|
#1
|
|||
|
|||
Thơ Olga Berggoltz
Olga Fyodorovna Berggoltz (Ольга Фёдоровна Берггольц) là nữ thi sĩ Nga - Xô Viết, sinh ngày 3-5-1910 (theo lịch mới là ngày 16-5) tại Saint Petersburg (Petrograd). Thân phụ bà - Phedor Kristophorovich Berggoltz - mấy chục năm là bác sĩ của một nhà máy, chữa bệnh cho công nhân, nhưng trước đó ông từng là bác sĩ phẫu thuật phục vụ trong quân đội, kinh qua chiến tranh chống Đức dưới đế chế Nga hoàng, rồi tham gia chống Bạch vệ thời Nội chiến. Sau thời nội chiến loạn lạc, năm 1921, ông cùng vợ là bà Maria Timopheevna, hai con gái Olga và Maria tái đoàn tụ ở thành phố bên ḍng sông Neva. (Trước đó, năm 1918, vợ ông đưa hai con nhỏ lánh về thành phố nhỏ yên tĩnh Uglich, tiếng là tránh tên rơi đạn lạc nhưng kỳ thực là để tránh nạn đói!) Olga đến với thi ca rất sớm. Những năm tuổi nhỏ, Olga say mê đọc các tác phẩm thơ ca trong tủ sách gia đ́nh, đặc biệt yêu thơ Lermontov. Bài thơ đầu tiên được đăng trên báo tường của nhà máy, nơi thân phụ bà làm việc, là vào năm Olga tṛn 14 tuổi. Bài thơ viết vào ngày Lenin qua đời. Viết bằng một t́nh cảm trong trẻo, hồn nhiên: ...Những tiếng c̣i nhà máy chúng tôi Đang ca lên vang dội H́nh như tất cả các nhà máy Đều quỳ gối Bởi chúng đă mồ côi Bởi Lenin đă mất Lenin thân yêu đă mất... Và có thể nói, đó là cái mốc quan trọng trong cuộc đời của Olga, là ngày mà Olga cảm nhận được sâu sắc rằng, ḿnh sẽ trở thành nhà thơ! Năm 1925, tṛn 15 tuổi, Olga đă tham gia bút nhóm “Kế tục” và tại đây, năm 1926, bà đă gặp t́nh yêu đầu của ḿnh - nhà thơ Boris Kornilov. Vẫn c̣n là trẻ thơ, non nớt nhưng say đắm, cô thiếu nữ 16 tuổi Olga Berggoltz đă đón nhận t́nh yêu đầu như đón nhận số phận của ḿnh. Chàng trai trẻ có vóc dáng nhỏ bé, đội mũ kepka, biết đọc thơ ḿnh sáng tác một cách lôi cuốn và say sưa đă khiến trái tim nàng rung động. Họ yêu nhau và chỉ mấy tháng sau đă thành vợ thành chồng. Olga sinh được một cô con gái Irina, nhưng về sau bé bị bệnh mà mất khi mới tṛn 8 tuổi (1936). Năm 1926, Olga Berggoltz theo học khoá nghiên cứu Lịch sử nghệ thuật và năm 1927, bà được tuyển vào học ngành báo chí khoa Ngữ Văn trường Đại học Tổng hợp Leningrad. Ở đó, sau khi chia tay với Kornilov năm 1930, bà gặp Nikolai Molchanov (1909-1942) và đi bước nữa cùng ông. Buổi đầu bày tỏ t́nh yêu giữa đôi trai gái cũng vẫn xúc động không khác ǵ lần yêu đầu: một buổi sớm mai trên con đường dọc bờ sông vắng thưa người qua lại, không khí nao niết mùi hương toả ra từ những rặng thông, tiếng hải hâu kêu chao chác từ xa... thấp thoáng cánh trắng dập dềnh phía bầu trời ửng đỏ của rạng đông. Cảnh tượng ấy đă chứng kiến mối t́nh “măi măi” của Olga Berggoltz