[thanhtracnguyenvan]

Chào ngày mới

Tôi chào ngày mới
Giọt nắng đầu ngày
Tung tăng nhún nhảy
Tươi màu cỏ cây.

Xin chào chiếc lá
Ngọt ngào hơi sương
Xanh cùng trời biếc
Long lanh bên đường.

Xin chào dòng sông
Lững lờ nước bạc
Con thuyền thức giấc
Theo sóng bềnh bồng.

Xin chào khúc nhạc
Ai vừa ca vang
Niềm vui hội tụ
Rộn rã cung đàn.

Xin chào đôi mắt
Không còn xa xăm
Mùa xuân chợt đến
Trong gió thì thầm.

Vẫy chào ngày mới
Thấy mới bao điều
Ngủ ngoan em nhé
Đêm dài rong rêu.

(Báo Tài Hoa Trẻ số 753 ngày 29 tháng 2 năm 2012)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

[thanhtracnguyenvan]

Mẹ ơi...

Mẹ ơi...
Ngày tám tháng ba
Bài thơ con viết chỉ là nhỏ nhoi
Bôn ba cuối đất cùng trời
Vẫn không tìm hết những lời mẹ ru.

Mẹ ơi...
Nhặt trái mù u
Nhớ cau xanh vỡ ưu tư lá trầu
Ba mươi năm lạnh dãi dầu
Bão dông mẹ gánh bạc màu cô đơn.

Mẹ ơi...
Chân cứng đá mòn
Con đi vẫn nhớ thuở còn thơ ngây
Mẹ giờ hóa khói mây bay
Câu thơ ứa lệ từ ngày mồ côi.

(Báo Làm Bạn Với Máy Vi Tính - Khoa Học Phổ Thông số 445, ngày 6.3.2012)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

[thanhtracnguyenvan]

Mẹ

“Mẹ già như chuối chín cây”
Thời gian nặng chuyến đò đầy chông chênh
Chở bao câu hát bồng bênh
Gió đưa gió đẩy mông mênh chín chiều.

Chiều nay chim vịt kêu nhiều
Xiên xiên nắng đến, xiêu xiêu mưa về
Lá vàng vàng nhói chân đê
Hoàng hôn tím tím lối về mẹ xưa
Đâu thời thúng gạo rổ dưa
Mặt trời mẹ gánh sớm trưa chợ làng?

Con giờ hết bước đa đoan
Đi tìm bóng mẹ bàng hoàng nỗi đau
Cù lao chín chữ cao sâu
Nổi chìm chìm nổi bạc đầu mới hay!

Muộn màng khóc ướt gió mây
Trên cao phải bóng trăng gầy mẹ tôi?

(Tạp chí Văn Nghệ Tiền Giang tháng 11- 12 năm 2011)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

[thanhtracnguyenvan]

Tháng ba

Tháng ba mùa hạ sớm
Bút bi tím làm thơ
Sợi buồn nghiêng lấp lánh
Trang giấy bỗng thẩn thờ.

Tháng ba tròn giọt nhớ
Rơi miền ký ức xưa
Một chiều qua lối đó
Áo em mờ trong mưa.

Tháng ba mùa xuân vọng
Vỡ tiếng cười pha lê
Tung tăng đàn bướm trắng
Ngơ ngác bước ai về.

Tháng ba một người khóc
Bóng thầy giờ nơi đâu
Con đò xưa khuất núi
Hun hút dòng sông sâu.

