7. Tâm thanh tịnh
Một ngoại đạo hỏi Tỳ kheo:
- Thưa thầy, con nghe các thầy nói: “thực hành phật pháp phải buông xả tham ái, bỏ mọi cảm xúc yêu, ghét”, nếu thế tâm các thầy trơ trơ như gỗ đá, vậy có ǵ hay đâu?
Tỳ kheo nghe xong liền dẫn ngoại đạo tới một hồ nước, chỉ tay xuống hồ hỏi:
- Ông thấy hồ nước có đẹp không?
Dưới hồ lúc này có một đàn thiên nga đang bơi lội tung tăng, chúng dỉa lông, nô đùa, đạp nước, làm nước hồ vẩn đục và mặt hồ gợn sóng lăn tăn. Ngoại đạo ngắm nh́n hồi lâu rồi mới trả lời:
- Đẹp ạ!
Nhà sư hỏi tiếp:
- Điều ǵ làm hồ đẹp?
- Con thấy đàn thiên nga đạp sóng, nước hồ gợn lên lăn tăn rất thơ mộng, rất đẹp.
- Theo ông nếu không có đàn thiên nga, mặt hồ không c̣n lăn tăn sóng th́ hồ c̣n đẹp không?
Ngoại đạo nghĩ một lúc rồi trả lời:
- Lúc đó chắc hồ hiu quạnh vắng lặng lắm, theo con sẽ không đẹp.
Tỳ kheo nghe xong liền hét to mấy tiếng, đàn thiên nga giật ḿnh vỗ cánh bay đi hết. Một lúc sau mặt hồ lặng sóng, nước trong dần, rồi trở lên trong vắt.
Tỳ kheo hỏi tiếp:
- Đàn thiên nga đă bay rồi, nước hồ đă không c̣n gợn sóng, lúc này ông thấy hồ c̣n đẹp không?
Ngoại đạo ngắm nh́n hồ nước. Lúc này đàn thiên nga không c̣n, nhưng nh́n hồ nước trong ngần, ngoại đạo lại thấy ẩn chứa một vẻ đẹp tĩnh lặng trong lắng vô cùng kỳ diệu. Ngoại đạo chỉ biết thốt lên:
- Đẹp!
Tỳ kheo hỏi:
- Điều ǵ làm hồ đẹp?
Ngoại đạo ngẫm nghĩ một hồi rồi ngập ngừng trả lời:
- Theo con là sự trong lắng ạ.
Lúc này Tỳ kheo mới thong thả nói:
- Khi hồ gợn sóng, nước vẩn đục người ta không thấy được vẻ đẹp trong lắng tĩnh lặng của hồ, v́ vậy họ chú ư vào những thứ khác, và cho là nó đẹp. Nghĩ rằng nếu thiếu nó th́ hồ không đẹp, tuy nhiên sự thật không phải vậy.
Tâm cũng như hồ nước vậy, khi tâm động, cảm xúc yêu ghét nổi lên người ta sẽ không biết được sự tuyệt diệu của tâm thanh tịnh. Họ cho rằng tâm thanh tịnh không có ǵ hay, nhưng sự thật không phải vậy. Tuy nhiên nếu không thanh tịnh được tâm ư họ sẽ không bao giờ thấu được sự thật này.
Bùi Văn Hải
|