[phale]

Hoàng Hạc Lâu

Nguyên tác: Thôi Hiệu



七言律詩

崔顥

黃鶴樓

昔人已乘黃鶴去，
此地空餘黃鶴樓。
黃鶴一去不復返，
白雲千載空悠悠。
晴川歷歷漢陽樹，
芳草萋萋鸚鵡洲。
日暮鄉關何處是？
煙波江上使人愁。

Hoàng Hạc Lâu

Tích nhân dĩ thừa hoàng hạc khứ,
Thử địa không dư Hoàng Hạc Lâu
Hoàng hạc nhất khứ bất phục phản,
Bạch vân thiên tải không du du
Tình xuyên lịch lịch Hán Dương thụ
Phương thảo thê thê Anh Vũ châu
Nhật mộ hương quan hà xứ thị?
Yên ba giang thượng sử nhân sâu

--Bản dịch của Tản Đà--

Hạc vàng ai cưỡi đi đâu
Mà đây Hoàng Hạc riêng lầu còn trơ
Hạc vàng đi mất từ xưa
Nghìn năm mây trắng bây giờ còn bay
Hán Dương sông tạnh cây bày
Bãi xa Anh Vũ xanh dầy cỏ non
Quê hương khuất bóng hoàng hôn
Trên sông khói sóng cho buồn lòng ai.

--Bản dịch của Vũ Hoàng Chương--

Xưa cánh hạc bay vút bóng người
Nay lầu Hoàng Hạc chút thơm rơi
Vàng tung cánh hạc, bay bay mãi
Trắng một mầu mây, vạn vạn đời
Cây bến Hán Dương còn nắng chiếu
Cỏ bờ Anh Vũ chẳng ai chơi
Gần xa chiều xuống, đâu quê quán?
Đừng giục cơn sầu nữa sóng ơi!

--Bản dịch của Ngô Tất Tố--

Người xưa cưỡi hạc đã cao bay,
Lầu hạc còn suông với chốn nàỵ
Một vắng hạc vàng xa lánh hẳn,
Nghìn năm mây bạc vẩn vơ baỵ
Vàng gieo bến Hán, ngàn cây hửng,
Xanh ngắt châu Anh, lớp cỏ dầỵ
Trời tối quê hương đâu tá nhỉ?
Đầy sông khói sóng gợi niềm tây

--Bản dịch của Nguyễn Quảng Tuân--

Người xưa cưỡi hạc đã xa bay
Hoàng Hạc lầu không vẫn chốn này
Mây trắng ngàn năm lơ lững mãi,
Hạc vàng một tếch khuất trùng ngay,
Hán Dương sông tạnh cây phô sắc,
Anh Vũ cồn xa cỏ mọc dạy
Chiều muộn quê nhà đâu khuất bóng?
Trên sông khói sóng gợi buồn thay!

--Bản dịch của Khương Hữu Dụng--

Ai cưỡi hạc vàng đi mất hút,
Trơ lầu Hoàng Hạc chốn này thôi!
Hạc vàng một đi đã đi biệt,
Mây trắng ngàn năm bay chơi vơi.
Sông tạnh Hán Dương cây sáng ửng,
Cỏ thơm Anh Vũ bãi xanh ngời.
Hoàng hôn về đó, quê đâu tá?
Khói sóng trên sông não dạ người.

--Bản dịch của Nguyễn Khuê--

Cưỡi hạc người xưa đi đã lâu,
Còn đấy Hoàng Hạc chỉ trơ lầu.
Hạc vàng biền biệt từ xưa ấy,
Mây trắng lững lờ đứng mãi sau.
Sông tạnh Hán Dương cây lắng bóng,
Bãi thơm Anh Vũ cỏ tươi màu.
Chiều buồn quê cũ nơi nào nhỉ,
Khói sóng trên sông giục khách sầu.

--Bản dịch của Trần Trọng Kim--

Người đi cưỡi hạc từ xưa,
Đất này Hoàng Hạc còn lưu một lầu.
Hạc vàng đi mất đã lâu,
Ngàn năm mây trắng một màu mênh mông.
Hán Dương cây bóng lòng sông,
Bãi kia Anh Vũ cỏ trông xanh rì.
Chiều hôm lai láng lòng quê,
Khói bay sóng vỗ ủ ê nỗi sầu.

