[phale]

Người con gái ở lầu hoa

Nhà nàng ở gốc cây mai trắng,
Trên xóm mai vàng dưới đế kinh.
Có một buổi chiều qua lối ấy,
Tôi về dệt mãi mộng ba sinh.

Tôi rót hồn tôi xuống mắt nàng.
Hồn tôi là cả một lời van.
Tôi van nàng đấy! Van nàng đấy!
Ai có yêu đương chả vội vàng?

Tôi rót hồn tôi xuống đã nhiều,
Hồn tôi còn có được bao nhiêu?
Tôi đi sợ cả lời tôi nói,
Sợ cả gần nàng, sợ cả yêu.

Nàng có bao giờ nghĩ đến không?
Không, nàng đan áo suốt mùa đông,
Mùa xuân qua cửa, tôi qua cửa,
Nàng chả nhìn cho, đến não nùng!

Tôi mỉa mai tôi, oán trách tôi
Làm sao tôi lại cứ câm lời?
Thì trăm con gái, nghìn con gái
Nàng cũng là người con gái thôi.

Có một nghìn đêm tôi chiêm bao,
Ba đêm nay khóc với mưa rào,
Đêm nay mắt đỏ rồi, mưa tạnh,
Tôi khóc âm thầm dưới bóng sao.

Nàng ở lầu hoa ở đệm bông,
Có đêm nào nghĩ đến tôi không?
Không không, chả có đêm nào cả,
Chả có đêm nào hé cánh song…

Nguyễn Bính

[phale]

Chuyện cổ tích

Em ạ! Ngày xưa vua nước Bướm
Kén nhân tài, mở Điệp lang khoa.
Vua không lấy trạng, vua thề thế
Con bướm vàng tuyền đậu Thám hoa.

Vua liền gọi gả con gái yêu
Nàng đẹp như em, chả nói điêu!
Vua nuông hai vợ chồng quan Thám
Cho nhởn xem hoa sớm lại chiều.

Một hôm hai vợ chồng quan Thám
Mê mải xem hoa lạc chốn về
Vợ khóc: “Mình ơi em hãi lắm!”
Trời chiều lạc lối tới vườn lê.

Vườn đầy hoa trắng như em ấy
Bỗng một bà Tiên hiển hiện ra
Sao mà đẹp thế? Tiên mà lại!
Nữ Chúa Vườn Lê đi xem hoa.

Bà thấy vợ chồng con Bướm dại
Sụt sùi ngồi khóc dưới hoa lê
Đến bên âu yếm bà thương hại:
“Ý hẳn hai con lạc chốn về!

Đây về nước Bướm đường thì xa
Về tạm nhà ta ở với ta
Có đủ chăn êm, cùng gối ấm
Có nhiều bánh ngọt ướp hương hoa”.

Đêm ấy chăn êm cùng gối êm
Vợ chồng ăn bánh với bà Tiên
Ăn xong thoắt chốc liền thay lốt
Chồng hoá thành anh, vợ hoá em.

Nguyễn Bính

[phale]

Trường huyện

Học trò trường huyện ngày năm ấy
Anh tuổi bằng em lớp tuổi thơ
Những buổi học về không có nón
Đội đầu chung một lá sen tơ.

Lá sen vương vấn hương sen ngát
Ấp ủ hai ta chút nhụy hờ
Lũ bướm tưởng hoa cài mái tóc
Theo về tận cửa mới tan mơ.

Em đi phố huyện tiêu điều lắm
Trường huyện giờ xây kiểu khác rồi
Mà đến hôm nay anh mới biết
Tình ta như chuyện bướm xưa thôi.

Nguyễn Bính

[phale]

Tết của me tôi

Tết đến me tôi vất vả nhiều,
Me tôi lo liệu đủ trăm chiều.
Sân gạch tường hoa, người quét lại
Vẽ cung trừ quỷ, trồng cây nêu.

Nuôi hai con lợn tự ngày xưa
Me tôi đã tính “Tết thì vừa”.
Trữ gạo nếp thơm, mo gói bó
Dọn nhà, dọn cửa, rửa bàn thờ.