Em về tìm tháng ba
Hái màu hoa điệp cũ
Con ve sầu còn ngủ
Chợt thức nhớ mùa xa…

(Báo Làm Bạn Với Máy Vi Tính - Khoa Học Phổ Thông số 448, ngày 27.3.2012)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

[thanhtracnguyenvan]

Giờ học sử

Viết tặng cô Văn Thị Hoa

Lớp học bỗng lung linh
Viên phấn trắng đưa chúng em về những tòa thành cổ
Có lá cờ Đại Việt
Có tiếng binh khí chạm nhau
Có những vị vua dẫn đầu đoàn quân xông vào chém giặc
Vọng tiếng sóng Bạch Đằng
Vang bài ca Sát Thát
Có tiếng thét vang của những anh hùng bất khuất:
“Ta thà làm quỷ nước Nam…”

Từng dòng sử oai hùng
Bập bùng dưới ánh đuốc mấy ngàn năm
Có cả hoa hồng
Cùng những giọt nước mắt
Những người con Bách Việt mình rồng vai trần chân đất
Ôm tiễn nhau…
Người theo mẹ
Kẻ theo cha
Lũ lượt xuống biển
Lên rừng…

Bài sử đầu cô dạy có hương vị bánh chưng
Có dưa hấu, có trầu cau
Có từng hồi trống đồng vọng vang dòng sông chín cửa
Có Thánh Gióng ra quân
Có ngựa sắt thần thét phun ra lửa
Có mẹ tiễn con đi
Có những Hòn Vọng Phu
Mòn mỏi hóa đá
Trông chồng.

Trang sử thuở hồng hoang cô lần giở giữa nắng hồng
Đất Lĩnh Nam hổ dữ đứng từng bầy
Rừng Phong Châu sấu đói nằm từng lũ
Ầm ầm tiếng voi gầm
Rầm rầm tiếng ngựa hí
Hò phá núi…
Những Sơn Tinh cùng những bàn chân Lạc Việt lội bùn lóp ngóp
Những con số đầy bụi thời gian trở mình thức giấc
Đứng dậy xếp hàng
Cùng cô kể
Chuyện ngày xưa…

(Báo Tài Hoa Trẻ số 759 ngày 30.3.2012)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

[thanhtracnguyenvan]

Bài thơ Nửa đời và bốn bi kịch lớn của con người

1. Bi kịch thứ nhất: Bi kịch trong tình yêu

Nửa đời
Nhỏ lệ làm sông
Thuyền yêu chèo mãi
Vẫn không thấy bờ.

Với giọng thơ lục bát nhưng Thanh Trắc Nguyễn Văn đã vận dụng lối ngắt nhịp biến 2 câu thơ lục bát 6- 8 thành 2- 4 - 4 - 4 để tạo nên một âm điệu vừa trữ tình vừa khoắc khoải bi thương. Yêu như trong bài thơ thì làm sao giữ gìn hạnh phúc được? Yêu là phải có nghị lực vươn lên. Tôi nhớ một bài thơ khác cũng của Thanh Trắc Nguyễn Văn, đã có một ý thức và một cách xử lý trong tình yêu hoàn toàn khác hẳn:

Cầm lên một trái khổ qua
Khổ mà kêu khổ đúng là khổ thôi
Yêu nhau leo núi vượt đồi
Chia bùi xẻ đắng khổ rồi cũng qua!
(Trái khổ qua – Thanh Trắc Nguyễn Văn)

Bi kịch trong tình yêu chính là sự ủy mị, sướt mướt. Nước mắt chỉ làm người ta thương hại chứ không giữ được tình yêu. Khoảng những năm 1980 Liên Xô có bộ phim nổi tiếng Mat-xcơ-va không tin vào những giọt nước mắt. Nay qua bốn câu thơ đầu của bài thơ Nửa đời nên có thêm một thành ngữ mới: ”Tình yêu không giữ được từ những giọt nước mắt”. Hình ảnh và hình tượng bài thơ rất đắt: ”Nhỏ lệ làm sông”, ”Thuyền yêu chèo mãi/ Vẫn không thấy bờ” gợi đến những hình ảnh đã có từ rất lâu trong tình yêu: ”biển tình”, ”biển ái” nhưng nghiệt ngã hơn rất nhiều. Cái giá phải trả của một người không có ”bản lĩnh” trong tình yêu cũng thật đáng thương ”thuyền yêu chèo mãi vẫn không thấy bờ”. Thanh Trắc Nguyễn Văn đã khéo léo dùng tu từ và nghệ thuật đúc kết cho người đọc một kinh nghiệm trong tình trường mà chắc có lẽ anh đã từng ít nhiều trải nghiệm qua.