--Bản dịch của Trần Trọng San--

Người xưa cưỡi hạc bay đi mất,
Riêng lầu Hoàng Hạc vẫn còn đây.
Hạc đã một đi không trở lại,
Man mác muôn đời mây trắng bay.
Hán-Dương sông tạnh, cây in thắm,
Anh-Vũ bờ thơm, cỏ biếc dày.
Chiều tối, quê nhà đâu chẳng thấy;
Trên sông khói sóng gợi buồn ai.

--Võ Thị Xuân Đào phỏng dịch--

Bên lầu Hoàng Hạc

Người xưa cởi hạc về đâu
Còn đây Hoàng Hạc dãi dầu nắng mưa
Hạc vàng đã khuất từ xưa
Nghìn năm mây trắng hững hờ bay bay
Hán Dương cây nước u hoài
Cỏ non Anh Vũ xanh dài nhớ thương
Quê hương khuất nẻo chiều buôn
Đầu sông khói tỏa buồn vương vương buồn

--Bản dịch của Trần Nhất Lang--

Người xưa cỡi hạc đã đi rồi
Lầu Hạc còn trơ đất cũ thôi
Một thoáng hạc vàng xa thẳm lánh
Ngàn năm mây trắng lững lờ trôi.
Hán Dương sông tạnh hàng cây thắm
Anh Vũ bờ xanh lớp cỏ tươi (2)
Lai láng lòng quê chiều lữ thứ
Trên sông khói sóng dạ bồi hồi.

--Bản dịch của Nguyễn Phước Hậu--

Thư thả người xưa vui cưỡi hạc
Bỏ đây lầu hạc trống buồn tanh
Hạc vàng một vút đà bay mất
Mây trắng ngàn năm vẫn dạo quanh.
Nắng rán la đà cây bến Hán
Thảm xanh phơn phớt cỏ châu Anh.
Chiều buông mờ nẻo đường quê quán
Khói sóng buồn dâng dạ lữ hành.

--Bản dịch của Nguyễn Tâm Hàn

Từ hạc vàng bay quên cánh mỏi
Để lầu vàng một cõi bơ vơ
Xa rồi bóng hạc khuất mờ
Chỉ còn mây trắng lửng lơ lưng trời
Nhìn Hán Dương cây soi bóng ngả
Cỏ bãi Anh xanh cả môt vùng
Tình quê chợt dậy trong lòng
Lênh đênh khói sóng, não nùng tâm tư

--Bản dịch của Phụng Hà---

Người xưa đi mất với hạc vàng,
Đây lầu Hoàng Hạc đứng trơ gan.
Một thuở hạc vàng đi biền biệt,
Nghìn năm mây trắng bay miên man.
Sông tạnh Hán Dương cây rạng rỡ,
Cỏ thơm Anh Vũ bãi ngút ngàn.
Quê nhà mờ khuất chiều lặng tắt,
Sông sầu khói sóng, dạ nát tan.

--Bản dịch của SongNguyễn HànTú--

Người xưa cỡi hạc xa rồi
Lầu vàng vẫn đứng trông vời xa xăm
Hạc bay biền biệt mù tăm
Lưng trời mây trắng ngàn năm lững lờ
Hán Dương cây đứng ơ thờ
Bãi Anh Vũ trải một bờ cỏ xanh
Chiều buông hẳn nhớ quê mình?
Nhìn theo khói sóng mông mênh nỗi sầu

-- Bản dịch của NguyễnTâmHàn--

Hạc đã xa bay
Người tiên không trở lại
Lầu cũ còn đây
Năm tháng đứng trông ai
Vỗ cánh biệt tăm hạc vàng không về nữa
Ngàn năm bàng bạc chỉ mây trắng lưng trời
Cây chốn Hán Dương
lạnh lùng soi bóng nước
Bãi xa Anh Vũ
Cỏ ngày tháng xanh tươi
Quê hương giờ đâu…
bóng chiều dần phủ xuống
Sương khói mờ sông
tâm trĩu nặng… tơi bơi

