NguyetVien


Trở lại   Nguyệt Viên > Vườn Văn Học > Giới Thiệu Tác Phẩm > Cảm Nhận - Phê B́nh
Nạp lại trang này Đọc THU HỒ GƯƠM của Bùi Nguyệt

Thông Báo
Hướng dẫn cách đăng kư nick tham gia Nguyệt Viên
Cuộc thi thơ Đường Luật "T́nh yêu 2020""
Lời cảm ơn và h́nh ảnh của chuyến đi "Thương về Miền Trung 2010"

Trả lời
 
Công cụ bài viết Kiểu hiển thị
  #1  
Cũ 25-10-14, 03:15 PM
Avatar của hoanggiao
hoanggiao hoanggiao đang ẩn
CM Tam Thập Lục Thư
 
Tham gia ngày: Jul 2010
Bài gửi: 509
Thanks: 2.268
Thanked 1.965 Times in 493 Posts
Mặc định Đọc THU HỒ GƯƠM của Bùi Nguyệt

THU HỒ GƯƠM

Mặt nước hồn thu in bóng cây
Tháp Rùa trầm mặc dưới trời mây
Lăn tăn sóng gợn rung cành rủ
Thấp thoáng trăng cài quện tóc bay
Ngọn Bút vươn cao tô vẻ đẹp
Trang thơ mở rộng thấu t́nh say
Hồ gươm chứng kiến bao huyền thoại
Níu bước người đi nhớ chốn này.
Bùi Nguyệt
Chemnitz, CHLB Đức
--------------
LỜI B̀NH CỦA HOÀNG GIAO
Hồ Gươm là một di tích lịch sử của Thủ đô Hà Nội - Trái tim Tổ quốc chúng ta và là nguồn cảm hứng của thi ca từ xa xưa đến ngày nay. Cũng từ nguồn cảm hứng này, bài thơ THU HỒ GƯƠM của Bùi Nguyệt đă hiện lên như một bức tranh được vẽ bằng ngôn ngữ, trong khuôn khổ thất ngôn bát cú Đường luật.
Ngay cái thi đề đă gợi lên cái trong xanh t́nh tứ của “ trời thu xanh ngát mấy tầng cao”.
Hai câu đề càng thể hiện rơ điều đó:
“Mặt nước hồn thu in bóng cây
Tháp Rùa trầm mặc dưới trời mây”
Một cảnh tượng huyền hoặc giữa Tháp Rùa và những bóng cây soi bóng mặt nước hồ. Chắc nó lung linh lắm, mê hồn lắm trong ḷng du khách, mà tác giả là người nắm bắt được điều này để đưa vào thơ. Thơ và cảnh như được thẩm thấu: mặt nước trong veo in bóng cây ḥa vào tâm hồn con người tạo nên một “hồn thu”. Một Tháp Rùa đứng sừng sững “trầm mặc” dưới “trời mây”. Ở đây tác giả thật khéo léo nhân cách hóa Tháp rùa qua từ “ Trầm mặc”. Trầm mặc là trạng thái suy nghĩ trầm tư của con người, chỉ thế thôi mà Tháp rùa đă có trái tim của người Hà Nội.
Từ “in” trong câu đầu được xem là thi nhăn bởi nó làm mặt hồ lung linh rơ nét và nhẹ bẫng cả tâm hồn. Không gian trên bờ ḥa vào không gian dưới nước, làm cho cảnh vật như thật như mơ.
Tác giả không viết “hồ thu” mà lại là “hồn thu”? Phải chăng hồ thu chưa đủ ư? C̣n “hồn thu” là thu đă đi vào tâm hồn, tắm mát hồn ta? Hồn thu làm nên một tứ thơ hay hơn, nên thơ hơn. Cách dùng từ như thế thật là đắc địa.
Tóm lại hai câu thơ đầu bằng phương pháp dùng từ tượng h́nh (bóng cây, trầm mặc) và biện pháp tu từ ẩn dụ, nhân hóa, tác giả đă phác họa được khung cảnh mùa thu Hồ Gươm tuyệt sắc, một “hồn thu” lay động cả không gian.
Nếu hai câu đề là cảnh khái quát th́ hai câu thực là cảnh chi tiết:
« Lăn tăn sóng gợn rung cành rủ
Thấp thoáng trăng cài quện tóc bay»
Bằng những từ gợi tả, gợi cảm các từ tượng h́nh: Lăn tăn, gợn, rung, rủ, thấp thoáng, cài, quện, bay…Tác giả đă diễn tả một sức sống mê hồn, không c̣n trầm mặc như hai câu trước mà nó xao động tràn đầy sự sống. Sóng gợn lăn tăn, trăng lung linh ḥa quyện, cành lá rung rinh rủ bóng và dù không nói đến ai chúng ta cũng h́nh dung ra bóng h́nh một thiếu nữ duyên dáng, thả làn tóc bay trước gió giữa thu đang dạo bên hồ! Tác giả dùng từ “trăng cài” rất khéo và có ư nghĩa. Với tứ thơ nồng nàn, với cách ví von lung linh, khiến người đọc vừa say vừa sảng khoái, lâng lâng…
Về kỹ thuật ở cặp thực này đối hay cả từ, cả ư, cả thanh, đúng niêm luật.
Về đối của hai câu thực này:
Đối chữ, nghĩa, ư:
Lăn tăn/ sóng gợn - rung cành rủ
Thấp thoáng/ trăng cài - quện tóc bay