và Nikolai Molchanov. Hai con người trẻ tuổi cùng làm việc miệt mài bên nhau ở Alma-Ata (Kazakhstan) - khi ấy Olga là phóng viên báo Thảo nguyên Xô-viết, cùng chiến đấu trong ṿng phong toả của phát-xít Đức ở Leningrad và cùng chung sức trong rất nhiều dự định. Sau khi người chồng đầu tiên là Kornilov bị bắt và bị khép tội phản động, rồi sau đó bị xử h́nh, từng là người thân của Boris, mặc dù đă rất xa, Olga Berggoltz vẫn không tránh khỏi liên luỵ. Bà cũng rơi vào chốn ngục tù vào tháng 12 năm 1938, khi đang mang thai đứa con trai nhỏ, để rồi vĩnh viễn mất đứa bé cùng quyền làm mẹ. Tháng 6 năm 1939, bà được ra tù, được phục hồi danh dự. Thời kỳ chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, Olga Berggotlz đă cống hiến sức ḿnh trong việc củng cố, động viên tinh thần nhân dân Leningrad suốt 900 ngày đêm thành Len bị rơi vào ṿng phong toả của phát xít Đức. Bấy giờ, bà làm việc ở Đài phát thanh Leningrad, hàng ngày đọc bản tin, đọc thơ trong cái đói cái rét mà chính bà cùng các đồng nghiệp cũng phải chịu đựng. Nhưng giọng đọc rành rọt, chân thành của người phụ nữ này đă từng là nguồn động viên kịp thời đối với những con người Xô-Viết đang chết dần trong ṿng vây. Olga trở thành Nàng Thơ của thành Len, trở thành biểu tượng cho những năm tháng đau khổ mà kiên cường này của những người dân Leningrad. Đầu năm 1942, khi nạn đói hoành hành đến cực điểm trong thành Len, Nikolai Molchanov đă qua đời, trong đau đớn. Olga, người phụ nữ kiên gan chịu đựng đói, khổ, đau đớn cả về thể xác lẫn tinh thần trong những ngày đêm Leningrad bị bao vây, đă “khóc một lần cho cả 900 ngày đêm ấy”. Sau khi Molchanov qua đời, Olga đă đi bước nữa với Georgi Makogonenko, một đồng nghiệp. Theo Lev Anninsky, Georgi Makogonenko đă làm mọi cách để Olga b́nh tâm lại, thậm chí, lấy quyền của một phó Pḥng Văn nghệ BBT Đài Phát thanh Leningrad (nơi Olga làm việc suốt thời gian thành Len bị phong toả), ông đă “lệnh” cho bà phải viết cho xong thi phẩm Nhật kư tháng Hai kịp ngày lễ Quân đội 23-2-1942. Bởi ông nh́n rơ, chỉ có công việc mới cứu được Olga khỏi nỗi đau riêng. Bản trường ca ấy đă cứu được Olga, trả lại sự b́nh tâm cho bà, cũng như cứu được rất nhiều người đàn bà goá khác của Leningrad khỏi ch́m đắm trong hồi ức đau thương. Và t́nh yêu, cho dẫu đầy ắp ghen tuông, day dứt, th́ vẫn cứ là “hạnh phúc”. Hai người chính thức hoá quan hệ vợ chồng vào ngày 20-2-1949 (một sự trùng hợp kỳ lạ: đây cũng chính là ngày mất của Boris Kornilov!) mặc dù trước đó, ngay từ năm 1942, họ đă chung sống dưới một mái nhà. Con trai riêng của Georgi và thân phụ ông cùng sống với họ. Và hai vợ chồng cùng viết chung