--Bản dịch của SongNguyễn HànTú--

Xa rồi hoàng hạc hút chân mây
Lầu vắng chơ vơ đứng chốn này
Từ thuở hạc vàng xa xôi khuất
Còn đây mây trắng lững lờ bay
Hán Dương cao vút cây vươn đứng
Anh Vũ xanh mơn cỏ mọc dầy
Chiều xuống lòng vương sầu viễn xứ
Nhìn theo khói sóng chạnh niềm tây

--Bản dịch của Nguyễn Minh--

Người xưa cưỡi hạc vàng bay đi mất
Để tòa nhà nay gọi Hoàng Hạc Lâu
Hạc bay đi mãi mãi chẳng quay đầu
Mây trắng vẫn ngàn năm bay lờ lững
Bờ sông mát Hán Dương cây còn đứng
Cỏ thơm xanh bãi Anh Vũ khoe màu
Trời chiều rồi quê cũ vọng về đâu?
Trên sông nước khói sóng mờ buồn quá .

--Bản dịch của Nguyễn Thành Ân--

Người xưa cưỡi hạc đi rồi
Chỉ còn lầu Hạc lẻ loi chốn này
Hạc vàng chẳng trở về đây
Ngàn năm mây trắng còn bay giữa trời
Cỏ thơm Anh Vũ bời bời
Hán Dương cây tốt rạng ngời sông sâu
Hoàng hôn quê ở nơi đâu
Lặng nhìn khói sóng gợn sầu trên sông.

--Bản dịch của Trần Văn Thường--

Lầu Hạc vàng

(Bản dịch 1)

Người xưa cưỡi hạc lên trời
Để trên mặt đất nằm phơi lầu này
Hạc vàng về chốn xa xăm
Ngẩn ngơ mây trắng ngàn năm lạc bày
Hán dương tạnh rõ từng cây
Bãi Anh vũ cỏ thơm dày mướt xanh
Lầu cao, chiều ngóng quê mình
Sông dày khói sóng, thi nhân nổi sầu

(Bản dịch 2)

Hạc vàng đưa người xưa đi đâu
Trơ giữa chiều vàng hoàng Hạc lâu
Cõi trời thăm thẳm, xanh ngơ ngác
Ngàn năm cô quạnh, mây bạc đầu
Cổ thụ Hán Dương xanh vời vợi
Cỏ mềm Anh Vũ mượt mà thơm
Khói sóng sông chiều sầu khôn nói
Cố hương xa ngóng ngẩn ngơ buồn.

--Bản dịch của Hạ Huyền--

Người xưa cỡi hạc đi rồi
Để cho lầu hạc nơi này trống không.
Hạc vàng đi mãi không hoàn
Nghìn năm mây trắng vẫn còn bay bay.
Hán Dương sông tạnh cây bày
Bãi xanh Anh Vũ rậm dày cỏ thơm.
Quê nhà đâu nhĩ hòang hôn?
Trên sông khói sóng khiến buồn người ta!

--Bản dịch của Anh-Nguyên--

Hạc vàng, người cỡi di rồi,
Nơi đây, lầu Hạc bên trời bơ vơ.
Hạc đi, trở lại bao giờ,
Nghìn năm, mây trắng hững hờ còn bay.
Hán-Dương, sông bóng hàng cây,
Bãi Anh-Vũ vẫn xanh đầy cỏ thơm.
Quê hương đâu lúc hoàng hôn,
Trên sông khói sóng khiến buồn người ta!...

--Bản dịch của Hoàng Thiên Kim--

Thể Bát Cú

Hạc vàng người cưỡi đã đi đâu
Chốn ấy còn trơ dáng Hạc lầu
Một vắng phượng hoàng biền biệt mãi
Nghìn năm mây trắng vẩn vơ trầu
Hán Dương bến nước cây in bóng
Anh Vũ bờ thơm cỏ xanh màu
Lữ thứ chiều nhìn quê khuất bóng
Trên sông khói sóng gợi u sầu

Thể Song Thất Lục Bát

Người xưa cưỡi hạc bay đi mất
Để Hoàng Hạc đứng thật bơ vơ
Hạc vàng một thuở khuất mờ
Nghìn năm mây bạc lững lờ bay bay
Hán Dương sông tạnh cây soi bóng
Bến châu Anh cỏ óng xanh màu
Chiều nhìn chẳng thấy quê đâu
Mênh mông khói sóng gợi sầu lòng ai?

