh mông
Thanh niên, trẻ con và trai gái trong làng
Ùa nhau vào mùa
Như ùa nhau vào chơi ngày hội
Tiếng hát vang đồng
Gặt hộ cho nhau
Ruộng Đám Mạ vàng ong màu mật
Mấy cô thiếu nữ trêu anh chàng
Câu vè, ca cú cứ lang thang
Vồ vập mấy anh chàng đơn lẻ
Ngoài ca vang, th́ đồng nhiều chim sẻ
Anh hát vui mừng
Chị điểm vài câu
Ḱa, bên xa cô gái áo hoa
Đội nón cũ
Mấy anh chàng trêu chọc
Cô ngượng nghịu
Chị kia ra lắp bắp...
Đồng lúa lớn
Hàng ngh́n chiếc nón
Hàng ngh́n bai ca.
Anh chàng này yêu chị gái này sao?
Sang gặt hộ
Nói chuyện tíu tít
Gần hết ruộng
Anh hăng say nói chuyện
Hết ruộng rồi
Anh mới nhớ ruộng anh.
Kia! Cô gái chua chanh
Trêu anh chàng mà làm anh sợ
Bắt anh gặt cho ba sào ruộng
Gặt hết rồi
Chị tự nguyện sang gặt ruộng nhà anh.
Có hai người kia hăng say gặt quá
Gặt hết lúa
Gặt cả giấc mơ
Gặt cả tiếng cười
Gặt cả t́nh yêu
Phơi phới.
Đám thanh niên bạn học với nhau
Thành từng đám rủ nhau đi gặt hộ
Đám thanh niên sức dài vai rộng
Được tiếng nhờ
Gặt hộ cả ruộng hàng xóm.
C̣n xa kia!
Hai ông bà già đă tuổi tám mươi
Gặt từng cọng lúa
Gặt mùa hè nắng gắt
Gặt cả tuổi thanh xuân đầy ắp
Để vào nhau...
Hai người vừa gặt vừa gọi nhau
Như gọi tuổi trẻ về nhanh, về nhanh
Họ gọi những kỉ niệm xưa
Họ gặt lúa không v́ miếng ăn
Con họ đă lớn đă nuôi bố mẹ đoàng hoàng.
C̣n t́nh cảm hơn
Vợ mang cơm bữa ra đồng
Cầm khăn
Lau mồ hôi cho chồng
Múc cơm ra
Chan canh rau muống với cà
Trời nắng gắt lá me chua
Uống mát
Hai người chậm chạp
Cùng ăn
Chị gói những hạt lúa vào chiếc khăn
Bảo sẽ là: Kỉ niệm
Chị sẽ cất giấu nó đi
Mai con chúng ta lớn lên
Chị sẽ cho chúng nó xem t́nh cảm của chị
Với mảnh đất này
Những t́nh cảm bố mẹ chúng trao tay
Bát canh rau và những ngày mưa nắng...
Những ngày được mùa
Hăng hái đi gặt
Những ngày yêu thương
Những ngày lo lắng cái ăn.
Ở kia một gia đ́nh đang ấm cúng bên nhau
Dưới cái bóng cây
Một mâm cơm đạm bạc
Hai đứa con trai và hai vợ chồng
Ngồi quây quần gắp con miếng cá.
C̣n ông già kia vợ chưa mang cơm tới
Mắt tṛn xoe nh́n về phía ngôi làng.
Chị gái một ḿnh
Mắt đỏ
Cái nắng chang chang
Chị đổ bóng ḿnh về ngôi làng trước mắt
Anh chồng về nhà lâu không tới
Chị mỏi ṃn ngóng đợi anh ra.
Anh thanh niên chờ cả trưa nắng gắt
Vợ anh đi làm xa chưa thể trở về
Ngồi một ḿnh với bát cơm trộn nước mắt
Thấy hơi buồn?...
Nhưng khi được vụ tốt tươi
Nhà c̣n nghèo quá trời
Bố mẹ anh già rồi bệnh nặng
Hai vợ chồng lăn lưng làm để sống
Dành chút tiền chữa bệnh cho mẹ, cha....
Những đứa bé ùa vào giữa ruộng
Như con chim non
Sung sướng giữa đồng
Cuộn tṛn ḿnh vào những ôm rơm
Hú ḿnh vào miền quê tươi đẹp
Ủ vần trăng vào trong từng lá lúa
Mắt ngời lên
Sáng nhẹ lung linh
Mắt xanh lên
Ánh vẻ dịu hiền
Mắt ngây thơ
Như chưa vướng cái ǵ
Cứ bay nhảy khắp cánh đồng rộng lớn.
Cánh đồng nơi ấp ủ những niềm tin rất lớn
Mang trong mắt cả kí ức tuổi thơ
Cả những kí ức t́nh yêu xa mờ
Cứ đọng măi trong bao nhiêu lớp người đang sống.
Đứa trẻ con đi khua châu chấu
Đào ổ chuột từ tít ngoài xa
Cánh đồng này đẹp nhất tháng bảy và tháng ba
Nơi con đ̣ thời gian cập về bến đỗ
Có nhớ ánh sáng đẹp của nắng trời rực rỡ
Trôi về đây như chẳng thể nơi nào
Đẹp biết mấy và đẹp biết bao
Cánh chim bay loạn
Đánh thức vùng trời mơ ước
Những ǵ đi trước
Những ǵ có sau.
Nơi cánh đồng ấy,
Và chẳng biết có thể mai sau?
Nhưng giờ cánh đồng là nơi tổ tiên, cụ kị ta nằm lại
Cụ ki ta sống thế giới thứ hai
Trong những mái nhà tí hon
Hương khói
Cụ tổ ta mộ giả giữa ao
Ngày tảo mộ c̣n bắc thang ra thắp hương tưởng nhớ
Những người làng, người thân
Những người con, gốc từ xa xứ
Cũng được sống ở đây
Làm con dâu là con cháu ḍng họ
Nơi giữ ǵn mọi lịch sử
Nơi linh thiêng bờ cơi
Mở làng
Nơi những người đang sống thênh thang
Họ cũng hướng về ngôi làng, không hết
Đó là cánh đồng trước mặt
Đất lành
Chim vẫn về đậu kín cành cây.
Đồng của chúng tôi chung nhau đến bốn, năm làng
Nước từ mương
Chung cội nguồn chảy về từ tứ xứ
Nước tự mọi miền trong khu về đây ngự trị
Nước từ sông Đuống phù xa cho lúa trổ đ̣ng.
Ruộng giờ hai vụ lúa
Lại thêm một vụ xen canh
Mương đầy ắp nước
V́ sông Đuống chưa bao giờ cạn khô
V́ sông Đuống ngàn năm luôn là bầu sữa mẹ
Sống cho những đứa con.
Cây hoa gạo mùa xuân vẫn rực lửa đỏ
Mùa hè về vẫn lộc biếc chồi non
Xanh lá quê hương
Đỏ búp đa già
Nơi truyền thống bắt đầu từ cây lúa nước
Cánh đồng là bao nhiêu lệ và huyết
Để được ngày lo
Nuôi sống dân làng.
|