Này là hăm tám tết rồi đây
(Tháng thiếu cho nên hụt một ngày),
Sắm sửa đồ lễ về việc tết,
Me tôi đi buổi chợ hôm nay.

Không như mọi bận, người mua quà
Chỉ mua pháo chuột và tranh gà,
Cho các em tôi, đứa mỗi chiếc
Dán lên khắp cột, đốt inh nhà.

Giết lợn, đồ sôi, lại giết gà
Cỗ bàn xong cả từ hôm qua
Suốt đêm giao thừa, mẹ tôi thức
Lẩm nhẩm câu kinh Đức Chúa Ba.

Me tôi gọi cả các em tôi
Đến bên mà dặn: “Sáng ngày mai
Các con phải dậy sao cho sớm
Đầu năm, năm mới phải lanh trai.

Mặc quần, mặc áo, lên trên nhà
Thắp hương, thắp nến lễ ông bà
Chớ có cãi nhau, chớ có quấy
Đánh đổ, đánh vỡ như người ta…”

Sáng mồng một, sớm tinh sương
Me tôi cấm chúng tôi ra đường
Mở hàng mỗi đứa năm xu rưỡi
Rửa mặt hoa mùi nước đượm hương.

Thầy tôi lấy một tờ hoa tiên
Bút lông dầm mực, viết lên trên,
Trên những gì gì, tôi chẳng biết
Giữa đề năm tháng, dưới đề tên.

Me tôi thắt lại chiếc khăn sồi,
Rón rén lên bàn thờ ông tôi
Đôi mắt người trông thành kính quá
Ngước xem hương cháy đến đâu rồi.

Me tôi uống hết một cốc rượu
Mặt người đỏ tía vì hơi men,
Người rủ cô tôi đánh tam cúc
Cười ầm tốt đỏ đè tốt đen.

Tôi mặc một chiếc quần mới may
Áo lương, khăn lượt, chân đi giày,
Chô tôi sang lễ bên quê ngoại
Người dặn con đừng uống rượu say.

Xong ba ngày tết me tôi lại
Đầu tắt, mặt tối, nuôi chồng con,
Rồi một đôi khi người giã gạo,
Chuyện trò kể lại tuổi chân son.

Nguyễn Bính

[Tường Thụy]

Nguyên văn bởi phale

Oan nghiệt

..............
Thôi cha cầu chúc cho con gái
Mắt chớ lưu cầu môi chớ son
Càng tài sắc lắm càng oan nghiệp
“Bảy nổi ba chìm với nước non”
................
Nguyễn Bính

phale: Đoạn này, trong các bản công bố trước đây thêm 2 câu nữa như sau (màu đỏ).

Thôi cha cầu chúc cho con gái
Mắt chớ lưu cầu môi chớ son
Ngu đần xấu xí hay tàn tật
Yên phận chồng con yên phận con
Càng tài sắc lắm càng oan nghiệp
“Bảy nổi ba chìm với nước non”

Hai câu ấy sau này người ta cắt đi. Nhưng anh nghĩ dù thế nào cũng nên tôn trọng nguyên tác, nếu cắt vì lý do nào đó cũng nên chú thích, ví dụ: "đã cắt hai câu".
Ngoài ra anh biết trong bài "Viếng hồn trinh nữ", người ta cũng cắt đi một khổ 4 câu.

[phale]

Nguyên văn bởi Tường Thụy

phale: Đoạn này, trong các bản công bố trước đây thêm 2 câu nữa như sau (màu đỏ).

Thôi cha cầu chúc cho con gái
Mắt chớ lưu cầu môi chớ son
Ngu đần xấu xí hay tàn tật
Yên phận chồng con yên phận con
Càng tài sắc lắm càng oan nghiệp
“Bảy nổi ba chìm với nước non”

Hai câu ấy sau này người ta cắt đi. Nhưng anh nghĩ dù thế nào cũng nên tôn trọng nguyên tác, nếu cắt vì lý do nào đó cũng nên chú thích, ví dụ: "đã cắt hai câu".
Ngoài ra anh biết trong bài "Viếng hồn trinh nữ", người ta cũng cắt đi một khổ 4 câu.