2. Bi kịch thứ hai: Bi kịch của những người muốn làm ”nhà thơ”

Nửa đời
Xếp chữ làm thơ
Chữ “tình” đi mất
Bỏ “khờ” chèo queo.

Chưa bao giờ nước ta lại có rất nhiều người làm thơ như hiện nay. Người làm thơ thì nhiều nhưng những nhà thơ đúng nghĩa thì lại rất ít. Thơ phải viết ra từ cảm xúc, từ nghệ thuật tinh tế. ”Sáng tác” thơ mà xếp chữ cho ra một bài thơ có vần, có điệu như quay một khối rubik thì còn gì là thơ! Đó là ”thợ thơ” thì đúng hơn! Tôi còn nhớ có lần nghe một ”nhà thơ ” tự phong ở một câu lạc bộ thơ nọ, tuổi cũng đã lục tuần, lên hội trường đọc những câu thơ ngô nghê như sau:

Sáng nay mùng tám tháng ba
Chào mừng đại hội các bà các cô...

Nghe thật tức cười nhưng cũng thật giật mình vì nghe đâu ”nhà thơ” này đã xuất bản được hơn tám tập thơ và hiện đang chuẩn bị xuất bản tập thơ thứ chín! Thế mới hay làm thơ thì dễ nhưng làm thơ để đi được vào lòng người thì khó vô cùng. Cái giá phải trả của những người làm thơ loại này là đến một lúc nào đó họ mới hiểu ra mình đã quá dại dột. Họ làm thơ ”tình” nhưng chỉ để người ta xem xong và cười, có người còn xấu miệng hơn bảo họ là những kẻ háo danh. Đó chính là chữ ”khờ” của những ”nhà thơ” không có thực tài. Tuy nhiên đây là bi kịch rất dễ thương. Họ ”khờ” vì sự đam mê nghệ thuật quá đáng của mình. Có thể sự đam mê đó gây phiền nhiễu cho nhiếu người khác nhưng không hề gây ra nguy hại nghiêm trọng cho xã hội. Thanh Trắc Nguyễn Văn đã dùng tu từ nhân cách hóa cho chữ ”tình” và chữ ”khờ” để biểu hiện một cách thật sinh động và cũng thật hài hước:

Chữ “tình” đi mất
Bỏ “khờ” chèo queo

Nhìn chung Thanh Trắc Nguyễn Văn đã khá thành công khi anh tạo nên một tiếng cười vui nhưng đầy cảm thông cho loại bi kịch đáng yêu này.

3. Bi kịch thứ ba: Bi kịch trong kinh doanh

Nửa đời
Bán mảnh trăng treo
Tháng năm rơi trắng
Cái nghèo còn mang.

Đã là nhà thơ hầu hết ai cũng có chút bệnh ngông! Ở Trung Quốc có nhà thơ Lý Bạch nhảy xuống dòng sông ôm trăng mà chết. Ở Việt Nam ta thì có nhà thơ Hàn Mặc Tử cũng đòi bán trăng trên trời! Nhiều người khác cũng thế, họ kinh doanh rất nhiều thứ và nhiều người trong số đó đã phải cam chịu thất bại, chẳng hạn như những người ”kinh doanh thơ”. Trong một bài thơ trào lộng nhà thơ Tản Đà cũng đã từng kể chuyện ông gánh ”đống thơ ế” lên bán chợ trời!