những vở kịch về Leningrad thời chiến; Họ đă sống ở Leningrad (1944), Trên mảnh đất của chúng tôi... (1947), kịch bản phim Bản hợp xướng Leningrad (1945), những trang bút kư đăng tải nhiều kỳ trên tờ Tin tức (Izvestia), Ḍng thơ Nga (13-8-1944), Phụ nữ Nga (19-8-1944). Nhưng năm 1959, họ đă chia tay nhau. Những ngày này, trên môi Olga không ngừng ngân lên những bài thơ t́nh yêu của Martynovski, của Pasternak, của Marina Svetaeva... Dường như, đó là “liệu pháp tinh thần” của bà vậy, để thấy ḿnh không đơn độc chịu đựng nỗi đau chia ĺa. Và cuối cùng, đương nhiên, bà t́m quên trong... thuốc lá và rượu. Thực ra, bà bắt đầu uống từ lâu, ngay từ khi bắt đầu chung sống với Georgi Makogonenko và thói quen xấu này đă khiến miệng lưỡi thế gian xúc xiểm bà khá nhiều. Họ thêu dệt đủ điều. Thật đau ḷng khi tưởng ra cảnh người phụ nữ phúc hậu dịu dàng này ch́m trong cơn mộng của ma men. Nhưng, nh́n lại những ǵ bà trải qua, chúng ta hoàn toàn hiểu bà. Đôi khi, cơn mê lại đem tới cho tâm hồn những khoảng lặng cứu rỗi vô cùng cần thiết. Tuy vậy, Olga không ch́m măi trong “rượu, mê, quên”. Bà c̣n làm việc, làm việc say mê, hết ḷng, hết sức cho đến cuối đời. “Cây ngải đắng” của nền Thi ca Xô-viết trong mọi nỗi bất hạnh vẫn sống, vẫn nở hoa, vẫn toả mùi hương cay cực cùng đời: Đời đă chia cắt đôi ta đă khiến ḿnh xa măi Em vẫn tin anh sáng trí sáng ḷng Nhưng chưa bao giờ chạm tay vào mảnh đất kiệt cùng Hẳn anh chưa từng biết mùi ngải đắng Tôi mải mê hít căng mùi hương sâu lắng Ngải đắng đây, đắng ngắt t́nh đời Nỗi đau của loài người giản đơn vô hạn Đă trở thành niềm cay cực của riêng tôi Từ những cửa đập bê tông vẫn thoảng đưa về mùi hoa ngải Mùi hương yêu bất tử bay đến tận nhà tôi Thử hỏi làm sao tôi có thể chẳng cất lời Trở về sau đắng cay nói lời yêu khác trước. (Những lá thư viết trên đường, 1952-1960 - Thuỵ Anh dịch) Olga Berggotlz mất năm 1975 tại Leningrad, để lại cho đời nhiều trường ca, các thi phẩm, các truyện ngắn, truyện vừa, nhiều kịch bản...: - Uglich (truyện vừa - 1932) - Vùng sâu vùng xa (tập kư về Kazakhstan - 1932) - Nhật kư tháng Hai (1942 - trường ca) - Cuốn vở Leningrad (1942) - Ḷng trung trinh (trường ca - 1954) - Những ngôi sao ban ngày (1959 - văn xuôi tự sự trữ t́nh - tự truyện) (Bài viết của Thuỵ Anh) |
The Following 5 Users Say Thank You to phale For This Useful Post: | ||
Bùi Thúy Mùi (12-05-21),
Cá chuồn (13-05-21),
CM4Q (13-05-21),
Nhím con (12-05-21),
Thành Phạm (14-05-21)
|
#2
|
|||
|
|||
Em thầm cay đắng ghen tuông