Cảm ơn anh TT đã bổ sung giùm em nhé!
Nguồn các bài thơ em lấy từ thica.net anh ạ.

[Tường Thụy]

Nguyên văn bởi phale

Cảm ơn anh TT đã bổ sung giùm em nhé!
Nguồn các bài thơ em lấy từ thica.net anh ạ.

Chả là hồi anh học phổ thông, có anh trai sinh viên khoa văn Đại học tổng hợp. Hồi ấy thơ lãng mạn toàn truyền nhau chép tay (nhưng sau này so lại cũng chính xác lắm). Riêng cuốn "Thi nhân Việt Nam" của Hoài Thanh - Hoài Chân anh ấy bảo đọc được qua sách in rô-nê-ô làm tài liệu giảng dạy của trường (chắc lưu hành bí mật). Anh chép cuốn thơ chép tay dày cộp của anh ấy ra cuốn khác. Kể cũng kỳ công.
Những bài thơ lãng mạn anh thuộc phần lớn là thuộc từ hồi ấy. Mà thuộc nhanh ghê, chỉ đọc 2 lần là nhớ hết.
Trong khi đó, giờ lên lớp thì được thầy giảng về tác hại của thơ lãng mạn, "là chất độc hại ghê gớm". Đi bộ đội anh cũng bị đưa ra chi đoàn kiểm điểm vì tội đọc cho mọi người nghe bài "Lỡ bước sang ngang", lại còn bị đe khởi tố ra tòa án nữa chứ.

[Tường Thụy]

Nguyễn Bính có hai bài thơ dùng một vần, gọi là "trăm câu một vần". Đó là bài "Xuân tha hương" và bài "Giời mưa ở Huế". Phale đã giới thiệu bài "Xuân tha hương", tôi xin giới thiệu nốt bài còn lại:

Giời mưa ở Huế*


Giời mưa ở Huế sao buồn thế!
Cứ kéo dài ra đến mấy ngày
Thềm cũ nôn nao đàn kiến đói
Giời mờ ngao ngán một loài mây .

Trường Tiền vắng ngắt người qua lại
Đập Đá mênh mang bến nước đầỵ
Đò vắng khách chơi nằm bát úp
Thu về lại giở gió heo may ...

Chúng tôi hai đứa xa Hà Nội
Bốn tháng hình như kém mấy ngày
Lăn lóc có dư mười mấy tỉnh
Để rồi nằm mốc ở nơi đây

Thuốc lào hút mãi người ra khói
Thơ đọc suông tình hết cả hay
Túi rỗng nợ nần hơn Chúa Chổm
áo quần trộm mượn, túng đồ thay .

Hàng xóm có người con gái lẻ
ý chừng duyên nợ với nhau đây
Chao ơi! ba bốn tao ân ái
Đã đủ tan tành một kiếp trai.

Tôi rờn rợn lắm giai nhân ạ!
Đành phụ nhau thôi, kẻo đến ngày
Khăn gói gió đưa sang xứ lạ
Ai cười cho được lúc chia tay ?

Giời mưa ở Huế sao buồn thế!
Cứ kéo dài ra đến mấy ngày
Xa xôi ai nhớ mà thương nhớ ?
Mà nhớ mà thương đến thế này !

Cố nhân chẳng khóa buồng xuân lại
Vung vãi ân tình khắp đó đây.
Mưa chiều, nắng sớm, người ta bảo
Cả đến ông giời cũng đổi thay

Gia đình thiên cả lên thành thị
Buôn bán loanh quanh bỏ cấy cày
"Anh em cánh nhạn người Nam Bắc
Tâm sự hồn quyên lệ ngắn dài ..."

Giời mưa ở Huế sao buồn thế!
Cứ kéo dài ra đến mấy ngày
Hôm qua còn sót hơn đồng bạc
Hai đứa bàn nhau uống rượu say

Nón lá áo tơi ra quán chợ
Trơ vơ trên bến nước sông đầy
Sầu nghiêng mái quán mưa tong tả
Chén ứa men lành lạnh ngón tay.