Ở đây Thanh Trắc Nguyễn Văn dùng tu từ ẩn dụ ”mảnh trăng treo” để nói lên những cái gì rất đẹp và rất nghệ thuật. Nhưng cái đẹp, cái nghệ thuật ấy chưa chắc đã kiếm ra tiền! Kết quả là gì? Là hơn ”nửa đời” người kinh doanh, đầu tư nhưng trắng tay vẫn hoàn trắng tay! Họ hoàn toàn hiểu những điều gì họ đã và đang làm nhưng chưa chắc họ đã nhận được sự đồng cảm của những người thân. Có những người luôn bị vợ hoặc con cái chì chiết là ”vô dụng” hoặc nặng nề hơn ”là đồ ăn hại” !

Câu thơ thật phũ phàng:

Tháng năm rơi trắng

Không sinh được lợi lại còn bị mất thời gian:”tháng năm rơi”. Càng đọc, càng ngẫm nghĩ lại càng thêm chua xót. Thật đúng là ”Cơm áo không áo không đùa với khách thơ” (Thơ Xuân Diệu).

4. Bi kịch thứ tư: Bi kịch cho những người đi tìm hạnh phúc

Nửa đời
Nhặt giấc mơ hoang
Một đêm vấp nhớ
Bàng hoàng tìm em.

Nhân vật trong bài thơ hình như yêu rất nhiều. Anh ta luôn mơ đến những mối tình cao và xa đối với những nàng hoa hậu chân dài. Những chuyện tình đó thật phù phiếm và không thực. Thanh Trắc Nguyễn Văn đã dùng hình ảnh rất sinh động để diễn tả :

Nhặt giấc mơ hoang

Vâng đúng vậy, loại tình yêu đơn phương chỉ một chiều, không cân xứng kiểu như Trương Chi yêu Mỵ Nương thì quả thật đúng là một loại bi hài kịch xã hội. Đó là những ”giấc mơ hoang tưởng” không thực tế.

Thanh Trắc Nguyễn Văn đã dùng một từ rất ”đắc” đó là ”vấp”! "Vấp” chỉ xảy ra khi người ta không chú ý và giúp con người thật sự được ”bừng tỉnh”! Đã vậy, ở đây còn lại là ”vấp” vào nỗi ”nhớ”. Thật rất mới và rất lạ! Nhờ ”vấp” mà nhân vật trữ tình trong bài thơ chợt ”nhớ” đến một người con gái vẫn còn yêu thương mình thật lòng. Nhân vật vội vã ”bàng hoàng” đi ”tìm em”. Nhưng dù sao cũng đã hơn ”nửa đời” người rồi, không biết ”người ấy” đã mất hay vẫn còn trên dương thế? Nếu vẫn còn liệu người ấy có còn chờ đợi hay đã sang thuyền khác mất rồi? Than ôi!

Hùng Thanh

------------------------------------------------------------------

Nửa đời

Nửa đời
Nhỏ lệ làm sông
Thuyền yêu chèo mãi
Vẫn không thấy bờ.

Nửa đời
Xếp chữ làm thơ
Chữ “tình” đi mất
Bỏ “khờ” chèo queo.

Nửa đời
Bán mảnh trăng treo
Tháng năm rơi trắng
Cái nghèo còn mang.

Nửa đời
Nhặt giấc mơ hoang
Một đêm vấp nhớ
Bàng hoàng tìm em.

(Báo Văn Nghệ Trẻ 14.12.2008)

Thanh Trắc Nguyễn Văn







(Bài thơ và bài bình thơ đã được chọn đăng trên trang web văn học Lục Bát ngày 6.4.2012)

Nguồn: http://lucbat.com/index.php?tab=news&id=9790

[thanhtracnguyenvan]

Hoa mua

Ngày xưa hai đứa chiều chiều
Rủ nhau chơi hái thật nhiều hoa mua
Hoa mua em bán tôi mua
Tiền là lá rụng cuối mùa vàng bay
Rồi tôi kết lá thành dây
Kết hoa vào lá, kết ngày vào đêm
Kết thành hoa cưới trao em
Vòng hoa tím mái tóc mềm bến sông
Cô dâu cười ửng má hồng
Dắt tay chú rể chạy rong khắp làng…