Em giấu giếm nỗi niềm khổ sở Của hờn ghen xuống tận đáy tâm hồn Tưởng tới anh cùng một cô gái nhỏ Không phải ḿnh - tươi sáng, đáng yêu hơn! Bước chân em đa mang những con đường Ngoảnh lại - ḿnh đă chôn bao mối t́nh thơ trẻ Em có lỗi với người v́ đă yêu anh như thế Anh mà biết điều này chắc hẳn sẽ ghét em Giờ thốt nhiên em như chẳng là em Ít nói, ít cười, đùa những lời cay độc Mọi người thương hại em, và bỗng chốc Họ không c̣n chia sẻ những niềm vui Giữa cuộc chơi em chợt nghẹn lời Đưa mắt nh́n về miền mông lung bí ẩn Trong giây lát em đă xa vạn dặm Cô độc vô cùng với nỗi ḷng riêng Nơi nhạt nḥa ánh sáng không tên Khẽ run rẩy trong khí trời ẩm ướt Nếu khi ấy anh gọi em thảng thốt “Em ở đâu?” … Em cũng chẳng quay về Giá biết rằng em có thể vắng xa Tới tận miền lạ kỳ như thế Anh sẽ nghĩ ǵ, anh yêu, em có lẽ Không bao giờ về lại với t́nh anh? Em một ḿnh thầm cay đắng ghen tuông Anh đừng vội quay mặt đi, dợm bước Giá như bên anh vẫn là em thôi, nhưng giá như em khác đi! Em ao ước: Chưa từng đi qua mùa hạ cháy chết người Hoang mạc cồn cào khát bỏng đôi môi Đến niềm vinh quang của tột cùng đau khổ Qua mùa đông với trái tim đă cóng lạnh đi một nửa Mà gặp nhau bây giờ… Mới chỉ nghĩ vậy thôi đă muôn mảnh tim rời Rạn vỡ cựa ḿnh đau đớn trong lồng ngực Anh yêu ơi, giữa bao điều vô thức Hăy nhắc thật nhiều rằng anh rất yêu em Em lại trở về giản dị đáng yêu thêm Em sẽ không c̣n ghen tuông cay đắng nữa… (Thụy Anh dịch) |
The Following 5 Users Say Thank You to phale For This Useful Post: | ||
Bùi Thúy Mùi (12-05-21),
Cá chuồn (13-05-21),
CM4Q (13-05-21),
Nhím con (12-05-21),
Thành Phạm (14-05-21)
|
#3
|
|||
|
|||
Đăi cát t́m vàng
Trên những ḍng sông thế giới Có bao người đăi cát t́m vàng Tháng năm dài kiên nhẫn bền gan Lọc từng phân mười phần vẹn một Người đăi cát không bao giờ sốt ruột Thời gian không nghiền nát mất niềm tin Anh không t́m vàng nhưng lại t́m em Vất vả gấp trăm lần đăi cát Cát ở bến sông lấy bao nhiêu chẳng được Người của thế gian đâu phải của riêng ḿnh Chọn một người yêu xây một mối t́nh Lọc từng buồng tim giọt máu Rung động yêu đương giận hờn nung nấu Có những lúc trào lên như sóng biển cuộn dâng Lúc âm thầm như những giọt sương đêm Không dám động sợ tan thành giọt nước Người đăi cát quư chút vàng nhặt được Anh quư em từng một nụ cười Gom góp bao nhiêu để cả cuộc đời Có những lúc sáng ngời sức sống Đời có gian lao anh sẽ biến gian lao thành ước vọng Trên đường đi dài rộng thênh thang Đời có éo le nhiều lối dọc đường ngang Anh kiêu hănh vững vàng bước tới V́ bên anh có tay em vẫy gọi Bàn chân anh không mệt mỏi bao giờ Anh lọc từng suy nghĩ những vần thơ Nhức nhối bao đêm dài thao thức Để ca ngợi mối t́nh đẹp nhất Nhưng khó hơn đăi cát t́m vàng. (Bằng Việt dịch) |
The Following 5 Users Say Thank You to phale For This Useful Post: | ||