Đối ư, đối chữ, đối nghĩa đều chuẩn đạt từng từ, từng cụm từ đối nhau.
Đối thanh:
BB TT BB T
TT BB TT B
Đối thanh cũng chuẩn.
Như vậy trong bốn câu thơ đầu tác giả đă diễn tả được trọn vẹn một khung cảnh nên thơ hữu t́nh của Hồ Gươm huyền dịu dưới trăng thanh, một bênTháp Rùa trầm mặc.
Bây giờ chúng ta chuyển sang hai câu luận:
Hai câu luận vừa lư giải vừa b́nh phẩm những cảnh vật. Cụ thể là Ngọn Bút tô lên vẻ đẹp cuốn hút ḷng tác giả và từ đó đi vào trang thơ ngọt ngào say đắm khơi gợi t́nh yêu quê hương đất nước con người.
« Ngọn Bút vươn cao tô vẻ đẹp
Trang thơ mở rộng thấu t́nh say »
Về kỹ thuật ổn, chỉnh đối, đúng niêm luật.
Ngọn Bút là một cái Tháp Bút sừng sững kia, nhưng cũng có thể hiểu là cây bút của tác giả nên đối với «trang thơ» hoàn toàn thú vị…Nó gợi cho ta sự liên tưởng phong phú,”trang thơ” chưa hẳn là trang thơ mà có thể đó là cảnh sắc nên thơ, khung cảnh nên thơ mà tác giả đă ví von, liên tưởng. Đọc đến đây, tôi lại nhớ đến những câu thơ của cố Thi sỹ Chế Lan Viên trong bài thơ “ Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng”
"Khi Nguyễn Trăi làm thơ và đánh giặc,
Nguyễn Du viết Kiều, đất nước hóa thành văn,
Khi Nguyễn Huệ cưỡi voi vào cửa Bắc.
Hưng Đạo diệt quân Nguyên trên sóng Bạch Đằng..."
Đó chính là sự tinh tế của tác giả, tính hàm súc của câu thơ và cũng là góc nh́n mở cho người đọc.
Về đối trong cặp luận này:
Đối ư, chữ, nghĩa :
Ngọn Bút/ vươn cao - tô vẻ đẹp
Trang thơ /mở rộng - thấu t́nh say
Đối chỉnh từng chữ, từng nghĩa, từng ư
Đối thanh:
TT BB TT B
BB TT BB T
Đối thanh chuẩn.
Như vậy sáu câu thơ trên đă tô lên một vẻ đẹp trọn vẹn cả về cảnh về người cả trong ư thơ, tất cả đă tạo nên những tứ thơ nồng nàn t́nh yêu đắm say, nỗi nhớ ngọt ngào mà tác giả dành cho HÀ NỘI nói chung và THU HỒ GƯƠM nói riêng.
Tất cả gói vào một câu kết thắm chặt nghĩa t́nh của du khách muôn phương:
“Hồ gươm chứng kiến bao huyền thoại
Níu bước người đi nhớ chốn này”
Cũng bằng nghệ thuật nhân hóa, Hồ Gươm với những Tháp Rùa, Bút Tháp, cầu Thê Húc, những con đường rợp bóng cây bên Hồ Gươm đă trở thành chứng nhân của lịch sử. Tự trong ḷng nó từ bao đời nay là cả những câu chuyện huyền thoại không ai dễ ǵ quên, nơi uy nghiêm, linh thiêng chứa chan niềm hi vọng người đến nguyện cầu, nơi có những câu chuyện về Rùa Vàng, Gươm Thần giúp dân trừ giặc. Nơi trầm mặc, nên thơ hữu t́nh thiên nhiên gợi nhớ. Nơi mà bây giờ “níu” bước chân người đi nôn nao “nhớ chốn này”. Ư thơ hay, và hai từ “níu bước”ở đây cũng được xem là thi nhăn. Hà Nội là Thủ đô trọng khách, quư người và du khách về đây ai cũng lưu luyến chẳng muốn rời chân.
Toàn bộ bài thơ lay động tâm t́nh, nhẹ nhàng thanh thoát, như nhịp sống nên thơ quyến rũ. Giá trị ấy đă cho ta h́nh dung ra được THU HỒ GƯƠM đă thực sự đi vào t́nh yêu nỗi nhớ của tác giả với mùa thu Hà Nội.

Hoàng Giao
TPHCM 20/10/2014
Signature: http://nguyetvien.net/image.php?type=sigpic&userid=207&dateline=1395221341

Lần sửa cuối bởi hoanggiao; 25-10-14 lúc 03:20 PM
Trả lời với trích dẫn
The Following 3 Users Say Thank You to hoanggiao For This Useful Post:
Cá chuồn (28-10-14), Nhím con (05-11-14), phale (29-10-14)
Trả lời


Quyền viết bài
Bạn không thể gửi chủ đề mới
Bạn không thể gửi trả lời
Bạn không thể gửi file đính kèm
Bạn không thể sửa bài viết của ḿnh

BB code đang Mở
Mặt cười đang Mở
[IMG] đang Mở
HTML đang Tắt

Chuyển đến


Múi giờ GMT +7. Hiện tại là 08:04 PM

© 2007 - 3.8.7 - BQT không chịu bất cứ trách nhiệm nào từ bài viết của thành viên.