--Bản dịch của Hoàng Hà Vũ Quang Hân--

Cỡi hạc người xưa vút tận trời
Đất này lầu Hạc quá chơi vơi
Một đi cánh hạc không về nữa
Mây trắng ngàn năm man mác trôi
Cây bến Hán Dương dòng nước lặng
Cỏ bờ Anh Vũ vẫn thơm tươi
Bâng khuâng chiều xuống đâu quê cũ
Khói sóng khơi buồn sông nước ơi

--Ban dich cua Mặc Thủy--

Hạc đã mang người vút bóng mây
Còn đây Hòang Hạc trơ vơ đài
Hạc vàng một thuở đi không lại
Mây trắng ngàn năm bay vẫn bay
Hán Dương sông biếc cây soi rợp
Anh Vũ bãi xanh cỏ mọc đầy
Quê hương đâu hỡi ! chiều hôm xuống
Khói sóng đầy sông khiến thở dài


--English--

Home Longings

--Translated by H.Ạ Giles--

Here a mortal once sailed up to Heaven on a crane,
And the Yellow-Crane Kiosque will for ever remain;
But the bird flew away and will come back no morẹ
Though the white clouds are there as the white clouds of yorẹ
Away to the east lie fair forests of trees,
From the flowers on the west comes a scent-laden breeze,
Yet my eyes daily turn to their far-away home,
Beyond the broad River, its waves, and its foam.

H. Ạ Giles (Chinese poetry in English verse, London, 1898)

________________________________
Another English Version:

Past person already gone yellow crane away
Here only remain yellow crane tower
Yellow crane once gone not return
White cloud 1000 years sky leisuredly
Clear river clear Hanyang tree
Fragrant grass parrot islet
Day dusk homeland pass what place be
Mist water river on become person sorrow

[Lan Hương]

Người xưa cưỡi hạc vàng đi mất
Đất này còn trơ Hoàng hạc lầu
Hoàng hạc một đi không trở lại
Mây trắng nghìn năm trôi về đâu
Hán dương sông tạnh cây phô sắc
Anh vũ cồn thơm cỏ giãi màu
Chiều muộn quê hương đâu tá nhỉ
Trên sông khói sóng để ai sầu

[Lan Hương]

Một bài thơ của Lý Bạch đã gây nên cuộc tranh cãi không dứt vì khá giống với bài Hoàng Hạc lâu


李白

登金陵鳳凰台

鳳凰台上鳳凰游， 鳳去台空江自流。
吳宮花草埋幽徑， 晉代衣冠成古邱。
三台半落青山外， 二水中分白鷺洲。
總為浮雲能蔽日， 長安不見使人愁。

Đăng Kim Lăng Phượng Hoàng đài

Phượng Hoàng đài thượng phượng hoàng du,
Phượng khứ, đài không, giang tự lưu.
Ngô cung hoa thảo mai u kính,
Tấn đại y quan thành cổ khâu.
Tam sơn bán lạc thanh thiên ngoại,
Nhị thuỷ trung phân Bạch Lộ châu,
Tổng vị phù vân năng tế nhật,
Trường An bất kiến sử nhân sầu.

-- Bản dịch của Khương Hữu Dụng --

Lên đài Phượng Hoàng ở Kim Lăng *

Đài Phượng Hoàng cao, phượng đến chơi,
Phượng đi, đài vắng, dải sông trôi !
Cung Ngô hoa cỏ che đường lối,
Đời Tấn cân đai hoá núi đồi.
Ba ngọn thanh sơn, trời khuất nửa,
Một vùng Bạch Lộ nước chia đôi.
Chỉ vì mây nổi che vầng nhật,
Chẳng thấy Trường An não dạ người.


* Nay là thành phố Nam Kinh


--Bản dịch của Trần Nhất Lang--

-Bài I

Đài Phượng ngày xưa phượng đến chơi
Phượng bay, Đài trống, bến sông trôi
Cung Ngô thành quách cây che dấu
Triều Tấn y quan cỏ lấp đồi.
Ba dẫy Tam Sơn trời khuất nửa
Một dòng Bạch Lộ nước phân đôi
Buồn thay vầng nhật chìm mây bạc
Vắng bóng Trường An nhớ khó nguôi.