Bùi Thúy Mùi (12-05-21),
Cá chuồn (13-05-21),
CM4Q (13-05-21),
Nhím con (12-05-21),
Thành Phạm (14-05-21)
|
#4
|
|||
|
|||
Chuyện mười năm trước
Chỉ có một lần thôi Em hỏi, anh yên lặng Thế mà em hờn giận Để chúng ḿnh xa nhau Biết đi đâu về đâu Con đ̣ không bến đợi Ôi cây xanh t́nh đời Có nghe ḷng ta gọi Những mùa xuân đă qua Tiếng ve về thổn thức Gió thổi vào đêm hè Kể chuyện mười năm trước Chỉ có một lần thôi Em hỏi, anh yên lặng Thế mà em hờn giận Để chúng ḿnh xa nhau Nơi T́nh yêu bắt đầu Cũng là nơi khó nhất Trái tim dù biết hát Nhưng t́nh đời dễ đâu Những đôi lứa yêu nhau Hăy nghe tôi kể lại Chỉ một lần trót dại Thế mà thành chia phôi Chỉ có một lần thôi Em hỏi, anh yên lặng…. (Bằng Việt dịch) |
The Following 5 Users Say Thank You to phale For This Useful Post: | ||
Bùi Thúy Mùi (12-05-21),
Cá chuồn (13-05-21),
CM4Q (13-05-21),
Nhím con (12-05-21),
Thành Phạm (14-05-21)
|
#5
|
|||
|
|||
Mùa hè rớt
Có một mùa trong ánh sáng diệu kỳ Cái nóng êm ru, mầu trời không chói Mùa hè rớt cho những người yếu đuối Cứ ngỡ ngàng như lại bắt đầu xuân Trên má mơ hồ tơ nhện bay giăng Khe khẽ như không, dịu dàng, phơ phất Lanh lảnh bầy chim bay đi muộn nhất Hoa cuối mùa sặc sỡ đến lo âu Những trận mưa rào đă tắt từ lâu Tất cả thấm trong cánh đồng lặng sẫm Hạnh phúc ít hơn khóe nh́n say đắm Ghen tuông dù chua chát cũng thưa hơn Ôi cái mùa đại lượng rất thân thương Ta tiếp nhận v́ người sâu sắc quá Nhưng ta nhớ… Trời ơi ta vẫn nhớ T́nh yêu đâu… Rừng lặng… Bóng sao im… Sao ơi sao, sao sắp lặn vào đêm Ta biết lắm, thời gian đang vĩnh biệt, Nhưng chỉ măi bây giờ ta mới biết Yêu đương, giận hờn, tha thứ, chia tay… (Bằng Việt dịch) |
The Following 5 Users Say Thank You to phale For This Useful Post: | ||
Bùi Thúy Mùi (12-05-21),
Cá chuồn (13-05-21),
CM4Q (13-05-21),
Nhím con (12-05-21),
Thành Phạm (14-05-21)
|
#6
|
|||
|
|||
Nếu có bao giờ anh muốn sống cùng em
Nếu có bao giờ anh muốn sống cùng em Hẳn ngày đêm em sẽ cười sẽ hát Sẽ dí dỏm đùa vui, anh sẽ thấy sống với em là vui nhất Nào tay em đây, anh hăy cầm đi! Hội bạn em, cả gái cả trai không biết sẽ nói ǵ Khi em đưa anh đến chơi ra mắt “Đây, tôi đă t́m được người tuyệt nhất Làm bạn cùng các người đấy!” (Ôi, điều này em mong ước từ lâu!) Anh ấy đơn giản thôi, dễ mến nhưng …cứng đầu Hăy quư trọng, mến thương chàng, đừng làm chàng lúng túng Chỉ xin chớ quyến rũ chàng nhé hỡi các cô bạn có nụ cười hào phóng Bởi chính tôi cũng lấy mất chàng từ tay người ta…” Đấy, anh xem, em sẽ nói như vầy với lũ bạn ranh ma Đấy, anh xem, chúng ḿnh sẽ sống vui từ đầu đến cuối Chẳng giận hờn, chẳng buồn đau tiếc nuối Cũng chẳng bao giờ có những màn tiễn biệt ở nhà ga… (Thụy Anh dịch) |