Ôn lại những ngày mưa gió cũ
Những chiều quán trọ, những đêm say
Người quen nhắc lại từng tên một
Kể lại từng nơi đặt dấu giầy

Trôi dạt dám mong gì vấn vít
Sòng đời thua nhẵn cả thơ ngây
Tỉ tê gợi tới niềm tâm sự
Cúi mặt soi gương chén rượu đầy

Bốn mắt nhuộm chung màu lữ thứ
Đôi lòng hòa một vị chua cay
Đứa thương cha yếu thằng thương mẹ
Cha mẹ chiều chiều ... con nước mây

Không hiểu vì đâu hai đứa lại
Chung lưng làm một chuyến đi đầy ?
Giời mưa ở Huế sao buồn thế!
Cứ kéo dài ra đến mấy ngày ...


Nguyễn Bính
================

* Nhiều bản chép là "Trời mưa ở Huế". Tôi lấy theo sách cũ. Lưu ý là trong thơ Nguyễn Bính, ông hay dùng những chữ "giời", "giả nhời", ví dụ:

Cô hái mơ ơi
Chẳng giả nhời nhau lấy một nhời.

Đây là cách nói của người miền Nam Nam Định.
Tiếc rằng sau này người ta cho là ông viết sai chính tả nên tự ý sửa đi. Thực ra ông cố ý viết như thế.

[amthanhmoi]

Những cuộc chia lìa khởi tự đây
Cây đàn sum họp đứt từng dây
Những đời phiêu bạt thân đơn chiếc
Lần lượt theo nhau suốt tối ngày.

Có lần tôi thấy hai cô gái
Sát má vào nhau khóc sụt sùi
Hai bóng chung lưng thành một bóng
“Đường về nhà chị chắc xa xôi?”

Có lần tôi thấy một người yêu
Tiễn một người yêu một buổi chiều
Ở một ga nào xa vắng lắm
Họ cầm tay họ bóng xiêu xiêu.

Hai người bạn cũ tiễn chân nhau
Kẻ ở sân toa kẻ dưới tàu
Họ giục nhau về ba bốn bận
Bóng nhòa trong bóng tối từ lâu.

Có lần tôi thấy vợ chồng ai
Thèn thẹn chia tay bóng chạy dài
Chị mở khăn giầu anh thắt lại:
“Mình về nuôi lấy mẹ, mình ơi!”

Có lần tôi thấy một bà già
Đưa tiễn con đi trấn ải xa
Tàu chạy lâu rồi, bà vẫn đứng
Lưng còng đổ bóng xuống sân ga

Có lần tôi thấy một người đi
Chẳng biết về đâu nghĩ ngợi gì
Chân bước hững hờ theo bóng lẻ
Một mình làm cả cuộc phân ly.

Những chiếc khăn màu thổn thức bay
Những bàn tay vẫy những bàn tay
Những đôi mắt ướt nhìn đôi mắt,
Buồn ở đâu hơn ở chốn này?

(Nguyễn Bính)

Thích nhất khổ thơ này vì thấy cứ giống mình thế nào ấy...

Có lần tôi thấy một người đi
Chẳng biết về đâu nghĩ ngợi gì
Chân bước hững hờ theo bóng lẻ
Một mình làm cả cuộc phân ly.

[Tường Thụy]

Nguyên văn bởi amthanhmoi

Thích nhất khổ thơ này vì thấy cứ giống mình thế nào ấy...

Có lần tôi thấy một người đi
Chẳng biết về đâu nghĩ ngợi gì
Chân bước hững hờ theo bóng lẻ
Một mình làm cả cuộc phân ly.

Anh cũng thích nhất bốn câu thơ ấy.
Bài thơ này được chọn vào trong 100 bài thơ hay nhất VN thế kỷ 20 (mõi tác giả được chọn một bài). Nhưng nếu cho anh chọn về Nguyễn Bính thì sẽ là bài "Mưa xuân"