-Bài II

Phượng hoàng tới, phượng bay rồi
Phượng đi, Đài trống, sông trôi lạnh lùng.
Cỏ hoa vùi lấp Ngô cung
Y quan đời Tấn một vùng hoang sơ.
Tam Sơn khuất nửa trời mờ
Bãi xa Bạch Lộ nước đưa hai dòng.
Mây che lấp bóng vầng hồng
Trường An không thấy, cõi lòng buồn thêm.

-- Bản dịch của Phụng Hà ---

Phượng đài, xưa phượng đến chơi luôn ,
Phượng đi, đài vắng, nước sông tuôn .
Đường lối cung Ngô vùi hoa cỏ ,
Cân đai triều Tấn khuất gò truông .
Trời xanh che lấp non ba ngọn ,
Châu Bạch phân chia nước hai luồng .
Mặt trời lẫn khuất trong mây nổi ,
Trường An không thấy, tấc dạ buồn .

Bản dịch của SongNguyễn HànTú

Phụng Hoàng Đài

Xưa đài Phụng
Phượng nhởn nhơ
Giờ đây chốn cũ
Bóng chim khuất mờ
Cỏ hoa che lối cung Ngô
Áo vua quan Tấn chôn hờ gò xưa
Núi biêng biếc
Trời xanh lơ
Cồn hoang Bạch Lộ chia bờ nhánh sông
Mặt trời khuất
Mây bềnh bồng
Trường An nhạt bóng bâng khuâng lòng người

-- Bản dịch của Nguyễn Minh --

Phụng hoàng xưa lui tới Đài Phụng Hoàng
Nay phụng mất, đài hoang, bên sông vắng
Kìa cung Ngô cỏ âm u thiếu nắng
Nọ đống gò chôn mũ áo Tấn triều
Ánh mặt trời soi nửa núi cô liêu
Sông hai ngả nơi bãi bồi Bạch Lộ
Ngặt vì mây che nắng chiều đang đổ
Nẻo Trường An không thấy tái tê buồn .

--Bản dịch của Anh Nguyên--

Lên đài Phượng-Hoàng ở Kim-Lăng

Phượng-Hoàng đài, phượng đến chơi,
Phượng đi, đài trống, sông trôi chảy đều.
Cung Ngô, hoa cỏ tiêu điều,
Gò xưa, mũ áo Tấn triều vùi sâu.
Tam-Sơn nửa lọt trời sầu,
Dòng sông Nhị-Thủy, Lộ-Châu đôi bờ.
Mặt trời đã khuất mây mờ,
Trường-An chẳng thấy, thẫn thờ lòng ai...

--Bản dịch của Mặc Thủy--

Phượng xưa tung cánh lượn trời,
Đài soi nước cuốn …đâu rồi Phượng ơi…
Cung Ngô hoa cỏ tơi bời,
Mũ xiêm triều Tấn chôn vùi hoang liêu…
Trời xanh núi bám chân xiêu,
Sông chia Bạch Lộ tiêu điều bờ xa…
Mây che khuất ánh dương tà,
Trường An đâu hỡi !... lòng ta ngậm ngùi…

-- English --

Li bai
ON CLIMBING IN NANJING TO THE TERRACE OF PHOENIXES

Phoenixes that played here once, so that the place was named for them,
Have abandoned it now to this desolate river;
The paths of Wu Palace are crooked with weeds;
The garments of Qin are ancient dust.
...Like this green horizon halving the Three Peaks,
Like this Island of White Egrets dividing the river,
A cloud has arisen between the Light of Heaven and me,
To hide his city from my melancholy heart.

[phale]

Bài của Lý Bạch từa tựa bài của Thôi Hiệu nhỉ.

[Lan Hương]

Nguyên văn bởi phale

Bài của Lý Bạch từa tựa bài của Thôi Hiệu nhỉ.

Dạ, đúng vậy đó cô PL nên mới có tranh cãi
LH hoạ thơ Hansy có câu

Hàn sỹ yêu thơ Tương tiến tửu
Thi nhân góp lệ Phụng hoàng đài

là mượn ý từ điển tích trên đó

Riêng đối với Hansy và LH thì Phụng hoàng còn có ý nghĩa khác nữa