The Following 5 Users Say Thank You to phale For This Useful Post: | ||
Bùi Thúy Mùi (12-05-21),
Cá chuồn (13-05-21),
CM4Q (13-05-21),
Nhím con (12-05-21),
Thành Phạm (14-05-21)
|
#7
|
|||
|
|||
Bài thơ cuộc đời
Gửi Boris Kornilov 1. Vâng, em khác hẳn rồi, chẳng giống trước nữa đâu! Cuộc đời ngắn cũng xem chừng sắp hết. Em đă già nhiều, nhưng anh đâu có biết, Hay anh cũng biết rồi? Có thể!… Nói đi anh! Em xin lỗi làm chi, chẳng cần đâu anh nhỉ Thề thốt chăng? Cũng vô ích thôi mà, Nhưng ví thử em tin, anh c̣n quay trở lại Th́ một ngày nào, anh sẽ hiểu ra… Và mọi tổn thương, chúng ḿnh xoá hết Chỉ ở bên nhau, sánh bước trọn đường Chỉ cần được sóng đôi, và chỉ khóc Chỉ khóc thôi, đủ bù đắp tận cùng!… 2. Em lại nhớ chuyện ngày quá khứ Khúc hát ngây thơ một thời thiếu nữ: “Ngôi sao cháy bùng trên sông Nêva Và tiếng chim kêu những buổi chiều tà…” Năm tháng đắng cay hơn, năm tháng ngọt ngào hơn Em mới hiểu, bây giờ anh có lư Dù chuyện xong rồi, anh đă xa cách thế! “Em hát khác xưa rồi, khóc cũng khác xưa…” Lũ trẻ lớn lên, giờ lại tiếp theo ta Lại nhắp lại vị ngọt ngào thuở trước Vẫn sông Nêva, bóng chiều, sóng nước… Nhưng nghĩ cho cùng, họ có lỗi đâu anh! (Bằng Việt dịch) |
The Following 5 Users Say Thank You to phale For This Useful Post: | ||
Bùi Thúy Mùi (12-05-21),
Cá chuồn (13-05-21),
CM4Q (13-05-21),
Nhím con (12-05-21),
Thành Phạm (14-05-21)
|
#8
|
|||
|
|||
Em mong được trở về
Em mong được trở về trong giấc mơ anh Dẫu trong mơ em không c̣n như ảnh Em một thuở như cuộc đời, như chim, như nắng Như tuổi thanh xuân, như hạnh phúc vô bờ Anh bây giờ đă ở rất xa Khoảng cách bao la xóa nḥa h́nh dáng Chỉ c̣n lại trong tim nắm tro tàn ảm đạm Không thể nào cháy lửa nữa đâu anh Chỉ ḿnh em có lỗi – chỉ ḿnh em V́ đă vội ĺa xa anh quá sớm V́ vẫn sống trái tim đầy kiêu hănh Sự khát thèm chẳng thể nào yên Em mong được trở về trong giấc mơ anh Dẫu trong mơ em không c̣n như ảnh Em một thuở như cuộc đời, như chim, như nắng Như tuổi thanh xuân, như hạnh phúc vô bờ. |
The Following 5 Users Say Thank You to phale For This Useful Post: | ||
Bùi Thúy Mùi (12-05-21),
Cá chuồn (13-05-21),
CM4Q (13-05-21),
Nhím con (12-05-21),
Thành Phạm (14-05-21)
|
#9
|
|||
|
|||
Quote:
Nghe nói tác giả là người Việt, tên là Nghiêm Thanh. http://baophunuthudo.vn/article/2539...en-bet-xo-nop/ Lần sửa cuối bởi Lan Hương; 13-05-21 lúc 08:49 PM |
The Following 4 Users Say Thank You to Lan Hương For This Useful Post: | ||
#10
|
|||
|
|||
Quote:
|
The Following 2 Users Say Thank You to phale For This Useful Post: | ||
Bùi Thúy Mùi (14-05-21),
Thành Phạm (14-05-21)
|
|
|