[Vịt Anh]

NHẮC VỚI NHAU VỀ TỰ DO
Nguoibuongio

(Nhân ngày 2/9, gửi đến những bạn cũng giống như tôi, đã từng tuổi trẻ)


Cha mẹ thân cò lặn lội miếng ăn
Các em tốc độ những trò phao phổng
Khoe trăm cách chơi, bày nghìn cách sống
Xuýt xoa tưng bừng tán tụng tự do
Các em kêu ca từng phút từng giờ
Đập tay mãi đòi cửa đời rộng mở
Sống gấp gáp sống không cần hít thở
Gót chân hoang dẫm nát mảnh đời hoang

Bạn bè rảo xe hai buổi đến trường
Vào xưởng máy, lên rừng xuống biển
Chỉ e chưa hết mình cống hiến
Các em cười ruồi nói chuyện dại, khôn
Hiện đại trá hình chất độc ngụy trang
Bông hoa giả đánh lừa con bướm thật
Đang đói ngấu các em vồ vập
Sấp mặt rồi đau thấu tim gan

Khi sa cơ ngày cúi mặt trá hàng
Đêm gặm nhấm những huy hoàng vụt mất
Trên đôi môi còn hằn thương tật
Các em hằn học triết lý về tự do
Cái cuốc cái cày nghiệp lớn ông cha
Tốn dăm giọt mồ hôi các em rên xiết
Những bữa ăn nhỉnh đậu rau hơn cá thịt
Các em hằm hè dè bỉu tự do

Tự do này vốn dĩ ai cho
Tiếng đồng vọng mấy tầng xương máu
Ngập ngụa mãi trong giấc dài mộng ảo
Ai diễn dịch vô tình một ngữ nghĩa đơn sơ.

* * *

Tự do của ta là bọc trứng Âu Cơ
Cuộc ly thân gừng cay muối mặn
Biển ở lại, rừng theo nghìn dặm
Con chim Lạc chia bầy xây tổ để yêu nhau

Ta mơ vụ chiêm vụ mùa mà phút rảnh rang đâu
Vừa đắp lũy phía nam lại xây thành hướng bắc
Cây tre thép giong ngựa vào cổ tích
Tất bật mùa màng quên khuấy tấm huân chương

Tự do gói trong bánh tét bánh chưng
Lúa như thơ phải lấm bùn mới có
Vỏ dưa xanh ngọt ngào ruột đỏ
Lênh đênh phận mình cho bờ cõi rộng trùng khơi

Tự do là hợp chất máu-mồ hôi
Muốn cướp trắng chúng giở chiêu ma giáo
Chiếc móng nhỏ lọc lừa đánh tráo
Vụ oan án kéo dài Bắc thuộc một nghìn năm

Tự do đòi ta dài tóc đen răng
Lá trầu trái cau chào nhau thơm miệng
Chân chất nước ao, trữ tình nước giếng
Hóm hỉnh yêu nhau cởi áo qua cầu

Tự do này chẳng ai cướp ai đâu
Sông suối vốn hiền lành con tôm con cá
Vì độc lập cọc chông tua tủa
Đến bây giờ nhắc lại vẫn ghê răng

Tự do đâu chỉ riêng Đinh, Lê, Lý, Trần
Chú Tểu, thằng Bờm phải cùng tham dự
Chòm râu bạc lung linh trang cổ sử
Sang sảng tuyên ngôn “Nam quốc sơn hà …”

Tự do thay tròn ánh trăng ngà
Giọng bầu thiết tha hai đầu xứ sở
Ai nỡ quay lưng người ơi người ở
Vùi dập thân Kiều, son sắt bớ Nguyệt Nga

Tự do này theo bước ông cha
Gồng gánh nhau ly hương mấy độ
Ngọn muống ngọt sông Hồng, rau đắng thơm Nam Bộ
Con cá lóc đồng bằng mơ quẫy sóng hồ Gươm

Hạt bạc hạt vàng lúa gạo nàng Thơm
Nghĩa mẹ công cha trái bần trái đước
Nên vợ nên chồng câu hò bến nước
Khói đốt đồng mắt không vướng mà cay

Tự do mắc gì lại của tụi bây
Ông đồ mù khóc bằng thơ bằng máu
Chủ Quán, Lão Tiều liều mình cơn bão dữ
Mảnh dư đồ thất lạc một trăm năm

Một trăm năm ca dao ứ giọt máu bầm
Cò ơi cò, chỗ đâu mày lót ổ
Ngước mặt lên nhìn trời ru câu khốn khổ
Giếng nước sân làng từ ấy biếng xanh trong

Gào đòi tự do giọng ếch khản trên đồng
Thây ma đói bế bồng đầy phố chợ
Cha bón cao su, mẹ đi nhà thổ
Em gái ta bị hiếp lúc mười ba

Tự do của ta đến lúc trả lại ta
Tấm nóp con dao vươn mình lớn dậy
Góc nhỏ Điện Biên chuyển rung thế giới
Thanh toán cho xong một thế kỷ nợ nần.