Sao giờ mây trắng sang ngang
Hoa mua nở tím rụng sang tay người
Thuyền còn một bóng trôi xuôi
Tình còn một đám lá rơi giữa dòng
Mẹ buồn đám cưới em đông
Xe hơi chín chiếc, qua sông chín đò…
Ngược thuyền về với tuổi thơ
Bến sông vẫn tím đôi bờ hoa mua
"Hoa mua ai bán mà mua"
Để tôi vớt lá tìm mùa thu xa?

(Báo Làm Bạn Với Máy Vi Tính - Khoa Học Phổ Thông số 452, ngày 24.4.2012)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

[thanhtracnguyenvan]

Chiều trên sông Hàn

Em xa rời bến sông Hàn
Nắng chao chát đổ, gió ràn rạt bay
Lắt lay một mảnh trăng gầy
Câu yêu gởi lại với ngày rụng rơi.

Bời bời đêm rủ lơi lơi
Thuyền nghiêng nghiêng nổi, mây rời rời trôi
Sợi buồn, tóc rụng ngang môi
Giọt buồn, sao rụng ngang trời mưa sa.

Bến xưa, bướm cũ, vườn cà...
Cung đàn đứt nhịp theo tà áo bay
Em đi sương lạnh hương đầy
Ta về yêu mãi những ngày yêu em.

(Tuần báo Văn Nghệ tp.HCM số 210, ngày 12 tháng 7 năm 2012)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

[thanhtracnguyenvan]

Đêm Huế

Có tiếng gọi như là của gió
Ta nhìn lên: bàng bạc tiếng chuông
Tiếng chuông rơi ta còn mảnh vỡ
Sông Hương buồn rơi mảnh trăng suông.

Có tiếng gọi như là của lá
Ta nhìn lên: tim tím trời thu
Thu chợt đến như ta vừa đến
Phố trở mình lằng lặng ưu tư.

Có tiếng gọi như là của khói
Ta nhìn lên: biêng biếc sương đầy
Xa đất nước, xa mùa thu ấy
Nhớ chưa cầm đã rụng trên tay.

Có tiếng gọi như là của Huế
Ta tìm em vời vợi mong chờ!
Người viễn xứ mang buồn xa xứ
Để bây giờ bật khóc trong mơ.

(Tạp chí ChưYangSin tháng 5 năm 2012 )

Thanh Trắc Nguyễn Văn

[thanhtracnguyenvan]

Về lại Ba Tri

Ba Tri có mộ cụ Đồ
Có câu hò vọng bến bờ Hàm Luông
Có ca dao gởi cánh chuồn
Chuồn chuồn bay mất nhưng buồn không bay!

Ngập ngừng chân bước tỉnh say
Lá quên hay nhớ rơi đầy nẻo xưa?
Nhà em vẫn chiếc cầu dừa
Vẫn vườn trái ngọt nắng đùa lung linh.

“Trúc xinh trúc mọc đầu đình”
Em xinh áo lụa khăn tình vắt vai...
Bến Tre ai thả tóc dài
Để mây với gió thương hoài ngàn năm?

Ta về phía biển xa xăm
Ngựa ô khớp bạc gọi thầm trong mơ
Em giờ đã thắm duyên tơ
Câu Trương Chi hát thôi chờ kiếp sau...

Tìm đâu má mận hồng đào
Lời sầu riêng ngọt gọi chào hôm mai
Ngậm ngùi tóc ngắn thôi bay
Mù u trái rụng từ ngày nào em?

(Báo Làm Bạn Với Máy Vi Tính - Khoa Học Phổ Thông số 454, ngày 8.5.2012)

Thanh Trắc Nguyễn Văn







----------------------------------------------------------
Ba Tri: thuộc tỉnh Bến Tre có mộ cụ Đồ Chiểu