* * *

Ở tận đâu đâu xáp đến chia phần
Tự do của ta họ bán rao như tôm cá
Bốn nghìn năm ngút trời ngọn lửa
Đau nào bằng ngày sông núi phân đôi
Kén chưa ươm xong dâu mới đâm chồi
Ăn chưa trọn bữa cơm ngon đoàn tụ
Giấc ngủ vội vừa bén hơi giường chiếu cũ
Nhãn độ thơm hương mà quyên phải bay xa
Rào kẽm gai nhức nhối mỗi sân nhà
Trên phố gặp nhau cúi đầu chép miệng
Đêm ngoại ô lập lòe ánh điện
Nơm nớp lo tiếng súng vu vơ

Thiếu tự do hạt cát nhỏ bất bơ
Trôi nổi hai dòng đục trong Bến Hải
Cầu Hiền Lương oằn lưng mỏi đợi
Thân ở bên ni mà dạ gởi bên tê
“Ráng đợi ngheng, em – thống nhất anh về.”
Câu ước hẹn ròng ròng ba thập kỷ
Rừng Trường Sơn bền gan chiến sĩ
Hầm Củ Chi tì súng vọng phu

Họ dọa ta thành bụi thành tro
Đường ra trận trải hoa thơm cỏ lạ
Họ muốn ta thành vôi thành đá
Qua đạn bom lửa thử vàng mười
Đem đô la họ tráo chác thịt tươi
Lông mọc còn da, sót chồi đâm rễ
Họ rải bột da cam, dội hình lõa thể
Trên đầu súng mình trăng vẫn đòi thơ

* * *

Ơi gió đầm đìa sáng ấy tự do
Ta hít say sưa cho no lồng ngực
Cờ phất phơ bay báo hôm vui nhất
Từng viên sỏi mọn cũng chào nhau
Hơn ba mươi năm cứ ngỡ buổi nào
Tay ôm nỗi niềm mặc cho nước mắt
Những ai còn đây và ai lỡ mất
Cùng hòa vào dòng thác lũ tự do
Ta ngẩng cao đầu thế giới nhìn ta
Bài học lớn chưa hề tiền lệ
Cổ tích bạn bè sẽ thêm vào chuyện kể:
“Một góc địa cầu có nước nhỏ Việt Nam …”

* * *

Giống mẹ giống cha hay lảm hay làm
Hạt lúa củ khoai đòi này mầm đâm tược
Cái cuốc cái cày nghỉ ngơi sao được
Khi miệng hố bom ngạo mạn nhìn trời

Áo vá đến trường xót quá các em tôi
Cân gạo ký ngô là chia năm sẻ bảy
Những quả mìn câm ken dày nương rẫy
Tự do điểm danh – chúng tôi phải lên đường

Tháng ba chào tạm biệt người thương
Tháng tư không còn tên riêng nữa
Tháng năm dịu dàng gam màu cỏ úa
Những Chiến, Hùng, Trang, Huệ … những Hồng, Hương …

Thanh niên xung phong lấn biển mở rừng
Vui thuở hồng hoang đầu trần chân đất
Gặp lại thịt xương mấy thời vệ quốc
Tự do đòi không chỉ máu, mồ hôi
Theo cánh chim xanh tỏa bốn phương trời
Đem tin lạ bằng dòng kênh mới mở
Nông trường thênh thang đông vui phố chợ
Áo mới đến trường chân sáo các em tôi

Và, kìa em, cô gái hay cười
Rấm rứt suốt những ngày đầu ngủ đất
Mũ tai bèo bé con thi gan cùng muỗi, vắt
Qua tuổi đá buồn ngọc quí sáng long lanh
Vết thương xưa biên giới đã lành
Thằng bạn tôi phơi lưng trần trưa nắng
Vẫn cái thói quen đem về thời tải đạn
Lúc nhọc nhằn hay huýt sáo tình ca
Vì tự do lại chuẩn bị đi xa
Lại dép lốp, ba lô, dăm bài thơ nho nhỏ
Nơi bát ngát bao công trình lại mở
Năm tháng miệt mài lại phủ vết chai xưa

Chúng tôi, thế đấy, sống thật thà
Sống hết mình thời kỳ sung sức nhất
Không suy tư những hao mòn được mất
Sống vì mọi người – câu nói tự thành thơ …

* * *
Đất nước cần cù dưới ánh tự do
Từ quả thị sắp bước ra nàng Tấm
Từ nong cà sẽ vươn mình Phù Đổng
Mặt trống đồng ghi đủ bốn nghìn năm

Ai nỡ lấy đi một ánh trăng ngần
Bầu trời xanh, những ngày tươi đẹp nhất
Chính các em thôi – các em đang đánh mất
Tự than thân cá chậu chim lồng
Đất nước mình sông biển bao dung
Lặn ngụp chi ao tù nước đọng
Tổ quốc đẹp những chân trời rộng
Ai hẹp hòi chẳng mở một vòng tay

Hãy nhìn kia em – màu đỏ quốc kỳ
Bớt xầm xì xuýt xoa trách móc
Ghi nhớ lấy mỗi lần tim nhịp đập
“Không có gì quý hơn độc lập tự do.”

ĐCĐ